4.1 Waarnemen (1 les)

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4:  Waarnemen en Reageren

Welke prikkels komen er op je af als je een filmpje kijkt?

Start hoofdstuk 4: het zintuigstelsel (boek B)

Startopdracht:

Maak opdracht 2 en 3 van paragraaf 4.1 

Lees als je klaar bent vast de theorie op blz. 9, 11 en 13.

Leerdoelen 4.1 

Eindexamen:

Je kunt uitleggen dat prikkels uit de omgeving door zintuigen omgezet worden in impulsen die naar het centraal zenuwstelsel geleid worden, waardoor waarneming kan plaatsvinden: drempelwaarde, adequate prikkel, gewenning, motivatie. 

Zintuigen

Welke 5 zintuigen heb je?

Een prikkel

Prikkels: Alle veranderingen in je omgeving waar je op kan reageren. 

- Inwendige prikkels: uit je eigen lichaam

- Uitwendige prikkels: van buitenaf

Adequate prikkel

Een prikkel waar het zintuig gevoelig voor is, heet een adequate prikkel voor dat zintuig.

               Maak opdracht 5 op blz. 10

Prikkels en impulsen

Een prikkel is een berichtje (uit de omgeving) dat wordt opgevangen in een zintuig.

In je zintuig wordt zo'n prikkel omgezet in een elektrisch stroompje, dat noem je een impuls

Het zenuwstelsel

Het zenuwstelsel bestaat uit: zenuwen, ruggenmerg en hersenen.

De hersenen en het ruggenmerg heten samen het centraal zenuwstelsel.

Alles wat je lichaam doet wordt geregeld door het zenuwstelsel.

Drempelwaarde

Drempelwaarde: de minimale sterkte van een prikkel waar een zintuig op reageert.

Gewenning: als een prikkel lang duurt, dan reageert een zintuig niet meer.

  

Motivatie: kan de drempelwaarde verlagen. 

                 Overleg met elkaar en bedenk een                           voorbeeld bij gewenning en motivatie.

Maken

Zie itslearning

Extra oefening

Wat voor prikkels zijn dorst en geluid?

1. Dorst een inwendige en geluid een uitwendige
2. Dorst een uitwendige en geluid een inwendige
3. Beide zijn inwendige prikkels
4. Beide zijn uitwendige prikkels

Wat is een adequate prikkel?

1. De prikkel waar een zintuig niet op reageert
2. Een prikkel die steeds maar doorgaat.
3. De minimale sterkte van een prikkel
4. De prikkel waar een zintuig op reageert

Wat is de adequate prikkel van je tastzintuig?

1. Aanraking
2. Druk
3. Koude
4. Warmte

Een adequate prikkel voor het gezichtszintuig is:

1. licht
2. geur
3. kou
4. warmte

Zet in de juiste volgorde!

hersenen

zenuw

impuls

zintuig

prikkel

waarneming

Heeft de neus van een hond een hogere of een lagere drempelwaarde dan jouw neus?

1. Hij is gevoeliger dus een hogere drempelwaarde
2. Hij is minder gevoelig dus een hoger drempelwaarde
3. Hij is gevoeliger dus een lagere drempelwaarde
4. Hij is minder gevoelig dus een lagere drempelwaarde

Als je in deze flat woont, hoor je het verkeer op een gegeven moment niet meer.
Hoe komt dat?

1. Drempelwaarde is te hoog
2. Er ontstaat gewenning
3. Motivatie om het te horen is te laag
4. Zintuig wordt slechter