§5.3 'De machtige kerk' (Deel 2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

De persoon hier afgebeeld is de paus. De belangrijkste leider van de katholieken. Je herkent hem aan de de pauselijke kroon. Deze lijkt een beetje op een paasei. 

§5.3 'De machtige kerk' (Deel 2)

Leerdoel

In deze paragraaf leer je: 

- Waardoor de kerk veel macht had in de samenleving

- Hoe christenen optraden tegen mensen die zich niet gedroegen zoals de kerk wilde

- Hoe de kruistochten ontstonden en welke gevolgen deze hadden.

Kerk = machtig

In de Middeleeuwen had de kerk veel macht in Europa. Zij hadden veel invloed op het gewone leven van mensen, maar op het bestuur van landen. 

Waarom had de kerk veel macht?

Ketters

In de Middeleeuwen was (bijna) iedereen christelijk. 

Mensen die niet in in de juiste God geloven worden ketters genoemd. Het lijkt op het begrip heiden. 

In sommige landen en periodes werden ketters zwaar gestraft. 

De bekendste straf voor ketters was de brandstapel. 

Antisemitisme

Antisemitisme betekend haat tegen joden.  Anti = tegen  Semiet = joods

Al vanaf 60 v. C. worden joden in Europa gediscrimineerd. Tegenwoordig is dit nog steeds zo. 

Ook in de Middeleeuwen was er veel antisemitisme. 

Op de afbeelding zie je een pogrom. Dit is een aanval tegen een bepaalde groep waarbij de mensen worden mishandeld en vermoord. Daarnaast worden huizen en andere bezittingen stuk gemaakt en in brand gestoken. Hier worden joodse mensen worden door christenen in elkaar geslagen. 

Pogroms

Eeuwenlang zijn er pogroms geweest:

Pogrom = uitbarsting van Jodenhaat

Joden in de Middeleeuwen

In de middeleeuwen vonden de mensen de joden 'vreemd' en 'onbetrouwbaar'. 

Joden moesten vaak in andere delen van de stad wonen (getto's) en ze mochten geen lid zijn van een gilde.
Daarom hadden ze vaak beroepen als: handelaar, bankier of juwelier.

In 1179 besluit de kerk dat de joden in aparte wijken moeten gaan wonen. Deze wijken hebben later de naam 'getto' gekregen. In de Italiaanse stad Venetie woonden de joden in de wijk 'Ghetto Nuovo'. Hierkomt de bijnaam 'getto' vandaan. 

Vergiftigen 

De joden kregen vaak de schuld van onverklaarbare zaken, zoals misoogsten, stormen en ziekten. Omdat de joden ketters zijn, straft God de mensheid. 

Soms zijn de Joden zelf de oorzaak. Zo zouden ze de pest hebben verspreid door water te vergiftigen. 

Deze afbeelding komt uit Duitsland uit het jaar 1348. Deze joden worden op de brandstapel gezet omdat zij de pest zouden hebben veroorzaakt. Uiteindelijk worden ongeveer 10.000 joden vermoord om deze reden. 

Wat nou als je je niet aan de regels houd?

Hield je je niet aan de regels (normen) dan was je een ketter

Mensen waren bang dat ze gestraft zouden worden door het gedrag van de ketters! 

-> Heksenjachten

-> Antisemitisme (jodenhaat)

'Met ketters liep het meestal slecht af.'
Waarom liep het slecht met hen af?

1. Ketters pleegden de zwaarste misdrijven.
2. Ketters waren ongelovigen.
3. Ketters verraadden de koning en belandden op de brandstapel.
4. Ketters kwamen om tijdens de bedevaarten.

Welke straf kregen ketters?

1. Ze werden opgehangen.
2. Ze werden gevangen gezet.
3. Ze werden verbrandt.
4. Ze werden vrijgelaten.

Maak de juiste combinaties.

Ongelovigen

Zwarte dood

Haat tegen joden

Brandstapel

Straf ketters

Antisemitisme

Pest

Ketters

Kruistochten

• Vanaf 1096 begonnen de fanatieke christenen van Europa met de kruistochten.
• Ruim 180 jaar kruistochten.
• Zijn kruisvaarders helden of terroristen?

1ste Kruistocht

Paus Urbanus II roept in 1095 op tot een kruistocht

Gevolgen

• Gevolgen kruistochten:
• - Kennis Arabische cultuur 
• - Verslechterde relatie met moslims

Begrippen uit deze les

• Norm
• Ketters
• Heksen
• Pogroms
• Antisemitisme
• Kruistochten

Huiswerk

5.3 De machtige kerk
Vraag 4, 7 en 8

Aantekeningen

In de middeleeuwen werden veel groepen gehaat omdat ze anders waren zoals Joden en ketters. Ze werden gestraft en vermoord op de brandstapel.
Antisemitisme kwam veel voor in de middeleeuwen.

Ook was er geweld tegen de moslims in de vorm van de kruistochten. deze begonnen in 1096