Woordsoorten: Voegwoorden en bijwoorden

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Woordsoorten: 

Voegwoorden en bijwoorden Nederlands 2

Woordsoorten - Nederlands 2

VOEGWOORDEN / BIJWOORDEN

De afbeelding verwijst naar hoe men in Vlaanderen bijgebouwtjes samenvoegt tot een groter geheel. Net zoals we met taal doen.

De leerlingen kunnen op het einde van de les over voegwoorden in eigen woorden uitleggen wat voegwoorden zijn.

De leerlingen kunnen op het einde van de les over voegwoorden in eigen woorden het verschil tussen nevenschikkende voegwoorden en onderschikkende voegwoorden uitleggen.

De leerlingen kunnen eerder verworven kennis over zinsontleding gebruiken om te bepalen welk woord in een zin een bijwoord is.

De leerlingen kunnen op het einde van de les over bijwoorden in eigen woorden de verschillende soorten bijwoorden die In de les aan bod gekomen zijn onderscheiden in een oefening.

De leerlingen kunnen op het einde van de les over bijwoorden in eigen woorden de verschillende soorten bijwoorden die In de les aan bod gekomen zijn uitleggen.

Lesdoelen

Voegwoorden

Ik heb honger.

Het eten in Resto Ledeganck is niet lekker.

Eerst een kleine opwarmer waarbij we de leerlingen kunnen vragen om twee losse zinnen samen te voegen.

Voegwoorden

Wat zijn voegwoorden?

Voegwoorden zijn verbindingswoorden. Ze verbinden twee of meer hele zinnen met elkaar, maar maken daar zelf geen deel van uit. In veel gevallen gaat het om een hoofdzin en een bijzin.

ZIN + VOEGWOORD + ZIN

De uitleg over wat voegwoorden zijn.

Welk voegwoord zou jij gebruiken om volgende zinnen samen te voegen?

Woordsoorten zijn zo saai. Ik lig liever in mijn bed.

En

Dus

Maar

Alle drie zijn nevenschikkende voegwoorden. Leuk om te zien welk voegwoord het meest gekozen wordt. De mogelijke resultaten zijn:

"Woordsoorten zijn zo saai en ik lig liever in mijn bed."

"Woordsoorten zijn zo saai, dus ik lig liever in mijn bed."

"Woordsoorten zijn zo saai, maar ik lig liever in mijn bed."

Hierna volgt de uitleg over nevenschikkende voegwoorden.

Voegwoorden

Wat zijn nevenschikkende voegwoorden?

Nevenschikkende voegwoorden verbinden 

twee gelijkwaardige zinnen. 

En, of, maar, doch, want, noch en dus 

zijn nevenschikkende voegwoorden.

Hebben een vaste plaats tussen de twee zinnen en zijn niet verplaatsbaar.

De uitleg over nevenschikkende voegwoorden.

Welk voegwoord is niet nevenschikkend?

1. Maar
2. Noch
3. Dat
4. Of

Het juiste antwoord is "Dat". Zo komen we automatisch bij onderschikkende voegwoorden terecht. Volgende slide is dan de uitleg.

Voegwoorden

Wat zijn onderschikkende voegwoorden?

Onderschikkende voegwoorden verbinden hoofd- met bijzin.

Of, dat, wanneer, toen, doordat, hoewel, al en ofschoon

zijn onderschikkende voegwoorden.

Hebben eveneens een vaste plaats tussen de twee zinnen en zijn niet verplaatsbaar.

De uitleg over nevenschikkende voegwoorden.

Voegwoorden

Tijd voor een Mentimeter over voegwoorden!

Hier kan de QR-code naar de Kahoot-quiz over voegwoorden geplaatst worden.

Bijwoorden

We missen ons taalwonder Steve enorm in de Nederlandse les.

Tijd om eens te kijken wat jullie onthouden hebben van de vorige 

lessen rond woordsoorten. Laat ons samen onderstaande zin ontleden.

We: Persoonlijk voornaamwoord

Missen: Werkwoord

Ons: Bezittelijk voornaamwoord

Taalwonder: Zelfstandig naamwoord

Steve: Zelfstandig naamwoord

Enorm: Bijwoord (graad)

In: Voorzetsel

De: Lidwoord

Nederlandse: Bijvoeglijk naamwoord

Les: Zelfstandig naamwoord

Bijwoorden

Bijwoorden zijn woorden die een werkwoord, een ander bijwoord, een bijvoeglijk naamwoord of een hele zin nader bepalen. Dat wil zeggen: ze geven daar meer informatie over.

Wat zijn bijwoorden?

Hoe vind je bijwoorden?

Voor bijwoorden gelden niet bijzonder veel regels. Als er bij het ontleden een woord overblijft en men niet weet tot welke woordsoort deze behoort, gaat het vaak om een bijwoord.

Uitleg over bijwoorden en hoe je ze kunt vinden.

Bijwoorden

Bijwoorden van tijd: gisteren, zonet, even, binnenkort, pas, onmiddellijk, altijd…
Bijwoorden van plaats/richting: buiten, opzij, thuis, inwaarts, bergop…
Bijwoorden van wijze: zachtjes, fluisterend, geïrriteerd…
Bijwoorden van frequentie: vaak, soms, doorgaans, telkens…
Bijwoorden van graad: enigszins, zeer, uitermate, hartstikke, nogal, te…
Bijwoorden van onbepaaldheid: ergens, nooit, nergens, altijd…
 

Wat zijn de soorten bijwoorden?

Uitleg over de soorten bijwoorden.

Welk woord is geen bijwoord?

1. Binnenkort
2. Beste
3. Uitermate
4. Nergens

Voegwoorden

Tijd voor een Mentimeter over bijwoorden!

Hier kan de QR-code naar de Kahoot-quiz over bijwoorden geplaatst worden.

Herhaling

Wat zijn voegwoorden?

Wat is het verschil tussen nevenschikking en onderschikking?

Hoe vind je een bijwoord?

Welke soorten bijwoorden zijn er?

Wat hebben jullie onthouden van deze les?

Oei

Herhalingsvragen om te kijken of de leerlingen de lesdoelen hebben gehaald.

Einde

Bedankt voor 

jullie aandacht!

Herhalingsvragen om te kijken of de leerlingen de lesdoelen hebben gehaald.