Lezen/schrijven 6 schrijfplan

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom 

Nederlands - lezen/schrijven 6

Wat hebben we al gedaan

Les 1 Georiënteerd op het thema

Geoefend met samenvatten

Thema: De maakbare mens

In Karo-één punt nul schetst Lydia Rood een toekomst waarin de technologische ontwikkelingen een geweldige impact hebben op mens en maatschappij. 

Het dilemma van de maakbare mens staat centraal.

Samenvatten in 5 minuten

In de (verre?) toekomst wordt op een afgelegen plek een film opgenomen, een historische govie. De film speelt zich af in een tijd dat de technologische ontwikkelingen nog niet zo ver gevorderd zijn. De hoofdrolspelers, Karo en Hennes, zijn daarom ontchipt: dat betekent dat ze ontdaan zijn van hun technische aanpassingen. 

In de pauze van een scène worden Karo en Hennes ontvoerd door HonderdProcentHumans (HPH’s). Ze moeten kiezen: of ze gaan mee met de HPH’s of ze blijven en vergaan samen met de rest van de wereld. Karo kiest ervoor om mee te gaan, Hennis kiest ervoor om te blijven.

Welke technologische ontwikkelingen staan centraal in dit verhaal?

Technologische ontwikkelingen in dit verhaal

Maakbare mens: talent implanteren, breinarchitectuur, liposuctie, geprogrammeerde kinderen – geen voortplanting meer door seks.

Maakbare wereld: avatars, hologrammen, bemande drones in plaats van  benzineslurpende auto’s, Zevende Hemel - voortleven als een verzameling petabytes,

taal is universeel.

Hoe realistisch is het toekomstbeeld dat Lydia Rood schetst volgens jou?

Zou zomaar eens die kant op kunnen gaan

Vrij onwaarschijnlijk allemaal

totaal absurd. Dit gaat echt niet gebeuren

inceptie (=eerste fase van een nieuwe ontwikkeling)

In deze les lees je de eindopdracht

 oriënteer je je op het thema, 

kies je het onderwerp van jouw artikel 

en bepaal je het doel en het publiek.

LET OP:

Eindopdracht

Situatie

Een online-kwaliteitskrant legt een dossier aan over het dilemma van de maakbare mens en is daarom op zoek naar geschikte artikelen om hierin op te nemen. Jij besluit een tekst in te sturen: dit kan een informatief artikel zijn of een opiniestuk.

LET OP: JULLIE SCHRIJVEN EEN INFORMATIEF ARTIKEL + Teaser (dus geen opiniestuk)

(in Exam.net)

Met de lessenserie bereid je je hierop voor.

Artikel

- artikel voor de online-kwaliteitskrant.

- gebruik minimaal drie bronnen waar je in je tekst naar verwijst. Voor twee van de drie bronnen mag je gebruikmaken van de bronnen die in de lessen worden aangeboden: je gebruikt dan bijvoorbeeld Karo-één punt nul en een van de bronnen die later in deze les aan de orde komen. Je zoekt er zelf dan nog minimaal één bron bij. Je mag ook drie ‘nieuwe’ bronnen gebruiken. 

- De lengte van je artikel is 600 tot 800 woorden.

Teaser

Op de homepage van de online krant komt een teaser die de aandacht trekt van de lezers zodat ze doorklikken naar jouw artikel. Deze teaser kan ook gebruikt worden voor sociale media. 

Bedenk en maak de teaser voor jouw artikel. De teaser is een samenvatting van jouw artikel in een creatief jasje: het mag van alles zijn: een animatie, filmpje, cartoon of iets anders. De voorwaarde is wel dat de lezers in ongeveer twee minuten een realistisch beeld krijgen van de inhoud van het artikel.

Aan de slag

Werk zelfstandig les 2 door.
De hele les inclusief de huiswerkopdracht.

Welkom 

Nederlands - lezen/schrijven 6

Wat hebben we al gedaan? 

- Georiënteerd op het thema

- Een onderwerp gekozen

- Een bron gezocht en deze samengevat

- Een schrijfplan gemaakt? 

Wat is het onderwerp van jouw artikel?

Artikel schrijven

Lesdoelen

- Aan het  einde van de les kan je je schrijfplan volledig invullen.

- Ken je de functies van alinea's en tekststructuren 

- Kan je starten met het schrijven van je artikel 

Vandaag

- Functies van alinea's 

- Tekststructuur 

-  kenmerken goede tekst 

- Tekstopbouw

- Alinea schrijven 

Functies van alinea's 

Een alinea schrijf je niet zomaar. Door middel van een alinea krijgt de lezer bepaalde informatie. Elke alinea is nuttig, hij heeft een bepaalde functie in de tekst als geheel.

Sommige functies hebben een signaalwoord. Bijvoorbeeld: conclusie: dus, argument: daarom, omdat. 

Aanleiding, argument, conclusie, uitleg...

Winkels zijn verwoest, ruiten ingeslagen, bange bewoners. Een groep jongeren heeft de afgelopen dagen de binnenstad van Den Bosch onveilig gemaakt, zij waren het niet eens met de avondklok. In plaats van zich aan de regels te houden, hebben deze jongeren de stad vernield. Ik vind dat vreselijk, daarom schrijf ik dit artikel.

1. Aanleiding
2. Argument
3. Conclusie
4. Uitleg

Winkels zijn verwoest, ruiten ingeslagen, bange bewoners. Een groep jongeren heeft de afgelopen dagen de binnenstad van Den Bosch onveilig gemaakt, zij waren het niet eens met de avondklok. In plaats van zich aan de regels te houden, hebben deze jongeren de stad vernield. Ik vind dat vreselijk, daarom schrijf ik dit artikel. 

Elke alinea heeft een functie

Zoek in de lijst van de toolbox welke functie jouw alinea heeft. 

Wat is het nut van alinea's een functie geven?

Tekststructuur 

Elke tekst heeft een structuur. Een betoog heeft een andere structuur en dan een informerend artikel.

Een artikel heeft altijd een inleiding, kern en slot. 
In de kern zit een structuur. Bijvoorbeeld: voor en nadelen (betoog),  vroeger, nu en later (informeren)

(bekijk toolbox tekstopbouw)

Welke structuur heeft jouw tekst?

1. Voor- en nadelen
2. Aspectenstructuur
3. Probleem oplossing
4. Verleden, heden, toekomst

Tekstopbouw

De titel, twee functies:

aangeven onderwerp/ de lezer nieuwsgierig maken.

Inleiding, drie functies:
nieuwsgierig maken, aangeven onderwerp, de opbouw van de kern aankondigen.

Tekstopbouw

De kern bestaat uit een aantal deelonderwerpen. Vaak zijn dit er drie of vier.
De deelonderwerpen zet je in een logische volgorde. 

Het slot: In het slot rond je je verhaal af, geen nieuwe informatie.  Hoofdgedachte: samenvatting of een conclusie van de tekst. 

Dan kan je echt gaan schrijven

- Kenmerken goede tekst 

- Tips voor het schrijven van een artikel 

Kenmerken goede tekst

De kenmerken (criteria) van een goede tekst zijn:

1. goede inhoud (= de informatie)

2. goede opbouw

3. goede toon (= de manier waarop je het zegt)

4. goede zinnen

5. goede spelling

6. goede lay-out (= hoe de tekst eruitziet).

Op welk kenmerk ga jij extra letten?

1. Goede opbouw
2. Goede zinnen/spelling
3. Goede inhoud
4. Goede opbouw

Tips

- Begin met een anekdote (kom daarop terug in het slot)

- Wees concreet

-  Geef voorbeelden
- Zeg wat je denkt

- gebruik beeldspraak

- gebruik de actualiteit

- Beperk het thema 

Welke tip ga jij gebruiken?
(anekdote, concreet, voorbeeld, actualiteit, beperkt thema)

Hulp bij alinea schrijven

SAIL

- Kernzin schrijven (State)
- Analyse, uitleg, boodschap (Analyse)
- Voorbeeld geven (Illustrate)

- Koppeling met boodschap (Link back)

Wat ga je doen:

- Schrijfplan aanpassen

- Artikel schrijven

- Inleveren in classroom en peergrade 

Wat hebben we gedaan

- Geleerd wat functies van alinea's zijn

- Geleerd wat tekststructuren zijn

- Tips gekregen voor het schrijven van je tekst

- Je kan nu je artikel schrijven