Samenvatten 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Punten verdienen

• Je weet hoe je moet samenvatten.
  
• Je weet welke soort opdrachten je kunt verwachten.
• Je maakt een samenvatting.

Samenvatten

De journalist heeft een totaalverhaal geschreven, maar er is geen ruimte meer in de krant. Toch moet het verhaal erin. 

Het totaalverhaal moet in stand blijven, maar binnen 1/3 van de beschikbare ruimte. 

De essentie van samenvatten

• Maakt onderscheid tussen hoofd- en bijzaken, meningen en feiten.
• Kan hoofdgedachte in eigen woorden weergeven.
• Begrijpt en herkent relaties als oorzaak-gevolg, middel-doel, opsomming e.d. / Kan ook impliciete relaties tussen tekstdelen aangeven.
• Maakt onderscheid tussen standpunt en argument. / Herkent argumentatieschema’s.

Wat wordt er met dergelijk opdrachten getoetst? (1)

• Kan argumentatie analyseren en beoordelen.
• Je moet een argumentatie niet alleen kunnen analyseren (zie punt 4), maar ook kunnen beoordelen welke samenvatting de kern van een tekst of tekstgedeelte het beste weergeeft.
• Kan een tekst beknopt samenvatten voor anderen.

• Kan argumentatie analyseren en beoordelen.
• Je moet een argumentatie niet alleen kunnen analyseren (zie punt 4), maar ook kunnen beoordelen welke samenvatting de kern van een tekst of tekstgedeelte het beste weergeeft.
• Kan een tekst beknopt samenvatten voor anderen.

Wat wordt er met dergelijk opdrachten getoetst? (2)

Vraagsoorten

1.  Onderstreep kernzinnen, omcirkel signaalwoorden.
2.  Laat alineaverbanden terugkomen in de samenvatting.
3. Schrijf zinnen niet letterlijk over, maar blijf dicht bij de originele tekst.
4. Zet delen van opsommingen bij elkaar in een zin.  
   

"Verklaringen voor dit verschijnsel zijn de lockdowns die de motivatie hebben gebroken, overijverige docenten die menen een lesuur vol te moeten praten en verouderde lesstof waarvan leerlingen de waarde niet meer zien. Toch spreken leerlingen massaal hun waardering uit voor docenten die hun best doen leerlingen door het examenjaar te slepen." 

verband

opsomming in eigen woorden

Schrijf een samenvatting...

... in volledige zinnen van de tekst 'Wat als werken niet meer moet, maar mag?' in maximaal 100 woorden.

Antwoorden

Waarom werken we in Nederland zo hard, terwijl een basisinkomen die noodzaak weg kan nemen? (1p)  Een eerste verklaring is dat we werken omdat het moet om rekeningen te betalen. (1p) Een andere verklaring is dat we werken uit plichtsgevoel; voor wat hoort wat. Daarnaast telt mee dat mensen gewoonte- en kuddedieren zijn (1p). Je werkt omdat iedereen werkt (1p). Ook bepaalt werk in hoge mate onze status in de samenleving (1p). Wie niet werkt, verliest een deel van zijn identiteit (1p). Of een basisinkomen juridisch, economisch en politiek haalbaar is blijft onduidelijk (1p). Maar werken moet, kan veranderen in: werken mag (1p).