4.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

HC Lage Landen 

Syllabus

Tegen 1300 werd Atrecht als centrum van nijverheid overvleugeld door Vlaamse steden als Brugge, die via de Noordzee aansluiting vonden op de handel met steden van de Hanze, maar ook met gebieden in Spanje en Italië. Patriciërs in Vlaamse steden knoopten banden aan met de adel en maten zich steeds meer een adellijke levensstijl aan. Tussen hen en het gemeen, aangevoerd door ambachtslieden, ontstonden steeds meer spanningen over bestuur en over werkomstandigheden. Met de Guldensporenslag lieten Vlaamse ambachtslieden en boeren in 1302 zien dat ze waren opgewassen tegen patriciërs en feodale heren.

Sociale groepen in de stad

1. Patriciërs: rijke families die al generaties lang in de stad woonden en het bestuur in handen hadden.
2. Nieuwe rijken
3. Gildeleden
4. Dagloners

Sociale onrust

Oorzaken:

• 'Nieuwe rijken' droegen bij aan economie, maar hadden geen politieke inspraak. Alleen patriciërs konden gekozen worden tot schepenen.
• (Naar verhouding) hoge belasting en zwaardere straffen 

Sociale onrust

Dit leidde regelmatig tot opstanden. Die de graaf en patriciërs noodzaakten toe te geven aan het gemeen.

Guldensporenslag

 1302

Koning Frankrijk + Patriciërs 

vs 

Vlaanderen + lage adel, ambachtslieden en boeren

Oorzaken

1. Centralisatiepolitiek van Frankrijk. Hierdoor werd de macht van de adel beperkt.

Oorzaken

2. De Graaf van Vlaanderen was de leenman van de Franse koning. De koning eiste hulp in de strijd tegen Engeland.

Echter, de graaf was Engels gezind, omdat Engeland een belangrijke handelspartner was (wol).

Een groot deel (rood) van het huidige Frankrijk was in handen van Engeland. 

De Franse en Engelse koning streden voortdurend om deze gebieden. 

Oorzaken

3. Interne strijd in Vlaamse steden tussen het patriciaat en het gemeen. 

De graaf koos partij voor het gemeen, tegen het patriciaat.

Bijzondere overwinning

Het Vlaamse leger bestaand uit gewone burgers, wint van het Franse ridderleger. 

Gemeen	Stadsrechten	Atrecht	Bevolkings-groei
Landbouw-overschotten	Schepenen	Patriciers	Ontginning
Landsheer	Jaarmarkten	Lakennijverheid	Belasting