5. Kabinet en regering

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

POLITIEK

Hoofdvraag:

• Hoe wordt het kabinet gevormd?

Begrippen:

• Kabinet
• Regering
• Kabinetsformatie
• Coalitie
• Compromis
• Oppositie
• Beleid 
• Formateur
• Informateur 
• Regeerakkoord

Kabinetsformatie:

Op de dag van de verkiezingen mag iedere Nederlander van 18+ stemmen. Dezelfde nacht wordt al duidelijk hoeveel zetels de politieke partijen krijgen.

Als je gaat stemmen maak je gebruik van je:

1. Actieve kiesrecht
2. Passieve stemrecht

Kabinetsformatie:

Dan is nog niet duidelijk wie er gaan regeren.

De partijen moeten daar over onderhandelen, dat noemen wij de kabinetsformatie. 

Zou jij op een linker partij stemmen?
Zo ja, op welke:

Zou jij op een midden partij stemmen?
Zo ja, welke:

Zou jij op een rechter partij stemmen, zo ja welke:

De STROMING die ik kies is:

Sociaal-democratisch

Christen-democratisch

Liberaal

"Populistisch"

Ecologisch

Verkiezingsuitslag 2021 

Hoeveel zetels zijn er in de Tweede Kamer?

1. 50
2. 100
3. 150
4. 175

Hoeveel zetels heb je minimaal nodig om te kunnen regeren?

1. 51
2. 76
3. 101
4. 150

De coalitie bestaat uit twee of meer partijen die samen de regering vormen. Zij moeten met elkaar afspraken maken. Alle andere partijen noem je oppositie.

Verloop kabinetsformatie:

1. Onderzoek: de informateur, meestal een ervaren politicus gaat onderzoeken met welke partijen een coalitie mogelijk is. 
2. De informatie: als ze partijen hebben gevonden die willen samenwerken, overleggen ze over oplossingen en compromissen voor hun meningsverschillen. Ze stellen samen een regeerakkoord op. Hierin staan de plannen van de regering voor de komende vier jaar.

Leg in je eigen woorden uit wat een compromis is:

Stel de PVDA wordt in de komende verkiezingen de grootste partij, willen die dan liever samenwerken met GroenLinks of de VVD, leg je antwoord uit:

Het regeerakkoord:

Ze stellen samen een regeerakkoord op. Hierin staan de plannen van de regering voor de komende vier jaar

De formatie:

3. De  Tweede Kamer benoemt nu een formateur. Dat is meestal de leider van de grootste partij in het kabinet. 

De formateur overlegt de verdeling van de ministers en staatssecretarissen.

4. Als de posten verdeeld zijn dan wordt het nieuwe kabinet beëdigd door de koning. 

LET OP:

Regering: koning & ministers

Kabinet: alle ministers & staatssecretarissen 

Tweede Kamer: alle gekozen partijen 

Coalitie: alle partijen die samen regeren 

Oppositie: partijen die wél in de Tweede Kamer zitten, maar niet  regeren.

Hoofdvragen:

• Welke taken heeft de regering en welke rol speelt de koning daarbij?

Begrippen:

• Prinsjesdag
• Troonrede
• Miljoenennota
• Parlement
• Constitutionele monarchie
• Ministeriele verantwoordelijkheid

Koning

Ministers

Leerdoel 1: Wie zitten er in de regering?

Ministers / ministeries

Elke minister houdt zich bezig met een eigen onderwerp.

Noem zoveel mogelijk ministeries

Ministeries:

Ministerie van Algemene Zaken 

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties 

Ministerie van Buitenlandse Zaken 

Ministerie van Defensie 

Ministerie van Economische Zaken en Klimaat 

Ministerie van Financiën 

Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat 

Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 

Ministerie van Justitie en Veiligheid 

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap 

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 

Koning

• Staatshoofd van Koninkrijk der Nederlanden.
• Bijna geen macht, omdat hij zich niet met politieke kwesties mag bemoeien.

Taken Koning

• Handtekening zetten
  
• Troonrede voorlezen
  
• Beëdigen ministers en staatssecretarissen
  
• Overleg voeren met minister president
  
• Ons land vertegenwoordigen
  

Prinsjesdag

Troonrede - plannen voor het komende jaar 

Miljoenennota - verwachte inkomsten en uitgave van het komende jaar 

Kabinet of regering?

1. Kabinet
2. Regering

Opdrachten 

• Leg in eigen woorden het verschil uit tussen een regering en kabinet.
• Leg in eigen woorden uit wat de rol is van een minister.
• Leg in eigen woorden het begrip staatssecretaris betekent.
• Leg in eigen woorden uit waarom ministers toch samen moeten werken. 
• Leg in je eigen woorden uit wat er er gebeurt op Prinsjesdag. 

Leg in eigen woorden het verschil uit tussen een regering en kabinet.

Leg in eigen woorden uit wat de rol is van een minister.

Leg in eigen woorden het begrip staatssecretaris betekent.

Leg in eigen woorden uit waarom ministers toch samen moeten werken.

Leg in je eigen woorden uit wat er er gebeurt op Prinsjesdag.

EINDE!