BK H5 Waarneming HH

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

H-5 Waarneming

Herhaling 5.1-2-3-4-8

Welke zintuigen ken je al?

Zintuigen

Zintuigen nemen prikkels van buiten ons lichaam waar.

Het gevoel: in onze huid liggen speciale orgaantjes waarmee we warmte, kou, aanraking en druk kunnen waarnemen. Met pijnpunten nemen we pijn waar.

De reuk: boven in onze neusholte ligt het reukorgaan

De smaak: op onze tong liggen smaakknopjes

Het gezicht: onze ogen zijn gevoelig voor licht. 

Het gehoor: onze oren nemen geluid (trillingen van de lucht) waar.

prikkel

Paragraaf 2

(voelen, ruiken, proeven)

De huid

1. De Huid bestaat uit drie lagen:
   De opperhuid
   (deze bestaat uit de hoornlaag en de kiemlaag)
   De lederhuid
   Daaronder zit het onderhuids vet
   
   
2. In de huid zitten:
   warmtezintuigen
   koudezintuigen
   tastknopjes
   drukzintuigen
   pijnpunten
   
   

enkele vragen

Je kan proeven door de samenwerking van

1. Oog en neus
2. Oog en tong
3. Neus en mond
4. Mond en tong

Wat is een prikkel?

1. Een orgaan reageert op invloed uit de omgeving
2. Electrische signalen die naar je hersens gaan
3. Een invloed uit je omgeving
4. Een cel die impulsen opvangt

Wat is een impuls?

1. een signaal uit de omgeving
2. een elektrisch signaal in de huid
3. een elektrisch signaal dat door zenuwen gaat
4. signaal in de hersenen

De huid:

De huid bestaat uit verschillende onderdelen. In welk deel liggen je zintuigen in de huid?

1. Hoornlaag
2. Kiemlaag
3. Lederhuid

Wat behoort niet tot je zintuigenstelsel?

1. Ogen
2. Hersenen
3. Oren
4. Huid

deze 4 smaken kan je proeven

1. metaal,bloed,zoet, zout
2. zoet, zout, zuur,bitter
3. zoet, zout, zuur, zoet
4. bitter, zout, scherp, zoet

Paragraaf 3 en 8

Horen en zien

gedeelte van het gezicht

Het oog

-prikkel: licht.

Netvlies: zintuigcellen

Netvlies en lens: scherp beeld

gele vlek: recht achter de lens
blinde vlek: vlak voor de oogzenuw

enkele vragen

Traanvocht wordt gemaakt in de traanklier en door de oogleden verspreid over het oog, daarna wordt het via de traanbuis afgevoerd naar de neus

1. goed
2. fout

1.De wenkbrauwen moeten ervoor zorgen dat er geen zweet van je voorhoofd in de ogen komt.

2. De wimpers filteren bij iedere knipperbeweging van je ogen stofjes uit de lucht.

1. beide beweringen zijn fout
2. 1 is goed 2 is fout
3. 1 is fout 2 is goed
4. beide beweringen zijn goed

Voor het groter en kleiner worden van de pupil gebruik je je oogspieren

1. goed
2. fout

Het OOG: zet onderdelen op de juiste plaats

netvlies

gele vlek

oogzenuw

iris

Harde oogvlies

Glasachtig lichaam

Langs welke onderdelen schijnt het licht als het in het oog valt?  Zet ze in  de goede volgorde.

lens  

hoornvlies

netvlies 

pupil

Het gehoor

1. Wat is geluid?
   
2. De weg van het geluid
   
3. Wanneer hoor je iets?
   
4. Hoe ontstaat gehoorschade?

enkele vragen

Wanneer hoor je iets?

1. Als geluidstrillingen de gehoorgang binnenkomen
2. Als geluidstrillingen het trommelvlies en de gehoorbeentjes laten trillen
3. Als geluidstrillingen speciale 'haartjes' in het slakkenhuis prikkelen
4. Als impulsen vanuit het slakkenhuis via de gehoorzenuw de hersenen bereiken

Geluiden van 80 dB (bromfiets) kunnen gehoorschade opleveren als je 8 uur aan zulk geluid wordt blootgesteld

1. Dat is zo
2. Dat is onzin

Wat doet het slakkenhuis?

1. Gaat trillen
2. Ontvangt impulsen
3. Maken oorsmeer

Wat is een oor?

1. een cel
2. een weefsel
3. een orgaan
4. een orgaanstelsel

Welk onderdeel van het oor wordt aan het trillen gebracht als er geluid in je oor komt?

1. Oorsmeerkliertjes
2. Gehoorzenuw
3. Gehoorgang
4. Trommelvlies

Welke letter is het slakkenhuis?

1. Q
2. R
3. S
4. T

Het zenuwstelsel

Bouw zenuwstelsel

Het zenuwstelsel:

centrale zenuwstelsel + zenuwen.

Centrale zenuwstelsel: hersenen en ruggenmerg

Zenuwen verbinden het centrale zenuwstelsel met alle lichaamsdelen

Zenuwcellen

Het zenuwstelsel bestaat uit zenuwcellen.

Cellichaam: bevat de celkern.

- liggen in het centrale zenuwstelsel.

Uitlopers: geleiden impulsen van/naar het cellichaam.

Zenuwcellen   -->   Zenuw

Zenuw: bundel uitlopers van zenuwcellen

elke uitloper omgeven door isolerend laagje

Wat is het leerwerk voor de toets?

5.1 - 2 - 3 - 4 - 8