§4.4 Spieren

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

§4.4 Spieren 

Het skelet maakt beweging mogelijk. Daarvoor zijn ook spieren nodig. Spieren zitten aan je botten vast. Spieren en skelet zorgen samen voor bewegingen. Alle spieren samen vormen het spierstelsel. 

Armbuigspier

Is het gelukt met het practicum?

Wat gebeurt er als een spier zich samentrekt?

Leerdoelen

• Je kunt de werking van spieren beschrijven.
• Je kunt voorbeelden noemen van bewuste en onbewuste spierbewegingen.
  

Spierstelsel

Alle skeletspieren

afb 1 

Hier zie je het spierstelsel.

Bouw van de spier

Dit is een tekening van een spier. Om de spier zit een spierschede. Aan beide uiteinden van de spier zit een pees. Met de pezen zit een spier vast aan botten. Een spier bestaat uit spierbundels. Een spierbundel is een verzameling spiervezels. Spieren zijn verbonden met zenuwcellen. Via de zenuwcellen komen impulsen bij de pier. door de impulsen trekt een spier Samen. 

Pezen

Elke spier zit vast aan het bot met pezen. 

pezen

1

spieren

2

botten

3

Afb 2

Beweging mogelijk maken

Samentrekken van een spier:
- Spier wordt korter

- Spier wordt dikker

 - Er vind veel verbranding plaats

    ( zuurstof en brandstof nodig)

Je ziet hier een kuitspier en botten in een been. De kuitspier zit met pezen vast aan de botten. De plek waar een pees aan een bot zit, heet aanhechtingsplaats. Een pees kan zich niet samentrekken en ook niet uittrekken. Een spier kan dat wel. Als de kuitspier zich samentrekt, wordt hij korter. Hij trekt dan de aanhechtingsplaatsen naar elkaar toe. Hierdoor ontstaat een beweging. 

    Antagonisten

Biceps = armbuigspier

triceps = armstrekspier

Antagonistisch paar

Om je onderarm te bewegen heb je twee spieren nodig.

biceps (armbuigspier)

Triceps (armtrekspier)

Willekeurige spieren o

Onwillekeurige spieren

=

Orgaanspieren

Kun je niet aansturen 

bewegen zonder dat je je daar bewust van bent 

hart - maag - darmen - baarmoeder

Hoe noem je 2 tegengesteld werkende spieren?

1. Synergisten
2. Willekeurig spieren
3. Onwillekeurige spieren
4. Antagonisten

Waar zitten pezen?

1. Tussen 2 gewrichten
2. Tussen botten en spieren
3. Tussen gewrichten en spieren
4. Tussen 2 spieren

De biceps zijn een voorbeeld van:

1. Kringspieren
2. Skeletspieren
3. Orgaanspieren
4. Onwillekeurige spieren

Leerdoelen

• Je kunt de werking van spieren beschrijven.
• Je kunt voorbeelden noemen van bewuste en onbewuste spierbewegingen.

Aan de slag

lr § 4.1 tm § 4.3

mk en lr § 4.4

opdr 1 tm 9 (ook * en +)