3.4 Vaak te weinig

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

§4 - Vaak te weinig

Terugblik:

1. Welke soorten gebieden lopen een overstromingsrisico dat vooral te wijten is aan de mens?

2. Waarom neemt het aantal overstromingen wereldwijd toe?

3. In arme/rijke landen sterven bij overstromingen vaak meer mensen aan indirecte gevolgen ervan dan door verdrinking. Leg ook uit.

Leerdoelen

• Je kunt de volgende begrippen uitleggen: waterstress, fysiek en economisch watertekort, territoriale soevereiniteit, territoriale integriteit, wateroorlog, irrigatie, geulirrigatie, beregening, druppelirrigatie, verzilting
• Je weet het verband tussen waterstress en wateroorlog.
• Je kunt een aantal maatregelen beoordelen om watertekorten op te heffen.

Begrippen

Fysiek watertekort: er is teweinig water om aan de water-behoefte van mensen te voldoen (zonder verstoring natuur).

Economisch watertekort: er is water, maar je kunt er niet bij (of het is vies) door bv gebrek aan pijpleidingen.

waterstress: tekort aan water

territoriale soevereiniteit: water is eigendom van de staat waar het op dat moment stroomt.

Begrippen

territoriale integriteit: niemand heeft het recht om zonder toestemming van anderen in te grijpen in natuurlijke systemen.

Irrigatie: het kunstmatig nathouden van landbouwgronden.

Soorten: geulirrigatie, beregening en druppelirrigatie.

Welke soort?

Welke soort irrigatie?

Irrigatie=het kunstmatig nathouden van landbouwgrond

Soorten irrigatie:

• geulirrigatie: planten krijgen water dat via een geul wordt vervoerd.
• beregening: sproeiers verspreiden water over het land.
• druppelirrigatie: elke plant krijgt druppeltjes water uit een waterslang op de grond.

Leg uit

Opvatting Turkije: territoriale soevereiniteit.

Opvatting Irak: territoriale integriteit.

Waardoor hebben deze landen deze opvatting?

Pak een atlas, zoek kaart 150 op en schrijf je antwoord in je schrift.

Turkije

Heeft stuwdammen aangelegd, ondanks dat daardoor minder water in de benedenloop stroomt.

Dit kan leiden tot....

Voor- en nadelen stuwdam

Voordelen: 

• er is een enorme voorraad drink- en irrigatiewater.
• opwekken elektriciteit
• regelen van de waterstand stroomafwaarts.

Voor- en nadelen stuwdam

Nadelen: 

• gedwongen verhuizingen
• stuwmeer slibt na een tijd dicht.
• gevaar op doorbraak in aardbevingsgebied.
• veel verdamping.

Leerdoelen

• Je kent de volgende begrippen: waterstress, fysiek en economisch watertekort, wateroorlog, irrigatie, geul irrigatie, beregening en druppelirrigatie.
• Je weet het verband tussen waterstress en wateroorlog.
• Je kunt een aantal maatregelen beoordelen om watertekorten op te heffen.

Soorten irrigatie

Leerdoelen

• Je kent de volgende begrippen: waterstress, fysiek en economisch watertekort, wateroorlog, irrigatie, geulirrigatie, beregening en druppelirrigatie.
• Bij de volgende dia's maak je goede zinnen drie gegeven begrippen erin.

Maak een goede zin met deze drie begrippen erin: waterstress, fysiek watertekort, economisch watertekort.

Maak een goede zin met de volgende begrippen:
waterstress, verzilting, druppelirrigatie.

Wat is een voorbeeld van
economisch water tekort?

1. Te weinig water aanwezig in de ondergrond
2. Te weinig neerslag
3. Te weinig geld om waterpompen te maken
4. Te weinig geld voor irrigatie

Wateroorlog,
in welk continent?

Wateroorlog= conflict om water

In droge gebieden, zoals: Afrika

Wat zijn de belangrijkste 

problemen?

1. Tekort aan schoon drinkwater;

2. Tekort aan irrigatiewater.

Water

Irrigatiewater is nodig om planten genoeg water te geven in droge gebieden. Dit is nodig om de hongerige bevolking te kunnen voeden.

Een voorbeeld is cirkelirrigatie, zie afbeelding.

Leg uit waarom er tussen landen conflicten kunnen zijn om water. Noem eerst de oorzaak, dan het gevolg

Is de nuttige neerslag hoog of laag in droge gebieden?

1. Hoog
2. Laag

Water sparen: minder gebruiken

Droge gebieden gebruiken veel vernieuwbaar water, maar dit wordt niet snel aangevuld. De nuttige neerslag is niet hoog in deze gebieden, er verdampt veel water.

Oplossingen zijn:

Druppelirrigatie

Dit is irrigatie door niet ineens heel het land te bevloeien, maar door planten druppelend water te geven. Hierdoor is de verdamping van water minder groot.

Hergebruik

Door water te hergebruiken wordt er water bespaard. Dit kunnen gezinnen bijvoorbeeld doen door regenwater op te vangen en daar hun wc mee door te spoelen.

Leerdoelen

• Je kent de volgende begrippen: waterstress, fysiek en economisch watertekort, wateroorlog, irrigatie, geul irrigatie, beregening en druppelirrigatie.
• Je weet het verband tussen waterstress en wateroorlog.
• Je kunt een aantal maatregelen beoordelen om watertekorten op te heffen.

00:00

Welk begrip past bij deze film?

1. Economisch watertekort
2. Fysiek watertekort
3. Waterstress
4. Wateroorlog

Waar in Afrika zal er een fysiek watertekort zijn?

1. Noord-Afrika
2. Zuid-Afrika
3. Midden-Afrika
4. Niet van toepassing

In de tropen en savanne is er sprake van economisch watertekort (zie bron 13 in je lesboek). Waarom is hier toch sprake van een watertekort?

Wat voorkom je met druppelirrigatie?

1. Dat er verzilting plaatsvindt
2. Planten krijgen water
3. Planten groeien minder snel
4. Verdamping van water

Waar vindt er veel verdamping plaats?

1. Bij druppelirrigatie
2. Bij geulirrigatie
3. Bij beregening
4. bij irrigatie