Week 5: toetsvoorbereiding

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Werk les alle opdrachten!

• Ga naar Itslearning en bekijk de taak van week 38-39
• Ga verder met je zelfgekozen taak. Doe dit zelfstandig.
• Bij vragen lees eerst goed de tekst. Lukt het dan niet: steek je hand op.
• Werk tot 13:15 -> tenminste af tot opgave 6 anders blijven zitten.
  
• Controle gehele taak dinsdag 4 oktober.
• Klaar: maak een samenvatting van de begrippen, personen en gebeurtenissen in hoofdstuk 1 t/m 3

Opdracht:

Schrijf op welke van de volgende zinnen jij nog niet onder de knie hebt

H1

Wat waren de middelen van bestaan van de jagers en verzamelaars? 

Waarom moeten de jagers en verzamelaars rondtrekken?

Waarom heet de prehistorie eigenlijk zo?

Waarom weten we niet wat jagers en verzamelaars dachten?

H2

Hoe ontstond er landbouw in de vruchtbare halve maan?

Welke gevolgen had de ontdekking van landbouw voor mensen?

Hoe kun je aan de bezittingen van mensen zien dat landbouw was uitgevonden?

Wat waren de bandkeramiekers en waarom noemen we ze zo?

Waarom zullen alleen boeren hunebedden bouwen?

H3

Wat is irrigatielandbouw en waarom is dit handig?

Welke gevolgen had irrigatielandbouw voor de bevolking in Egypte?

Wat zijn ambachten en kun je twee voorbeelden noemen?

Wie was de farao?

Wat was de rol van de ambtenaren bij het besturen van Egypte? 

Wat is cultuur?

Wat zijn twee voorbeelden om te aan te tonen dat Egypte een hoge cultuur had?

Hoe was de samenleving in Egypte opgebouwd en waar merkte je aan dat er verschillen waren tussen mensen?

Waarom weten we van de Egyptenaren wel waarom ze de de piramides bouwden maar van de boeren niet waarom ze de hunnebedden bouwden?

Volgende week

Vrijdag: Oefentoets maken (antwoorden komen op Itslearning)

Dinsdag: extra uitleg en samen een samenvatting schrijven 

Vrijdag 14 oktober = proefwerk

Werkregels

Meestal:

Elke dinsdag klassikale uitleg over de stof.

Elke vrijdag is een les waarin we werken aan de taak en vragen kunnen stellen.

Regels uitleg les

Tijdens de uitleg mag je vragen stellen door je hand op te steken.

2x waarschuwing voor door de uitleg heen praten -> uit de les
Regels werkles
Tijdens de werk les loop ik bij iedereen langs om vragen te beantwoorden -> het is dus niet nodig om constant hulp te vragen. 

Muziek luisteren mag ook  tijdens werkles met oortjes in.

Niet voldoende gewerkt is nog even afmaken om 14:15 bij mij en mevrouw Scheffer in lokaal 2.

Hoe vandaag we te werk?

Wat: je gaat de uitgedeelde vragen beantwoorden.

Hoe: met behulp van de tekst in het jagers verzamelaars boek.

hulp: docent loopt bij iedereen langs om hulp te bieden. Je hoeft dus niet je hand op te steken maar wacht geduldig.

Tijd: werk tot 10:25 -> klaar vat de woordenlijst samen!

Tip: werk zelfstandig of overleg zachtjes met je naaste.

Als je iets eerst niet begrijpt sla je het over en ga je verder met wat je wel begrijpt. Lukt het niet om te werken aan de taak = vrijdagmiddag om 14:15 afmaken.

Oefentoets

Wat: we maken een oefentoets over het onderwerp jagers en boeren.

Hoe: in stilte en zelfstandig

Tijd: je hebt tot 13:30 de tijd

Klaar: als je klaar bent steek je je hand omhoog en lever je de toets in.

Na het inleveren werk je in stilte aan geschiedenis, een ander vak of lees je uit een leesboek.

Nakijkblad krijg je volgende week dinsdag.

Lukt het niet om in stilte te werken = vrijdagmiddag om 14:15 terugkomen.

H1

Wat waren de middelen van bestaan van de jagers en verzamelaars? 

Waarom moeten de jagers en verzamelaars rondtrekken?

Waarom heet de prehistorie eigenlijk zo?

Waarom weten we niet wat jagers en verzamelaars dachten?

Wat waren de middelen van bestaan van de jagers en verzamelaars? 

• Leven van de natuur

• Mannen: jagen (ook: vissen)

• Vrouwen: verzamelen van bessen, noten enz.

Waarom moeten de jagers en verzamelaars rondtrekken?

• Leven in kleine groepen (ongeveer 30-50 mensen)

• Geen vaste woonplaats: nomaden

• Trekken achter hun eten aan
  
• Eenvoudige woningen: hutten/grotten

• Weinig bezittingen

Waarom noemen we het de prehistorie?

Waarom weten we niet wat jagers en verzamelaars dachten?

H2

Hoe ontstond er landbouw in de vruchtbare halve maan?

Welke gevolgen had de ontdekking van landbouw voor mensen?

Hoe kun je aan de bezittingen van mensen dat landbouw was uitgevonden?

Wat waren de bandkeramiekers en trechterbeker cultuur en waarom noemen we ze zo?

Waarom zullen alleen boeren hunebedden bouwen?

Hoe ontstond er landbouw in de vruchtbare halve maan?

• Droog klimaat: minder begroeiing en water (ontstaan woestijnen)
  

• Te weinig voedsel: dieren trekken weg naar vruchtbare gebieden

• Mensen trekken ook weg of gaan andere middelen van bestaan zoeken om in leven te blijven -> honger vermijden

Hoe ontstond er landbouw in de vruchtbare halve maan?

• Gebied waar de eerste landbouw ontstaat (9000 v. Chr.)
  

• Midden-Oosten: Egypte, Israël, Palestina, Jordanië, Libanon, Syrië, Irak, Iran en Turkije

• 'De kraamkamer van de beschaving': ontstaan van steden en het schrift

De landbouwsamenleving

Andere levenswijze; landbouwsamenleving

1. mensen leven van de landbouw

2. wonen op een vaste plaats

3. dorpen waren zelfvoorzienend

Hoe kun je aan de bezittingen van mensen dat landbouw was uitgevonden?

Boeren in Europa

• Pas laat: het was niet nodig, er was voldoende voedsel te vinden.

• Eerste boeren in Nederland: Zuid-Limburg rond 5300 v. Chr.

• Tóch landbouw in Europa: mensen verhuizen uit gebieden waar gebrek aan landbouwgrond is en komen hier terecht

Wat waren de bandkeramiekers en  trechterbeker cultuur en waarom noemen we ze zo?

• Zuid-Limburg: bandkeramiekers (tot 4400 v. Chr)

• Noord-Nederland: trechterbekercultuur (rond 3500 v. Chr.)

• Vanaf 3000 v. Chr. zijn er in Nederland geen jager-verzamelaars meer

Waarom zullen alleen boeren hunebedden bouwen?n

• Graven worden steeds uitgebreider: grafheuvels en hunebedden

• Zowel begraven als cremeren: urnenvelden

• Doden kregen bezittingen mee: vermoedelijk geloven in leven na de dood

H3

Wat is irrigatielandbouw en waarom is dit handig?

Welke gevolgen had irrigatielandbouw voor de bevolking in Egypte?

Wat zijn ambachten en kun je twee voorbeelden noemen?

Wie was de farao?

Wat was de rol van de ambtenaren bij het besturen van Egypte? 

Wat is cultuur?

Wat zijn twee voorbeelden om te aan te tonen dat Egypte een hoge cultuur had?

Hoe was de samenleving in Egypte opgebouwd en waar merkte je aan dat er verschillen waren tussen mensen?

Waarom weten we van de Egyptenaren wel waarom ze de de piramides bouwden maar van de boeren niet waarom ze de hunnebedden bouwden?

Wat is irrigatielandbouw.

• De Nijl moet goed in de gaten worden gehouden (nilometer)

• Er moet verstandig worden omgegaan met de hoeveelheid water: irrigatielandbouw

• Er worden voorraden aangelegd voor mindere oogstjaren. Alle oogsten worden nauwkeurig bijgehouden

Zwarte periode

• september-december
  

• Tijd van de overstroming van de Nijl

• Op het land kan niet worden gewerkt

• Meehelpen aan de bouw van bijvoorbeeld de piramides en de tempels (belasting betalen)

Groene periode

• januari-april

• Tijd van het zaaien en bewerken van het land

• Hierbij wordt gebruik gemaakt van irrigatie

• Irrigatie betekent dat het water met hulpmiddelen wordt gebruikt om het land te bevloeien

Gele periode

• mei-augustus

• Tijd van het oogsten (graan)

• De opbrengst van de oogst wordt bijhgehouden en opgeschreven.

• Voorraden worden aangelegd

Welke gevolgen had irrigatielandbouw voor de bevolking in Egypte?

• Graanopbrengsten zijn groot genoeg, zodat niet iedereen meer boer hoeft te zijn

• Er ontstaan nieuwe beroepen: ambachtslieden, schrijvers, ambtenaren, enz.

• Er ontstaan ook meer verschillen in aanzien.

Wat zijn ambachten en kun je twee voorbeelden noemen?

Wie was de farao?

• Een koning in Boven-Egypte en één in Beneden-Egypte
  
• Vanaf 3100 v. Chr. één koning over heel Egypte -> Farao
• Landbouwgrond en oogst eigendom van de farao
• Legeraanvoerder, hoogste priester, hoogste rechter
• Elk jaar betaalde je belasting: deel van de oogst

Wat was de rol van de ambtenaren bij het besturen van Egypte? 

• Meeste taken in het bestuur worden uitgevoerd door:

1. ambtenaren: bestuur
2. priesters: godsdienst
3. officieren: leger

• Omdat het een groot land is, zijn er geschreven wetten

Wat is cultuur?

Wat zijn twee voorbeelden om te aan te tonen dat Egypte een hoge cultuur had?

• Uitgebreide en ingewikkelde godsdienst, waarin geloof in leven na de dood een belangrijke rol speelde 

• Bouw- en schilderkunst (piramide, muurschilderingen)

• Goedgeorganiseerd bestuur

• Schrift

Piramides

Waarom weten we van de Egyptenaren wel waarom ze de de piramides bouwden maar van de boeren niet waarom ze de hunnebedden bouwden?

Vrijdag 14 oktober proefwerk!

Na de herfstvakantie:

Tijdvak: de oude Grieken

Elke dinsdag uitleg 

Elke vrijdag werken aan taak en papieren leesboek mee!

Vrijdag spullen niet voor elkaar is nakomen om 14:15