Inleiding in de biologie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Inleiding in de biologie

2FV - 4e klas

1. Wat is biologie?

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven wat biologie is en op welke gebieden biologie een rol speelt
• Je kunt de levenscyclus van dieren beschrijven
• Je kunt de organisatieniveaus van de biologie benoemen en uitleggen dat op elk hoger organisatieniveau emergente eigenschappen ontstaan.

Begrippen

organismen, levensverschijnselen, stofwisseling, enzymen, katalyseren, dood, levenloos, individu, levensloop, ontwikkelen, soort, levenscyclus, natuurwetenschappen, context, biologische eenheden, moleculen, DNA, cel, orgaan, organisme, populatie, ecosysteem, biosfeer, systeem aarde, emergente eigenschap, interactie

Organismen

Organismen zijn levende wezens zoals planten, dieren, schimmels en bacteriën.

Alle organismen vertonen levensverschijnselen, zoals voortplanten, groeien, ontwikkelen en stofwisseling

Stofwisseling

Met stofwisseling worden alle chemische reacties in een organisme bedoeld.

Enzymen: eiwitten die de chemische reacties van stofwisselingsprocessen versnellen.

Katalyseren: Het versnellen van stofwisselingsprocessen 

Levensloop en levenscyclus

Elk individu heeft een unieke levensloop. 

Vanaf het ontstaan van een organisme begint de groei en ontwikkeling.

Een soort heeft een levenscyclus.

Een levenscyclus eindigt als een soort uitsterft.

Verschil groei en ontwikkeling

ontwikkeling: veranderingen in vorm en functioneren 

Groei: het organisme wordt groter of zwaarder

Dezelfde soort?

Als organismen onderling kunnen voortplanten en vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen. 

Muildier

Ezelhengst x paardenmerrie 

Is onvruchtbaar. 

Een soort?

Stadia van een Levenscyclus en levensloop

Tijdens welke fase van de levensloop van een dagpauwoog neemt het lichaamsgewicht het meest toe?

1. Fase 1 - Eitje
2. Fase 2 - Rups
3. Fase 3 - Pop
4. Fase 4 - Vlinder

Tijdens welke fase van de levensloop ondergaat de dagpauwoog de meeste verandering?

1. Fase 1 - Eitje
2. Fase 2 - Rups
3. Fase 3 - Pop
4. Fase 4 - Vlinder

Leg uit dat de dagpauwoog na fase 3 anders gaat functioneren

 'Leg uit' vragen maken

Geef de definitie van het gevraagde

Wat is fase 3 --> Fase 3 is de fase waarin de rups een vlinder wordt

Wat willen ze weten over het gevraagde?

Wat verandert er na fase 3 --> Na fase 3 kan de vlinder vliegen

Rond het antwoord op de vraag af

Voor fase 3 liep de rups alleen maar lopen, als vlinder kan hij ook vliegen. Benoem bij een verschil altijd beide kanten

Organisatieniveau's

Organismen zijn georganiseerd in biologische eenheden.

Molecuul              Populatie

Cel                           Ecosysteem

Orgaan                   Biosfeer

Organisme 

Emergente eigenschap

Een nieuwe eigenschap die op een hoger organisatieniveau ontstaat, maar die er op het lagere organisatieniveau niet is.