4.2 Reactievergelijkingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H4.2 reactievergelijkingen (les 1)

4.2 Leerdoelen

-Je kunt een reactieschema  opstellen.
-Je kunt  van een reactieschema een reactievergelijking maken
-Je kunt  je een reactievergelijking kloppend maken

4.2 begrippenlijst

-reactieschema  = korte omschrijving van de reactie met de
namen van de beginstoffen voor de pijl en de namen van de reactieproducten na de pijl.(koolstof(s) + zuurstof (g)->koolstofdioxide(g))

-reactievergelijking = een reactieschema waarbij de beginstoffen en reactieproducten worden weergegeven met formules 

(C(s) + O2 (g)->CO2(g))
-een reactievergelijking kloppend maken. Voor en na de reactie evenveel atomen

Weet je nog? 

Index: Kleine getalletje in de molecuulformule -> 2 in SO₂ 

_{Coëfficiënt: getal voor de molecuulformule, 5 in 5 NaCl} 

_{Atomen zijn alleen, behalve sommige atomen, die zijn altijd met z'n tweeën: 
Claudia Fietst In Haar Onderbroek Naar Breda}

Weet je nog?

SO₂

1 molecuul

2 atoomsoorten

• 1 x S
• 2 x O

3 SO₂

3 molecuul

2 atoomsoorten

• 3 x S
• 6 x O

Hoe schrijf je 12 watermoleculen in formuletaal?

Hoeveel waterstofatomen zitten er in 12 watermoleculen?

1. 6
2. 12
3. 24
4. 36

Reactieschema

Een chemische reactie kun je verkort weergeven in een reactieschema, waarin je de namen en de toestandsaanduidingen van de beginstoffen voor de pijl en van de reactieproducten achter de pijl plaatst.

Toestandsaanduidingen: gas (g), vast (s), vloeibaar (l) 

Reactieschema

Verbranding van methaan

Begin: Methaan en Zuurstof

Eind: Koolstofdioxide en Water

Methaan(g) + Zuurstof(g) --> Koolstofdioxide(g) en Water(l)

Geef het reactieschema (in woorden) van de volgende reactie: Bij het ontleden van water ontstaan waterstofgas en zuurstofgas

Geef het reactievergelijking (in molekuulformules) van de volgende reactie: Bij het ontleden van water ontstaan waterstofgas en zuurstofgas

Reactievergelijking

Reactieschema = woorden

Reactievergelijking = molecuulformules

In een reactievergelijking is er voor en na de pijl een gelijk aantal atomen van elke soort aanwezig.

Je noemt dat een kloppende reactievergelijking.

Keuze werk

Ik denk dat ik het snap:

Ga oefenen de site reactievergelijkingen kloppend maken 

Ik snap het bijna:

Ik neem het nog een keer zelfstandig door met deze lessonup

Ik snap het nog niet

Ik ga samen met Paulien nog herhalen

4.2 (huis)werk

Maken blz. 118 

opgaven 21 t/m 32

(hier heb je twee lessen de tijd voor)

phet.colorado.edu

Stappenplan

1.  Schrijf het reactieschema op in woorden
2. Vervang de woorden door symbolen
3. Schrijf van elk soort atoom het aantal op, voor de pijl
4. Schrijf van elk soort atoom het aantal op, na de pijl
   
5. Pas het aantal atomen aan door de coëfficiënt te veranderen
6. Controleer of voor en na de pijl evenveel van elk  atoomsoort aanwezig is.

Reactievergelijking (stap 1 en 2)

Verbranding van Methaan

stap 1 Reactieschema:

Stap 2 Reactievergelijking:

Methaan(g) + Zuurstof(g)  -->  Koolstofdioxide(g) en Water(l)

CH₄ (g) + O₂ (g)  -->  CO₂ (g) + H₂O (l)

Regels kloppend maken

• Voor en na de pijl moeten van elke atoomsoort evenveel atomen zijn 
• Aan de moleculen zelf mag je niets veranderen (de index verandert niet) 
• Let op !! Als je op een half getal uitkomt voor de moleculen, doe je alle getallen (coëfficiënten) keer 2 
• Let op !! Uiteindelijk moeten de coëfficiënten de kleinst mogelijke hele getallen zijn. 

CH₄ (g) + O₂ (g)  -->  CO₂ (g) + H₂O (l)

Reactievergelijking (stap 3 en 4)

... CH₄ + ... O₂  -->  ... CO₂ + ... H₂O

C: 

H: 

O:

C: 

H: 

O:

Reactievergelijking (stap 5 en 6)

CH₄ +  2 O₂  -->  CO₂ + 2 H₂O

C: 1

H: 4

O: 2 4

C: 1

H: 2 4

O: 3 4

H4.2 reactievergelijkingen (les 2) 

Wat weet je nog?

Hoeveel molekulen zijn dit?

2 NH₃ 

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Hoeveel atomen waterstof zijn dit?

2 NH₃ 

1. 1
2. 2
3. 3
4. 6

De reactiesnelheid is afhankelijk van:

1. Soort beginstof en verdelingsgraad
2. Concentratie en temperatuur
3. Een katalysator
4. Antwoord A t/m C zijn allen goed

Magnesium-poeder heeft een grotere/kleinere verdelingsgraad dan magnesiumlint. Daardoor gaat de reactie met magnesiumlint ook sneller/langzamer

1. grotere langzamer
2. grotere sneller
3. kleinere sneller
4. kleinere langzame

Hoeveel verschillende moleculen zien we hier?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 6

Welke getallen mag je aanpassen om een reactievergelijking kloppend te maken?

1. De coëfficiënten
2. De index
3. De coëfficiënten en de index
4. De coëfficiënten en de index van de producten

Welke coefficienten moeten er staan om de vergelijking kloppend te maken?

C​6​​H​12​​O​6​​(s)+6O​2​​(g)→6H​2​​O(g)+....CO​2​​(g)

1. 1 -
2. 3
3. 6
4. 12

Welke coëfficiënten moet je invullen om de reactie kloppend te maken?

....P(s)+....Cl​2​​→....PCl​5​​

1. 1 - 2 - 5
2. 2 - 5 - 2
3. 2 - 2 - 5
4. 1 - 5 - 2

Welke coefficienten moeten er staan om de vergelijking kloppend te maken?

....Mg​3​​N​2​​(s)+....H​2​​O(l)→....MgO(s)+....NH​3​​(l)

1. 1 - 3 - 3 - 2
2. 2 - 6 - 6 - 4
3. 1 - 2 - 2 - 3
4. 1 - 6 - 3 - 2

4.2 (huis)werk

1. Maak de eerste 10 opgaven van stencil reactievergelijking alleen.
2. Vergelijk daarna resultaat met je "maatje".
3. Wat is er nog nodig om het volgende keer (weer) goed te doen?

4.2 (huis)werk

Stencil reactievergelijking afmaken

Maken blz. 118 opgaven 21 t/m 32

(Duit moet volgende les af zijn)

phet.colorado.edu