Les 3 2023

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 3

Planning keuze 1

1. Uitleg basis kennis.

2. Samen maken opdracht 6 en 7

3. Vragenmoment 1t/m 5

Planning keuze 2

1/ Zelfstandig afmaken 2.1/2.2

2. "  "

3. Vragenmoment 1 t/m 5

.

Celkern

• In de celkern ligt de informatie voor erfelijke eigenschappen.
  
• Die informatie ligt in de chromosomen (genotype)
  
• Chromosomen bestaat uit DNA
  
• Lichaamscel heeft 23 paar chromosomen

Eigenschappen erf je (genotype)

Hoe ontstaat het genotype?

• Zaadcel met 23 chromosomen van vader + met eicel met 23 chromosomen = bevruchte eicel. 
• Genotype staat vast
• Gewone celdeling...... elke cel zelfde genotype
  

Hoe ontstaat het fenotype?

• Alle informatie uit het genotype+ invloeden uit het milieu
• Je kan je fenotype veranderen, je genotype ....
  

46 chromosomen in paren van 2

Chromosomen

Lichaamscellen (46) vs. geslachtscellen (23)

Maar binnen de 46/23

44/22 lichaamschromosomen

- 2/1 geslachtschromosomen = X of Y

En nu verder

Op de chromosomen liggen genen (1 erfelijke eigenschap)

allelen = verschillende vormen van hetzelfde gen.

Per gen (bv. oogkleur) heb je dus 2 allelen.

Als een dominant gen het uiterlijk bepaalt...

Kan het organisme homozygoot en heterozygoot zijn voor die eigenschap

Vraag 6 

1. Een plant met gele bloemen is heterozygoot voor bloemkleur.

De plant wordt gekruist met een plant met witte bloemen.

a) Welke kleur is dominant, geel of wit? Leg je antwoord uit.

b) Wat zijn de geslachtscellen van de plant met de gele bloemen?

vraag 7

7. Een witte bloem wordt met een rode bloem gekruist. Beide bloemen zijn homozygoot voor bloemkleur. Een rode bloem is dominant, de witte bloem is recessief.

a) Wat is het genotype van de nakomelingen (de F1) ?

b) Twee van die nakomelingen (F1) worden verder gekruist. Maak een kruisingsschema van de F2.

c) Hoe groot is de kans op een witte bloem uit de F2 ?

Controle vraag 13

13. Twee gezonde ouders krijgen twee kinderen. De eerste is gezond, de tweede blijkt aan een erfelijke ziekte te lijden: hemofilie (een bloedziekte).

a) Is hemofilie dominant of recessief? Verklaar.

b) Wat is de kans op een gezond kind?

c) De ouders willen weten hoe groot de kans dat een volgend kind de ziekte ook heeft. Reken die kans voor hen uit (de kans op een ziek kind).

d) Wat is de kans op 1 gezond en 1 ziek kind?

Les 3 2023