Eten, bewegen, stress & roken

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Gezond leven

Intro

• Wat adviseert de Schijf van Vijf?
• Wat staat er in de beweegrichtlijn?
• Welke balans tussen in- en ontspanning?
• Hoe werkt verslaving? 

Gezonde voeding

Gezonde voeding heeft belangrijke functies: 

- energie: voeding geeft energie om te bewegen en is nodig voor lichaamsfuncties zoals de ademhaling en werking van het hart

- opbouw en reparatie: voeding zorgt voor de opbouw en reparatie van bijvoorbeeld botten en spieren

- ziekten voorkomen: vitamines in voeding beschermen tegen ziekten

Schijf van Vijf

De schijf van vijf

Gezond eten met de schijf van vijf

Discussiepunten

De adviezen van de Schijf van Vijf leiden af en toe tot discussie:

                Minder vlees en zuivel, meer groenten, bonen, peulvruchten en vegaburgers (organisatie natuur&milieu).

                Groenten uit blik en smoothies horen ook in de Schijf van Vijf (CBL, brancheorganisatie van supermarkten) 

Gevolgen van overgewicht

• Als je te veel calorieën binnenkrijgt, wordt dit opgeslagen als vet en dit kan resulteren in overwicht.                    
• Ernstig overgewicht = obesitas
• Overgewicht is net zo schadelijk als ondergewicht

Waarom is bewegen goed?

Waarom beweegrichtlijnen?

• Adviseren hoeveel beweging nodig is voor een goede lichamelijke en mentale gezondheid. 
• Adviseren welke beweging goed is.

Beweegrichtlijn

Voordelen van bewegen

Fysiek

Je blijft op gewicht,

beschermt tegen chronische ziektes,

versterkt botten en spieren,

geeft betere conditie.

Geestelijk

• Je ontspant en slaapt beter,
• concentreert je beter,
• kunt beter omgaan met stress.

Sociale voordelen

• Ontmoet mensen,
• Deelt dezelfde interesse.

Ervaar jij stress?
1 = geen stress, 10 = STRESS!

110

Stress

Balans tussen in- en ontspanning

• Belang van balans: In een gezond leven is het essentieel om een balans te vinden tussen inspanning (werk, studie) en ontspanning (vrije tijd, rust).

• Voordelen van ontspanning: Verhoogt de productiviteit, vermindert stress, verbetert de algehele gezondheid en welzijn.

• Praktische tips: Plan regelmatig pauzes in, doe aan fysieke activiteiten, en ontwikkel ontspanningstechnieken zoals meditatie.

Welke balans tussen in- en ontspanning? 

Overbelasting van lichaam of geest is te herkennen aan verschillende signalen: 
Fysieke of lichamelijke signalen: nek- en schouderklachten, rugpijn, spierpijn of hoofdpijn                                                                    Psychische of geestelijke signalen: opgejaagd gevoel, slecht humeur, gevoel van stress of angst

Een goede balans tussen inspanning en ontspanning verschilt per persoon. Enkele tips voor een goede balans....

1. Regelmatig pauzeren 

Neem na een uur geconcentreerd werken even een korte pauze. 

Gemiddeld kan iemand zich ongeveer een uur goed concentreren.

2. Varieer tussen zitten, staan en bewegen. 

Bij zittend werk is het goed regelmatig te gaan staan en te bewegen. Bij staand werk juist af en toe te lopen en te zitten. 

Hoeveel schermtijd (mobiel) had je gisteren?

024

3. Na 20 minuten rust 

Kijk je lang naar je scherm? Volg dan het 20-20-2 advies op: houd na 20 minuten kijken een pauze van 20 seconden, en ga per dag liefst 2 uur naar buiten. 

Zo blijven je ogen beter functioneren. 

Roken

Verslaving?

Vaak wordt iets een verslaving genoemd als het dagelijks functioneren eronder lijdt. 

VB = Dagelijks gebruik van alcohol kan hierdoor problemen veroorzaken op het werk of in relaties.

Verslaving of gewoonte?

• Bij een verslaving kun je niet goed meer functioneren (werk, opleiding etc.) bij een gewoonte kan dit wel 
• Bij een verslaving ben je er in je hoofd veel mee bezig. Dit is met een gewoonte niet het geval
• Gewoonte: herhaald gedrag dat je kunt stoppen.

Gewoonte: herhaald gedrag dat je kunt stoppen. Verslaving: stoppen is moeilijk door afhankelijkheid.

Waarom is nicotine verslavend?

Als iemand rookt, neemt de nicotine de plek van acetylcholine in op de receptor. Maar iemand kan via een sigaret veel meer nicotine inademen, dan dat het lichaam acetylcholine kan maken. De hersenen gaan steeds meer receptoren maken. Als iemand vervolgens niet rookt, blijven deze nicotinereceptoren leeg. Dan gaan ze als het ware ‘schreeuwen’ om nicotine. Iemand voelt zich rot en krijgt erge zin om te roken. 

Tabak

• Lichamelijke verslaving 
• Risico op kanker, hart- en vaatziekten en longaandoeningen 
• Shisha staat gelijk aan 100 sigaretten in een keer
• Cannabis: 6 á 7 sigaretten in een keer

Zou jij makkelijk kunnen stoppen met roken?

Ik rook niet

Zonder problemen!

Best wel lastig!

Ik kan niet zonder nicotine!

24 uren zonder nicotine..

Lukt jou dat?

Bedankt voor het luisteren!