H4 Th7 Ecologie en Milieu Bs 4 Veranderende ecosystemen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Programma

Terugblikken en herhaling theorie voor de vakantie

Huiswerk 

B4 uitleg veranderende ecosystemen

B5 duurzaamheid

Wie is hier een consument van de eerste orde?

1. lijsterbes
2. vos
3. sprinkhaan
4. lieveheersbeestje

Welke plek neemt de reiger in inonderstaand voedselweb?

1. consument van de 2de en 3de orde
2. consument van de 3de orde
3. consument van de 4 de orde
4. consument van de 3de en 4de orde

Een voedselketen start altijd met een.........

1. Reducent
2. Producent
3. Consument
4. Afvaleter

Welke piramide is de piramide van biomassa?

1. P
2. Q
3. R
4. S

Tot welke groep behoren bacteriën en schimmels in een ecosysteem

Op welke drie manieren kan energieverlies optreden in een ecosysteem? Bijvoorbeeld plant --> dier

verschillende biotopen (delen van een ecosysteem) in

de duinen

Welke elementen bepalen dat de duinen landinwaards er steeds anders uitzien? Schrijf deze op.

Elementen

wind

water (zout/zoet)

bodem (zand, humuslaag)

licht (schaduw van andere planten)

concurrentie van andere planten/organismen

Geef in je schrift antwoord op de volgende vragen:

1. Wat is successie?
2. Wat is een pionierecosysteem?
3. Wat is een climax ecosysteem?
4. Noteer de verschillen tussen pionier en climax ecosysteem en maak opdracht 23
5. Wat is humus?
6. Wat is het verschil tussen primaire en secundaire successie?
   Maak opdracht 24

biologiepagina.nl

Bekijk de diavoorstelling op de volgende pagina en maak de volgende aantekeningen mbv je boek:

1. Wat is successie?
2. Wat is een pionierecosysteem?
3. Wat is een climax ecosysteem?
4. Noteer de verschillen tussen pionier en climax ecosysteem en maak opdracht 23
5. Wat is humus?
6. Wat is het verschil tussen primaire en secundaire successie?
   Maak opdracht 25b en c

verschillende biotopen (delen van een ecosysteem) in

de duinen

welk type ecosysteem/biotoop zie je hier? 

Evenwicht

• Kantelpunt tussen stabiele evenwichten in ecosysteem
• Instabiel evenwicht gemakkelijk verstoord

Evenwichten:

Kantelpunt tussen stabiele evenwichten in ecosysteem (afb 42)

Instabiel evenwicht gemakkelijk verstoord

Wat gebeurd er als muizen niet genoeg voedsel krijgen?

Wat gebeurd er met de uilen als er te weinig muizen zijn?

Wat gebeurd er met de muizen het volgende jaar?

Wat gebeurt er met de uilen het volgende jaar?

Wat gebeurt er nu met de muizen?

Muizen nemen weer af

Uilen nemen toe

Muizen nemen toe

Uilen nemen af

Muizen nemen af

2 evenwichtssituaties

Konijnen eten grassen en andere planten. Als de planten niet worden gegeten verdringen ze de grassen.

Wat gebeurt er bij een lage dichtheid aan konijnen.

1. Veel gras
2. Weinig gras
3. evenveel
4. Verandert niet

2 evenwichten

Dus bij weinig konijnen weinig gras en bij veel konijnen veel gras. Dit is in beide situaties in evenwicht.
Instabiel bij een epidemie: populatie konijnen neemt sterk af > houtachtige planten groeien en verdringen de grassen >  geen voedsel voor konijnen, want die kunnen de houtachtige planten niet verteren > populatie planten zal niet meer hetzelfde zijn als voor de epidemie.

Maak nu opdracht:

24,25,26 (10 minuten)

Huiswerk opdracht 27 + keuze 28 of 29

Leerdoelen B6 Duurzaamheid en milieubescherming

• Je kent de voornaamste oorzaken en gevolgen van milieuproblemen
  
• Je kunt uitleggen wat onder duurzame ontwikkeling wordt verstaan
  
• Je kent maatregelen voor natuurbescherming
  

Begrippen: vervuiling, uitputting, aantasting, duurzame ontwikkeling, ruilverkaveling, versnippering, natuurbescherming, biodiversiteit, rode lijst

Milieuproblemen

• Bevolkingstoename

• Manier van leven

(energieverbruik)

• Vervuiling, uitputting, aantasting

Ecologische voetafdruk

De ecologische voetafdruk is de hoeveelheid uitstoot die we produceren als bevolking en is afhankelijk van het energieverbruik per persoon.

In Nederland produceren we ongeveer 6 keer meer uitstoot dan gewenst.

Per mens is op basis van een eerlijke verdeling 1,6 mondiale hectare beschikbaar. Wereldwijd gebruiken we nu per mens 2,7. Een gemiddelde Nederlander gebruikt zelfs 6,2 hectare.

Huiswerk

Maak B4: 26, 28-31

+ B5: 32-37 keuze uit opdr. 39 of 40 of 41

Bij wat voor ecosysteem horen de volgende kenmerken: eenvoudig voedselweb, kleine biodiversiteit, open kringlopen en productie is groter dan afbraak?

1. Pionierecosysteem
2. Climaxecosysteem

In welk ecosysteem blijft de biomassa gelijk?

1. pioniersecosysteem
2. climaxecosysteem

humusarme bodem
(organische stoffen e.d.)

1. Pioniersecosysteem
2. Climaxecosysteem

Waar zijn er meer wisselingen in abiotische factoren?

1. Pioniersecosysteem
2. Climaxecosysteem

Wat verandert bij successie?

1. individu
2. populatie
3. leefgemeenschap
4. ecosysteem

Geef hieronder het antwoord op de examenvraag

Huiswerk

Maak voor donderdag opdrachten:

(25), 26, 28-31

Voor de geïnteresseerden:

Bio-Bits Ecologie

Kwetsbare natuur & Successie en dynamiek in ecosystemen

www.npo.nl