15.3 Gezichtszintuig

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Je bent in huis en je ruikt gas, wat gebeurt er achtereenvolgens?

1

2

3

4

5

Je wordt je bewust van de geur

je sluit de gaskraan

hersenen sturen een opdracht naar je spieren

Geurmoleculen komen op je neusslijmvlies

je reukzintuig stuurt een impuls naar de hersenen

DOELEN

Je kunt een gegeven context beredeneren hoe de verschillende onderdelen van het oog werken bij:

• Licht/donker adaptatie
• Scherp stellen (+ werking brillen/lenzen)
• Diepte zien

Pupilreflex

Netvlies:

Plaats waar de lichtgevoelige 

zintuigcellen zitten, aan de achterkant van je oogbol.

Het oog - netvlies

Je netvlies is bedekt met zintuigcellen:

kegeltjes en staafjes.

Gele vlek:

Op het netvlies precies 

achter de iris (optische as)

zit de gele vlek.

De gele vlek bevat vooral

kegeltjes.

Door de grote dichtheid kun je met dit deel van het netvlies heel scherp zien (150.000 per mm³). 

Blinde vlek:

Op de plek waar de oogzenuw en de 

bloedvaten het oog 

binnenkomen/ uitgaan

zitten geen zintuigcellen. Hier kun je dus geen licht

opvangen.

Blinde vlek:

Doordat de blinde vlek

voor beide ogen op een 

andere plek van het 

gezichtsveld zit zie je

toch alles.

Zit op de horizontale as van de gele vlek dichter naar de neus.

Je kijkt naar de koplampen van een naderende vrachtwagen. Wat gebeurt er met het staalvormig lichaam?

1. Dat ontspant
2. Dat spant aan

Je kijkt naar de koplampen van een naderende vrachtwagen. Wat gebeurt er met het de les?

1. Die wordt platter
2. Die wordt boller

Tomas is op vakantie in de bergen en geniet van het uitzicht. Dan kijkt hij op zijn wandelkaart om te zien hoe hij verder moet lopen. Wat gebeurt er in zijn ogen om de kaart te kunnen lezen?

1. kringspiertjes trekken samen,
2. kringspiertjes ontspannen

Petra probeert de kleine lettertjes van een contract te lezen, haar:

1. lensbandjes zijn slap, de lens wordt platter
2. lensbandjes staan strak, de lens wordt platter
3. lensbandjes zijn slap, de lens wordt boller
4. lensbandjes zijn strak, de lens wordt boller

Mo ziet niet goed. Veraf is alles onscherp. Bij hem

1. Is de oogbol te lang, hij heeft een + bril nodig
2. is de oogbol te lang, hij heeft een - bril nodig
3. is de oogbol te kort, hij heeft een - bril nodig
4. is de oogbol te kort, hij heeft een + bril nodig

chiasma

chiasma opticum

oogzenuwen "kruisen" en een deel van de zenuwen gaat naar de andere hersenhelft

Afstand en diepte zien, daar heb je input van beide ogen voor nodig, waarbij het beeld in de hersenen overlapt.

Je ziet iets met je linkeroog. Dit beeld wordt verwerkt in

1. Je linker gezichtscentrum
2. Je rechter gezichtscentrum
3. Beide gezichtscentra
4. Geen van de gezichtscentra

De linkeroogzenuw is
beschadigd. Hierdoor:

1. zie je geen beelden van rechts meer
2. zie je geen beelden van links meer
3. zie je geen diepte meer