Basisstof 1 Indeling van de levende natuur

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Evolutie

Basisstof 1

Indelen organismen

• moleculaire eigenschappen
• aantal cellen
• aanwezigheid celwand
• voedingswijze
• celtype

niet overnemen

Stoffen uit het milieu

Kunnen ingedeeld worden in:

• organische stoffen; grote ingewikkelde moleculen die C, H en O bevatten. Komen meestal van organismen.
• anorganische stoffen; kleine, eenvoudige moleculen bv NaCl of O2

Wat is geen organische stof?

1. C​6​​H​12​​O​6​​
2. H​2​​O
3. C​18​​H​32​​O​2​​
4. C​2​​H​5​​NO​2​​

Voedingswijze

Organismen kun je indelen in:

• autotroof; zijn zelfvoedend (fotosynthese!). Organismen met chlorofyl. Dit zijn planten maar ook cyanobacteriën. 
• heterotroof; een ander nodig voor voedsel.  Dit zijn schimmels, dieren, meeste bacteriën en archaea. 

blauwalg

verwantschapsschema

intelligente organismen?

Sommige wetenschappers beweren dat een celkern nodig is voor meercellig leven. Welk argument kun je daarvoor uit de tabel halen?

Waarom kunnen er dieren pas leven op het land als ook planten zijn op het land?

Celkenmerken

Binaire naamgeving

Geslachtsnaam soortaanduiding

Bv Turdus              merula

Welk(e) rijk(en) hebben een celkern?

1. planten, dieren, schimmels en bacterien.
2. dieren, schimmels en bacterien.
3. planten en dieren
4. planten, dieren en schimmels

Welk(e) rijk(en) hebben geen celwand?

1. Schimmels
2. Dieren en schimmels
3. Dieren
4. Bacterien

Welke kenmerken horen bij de schimmels?

1. Geen celkern, wel celwand, heterotroof
2. Wel celkern, geen celwand, autotroof
3. Wel celkern, wel celwand, autotroof
4. Wel celkern, wel celwand, heterotroof

Uit de evolutionaire stamboom (afbeelding 3) blijkt dat de meeste hagedissen meer verwant zijn aan de slangen dan aan een bepaalde andere groep hagedissen uit de evolutionaire stamboom. Welke groep hagedissen is volgens deze stamboom het minst verwant aan alle overige hagedissen?

Ezrin bestudeert ook de DNA-gegevens die de onderzoekers gebruikt
hebben voor het samenstellen van het verwantschapsdiagram.
Tussen welke van de volgende groepen hagedissen zal hij de meeste
overeenkomsten in hun DNA vinden?

1. tussen varanen en leguanen
2. tussen varanen en skinks
3. tussen varanen en slangen
4. tussen varanen en brilhagedissen

Ezrin vraagt zich af of alle pootloze hagedissen en slangen ontstaan zijn
uit één gemeenschappelijke voorouder waarbij de poten zijn verdwenen.
Met behulp van de evolutionaire stamboom (afbeelding 3) kan hij de vraag
beantwoorden over het ontstaan van de eigenschap pootloos.
Welk antwoord hierop is het meest waarschijnlijk?

1. Bij slangen, hazelwormen en wormhagedissen is deze eigenschap onafhankelijk van elkaar ontstaan.
2. Hazelwormen en wormhagedissen hebben deze eigenschap van één gemeenschappelijke pootloze voorouder geërfd, bij slangen is deze eigenschap onafhankelijk ontstaan.
3. Slangen en wormhagedissen hebben deze eigenschap van één gemeenschappelijke pootloze voorouder geërfd, bij hazelwormen is deze eigenschap onafhankelijk ontstaan.
4. Slangen en hazelwormen hebben deze eigenschap van één gemeenschappelijke pootloze voorouder geërfd, bij wormhagedissen is deze eigenschap onafhankelijk ontstaan.