6.4 vwo rationalisering

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

6.4 Oplossing en ontwikkeling: landbouwsamenleving en rationalisering 

Wat is een compleet irrationele verklaring voor zonsverduistering?

Mogelijke verklaringen:

De zon wordt gestolen door wolven

De zon wordt per ongeluk opgegeten door een demon 

De maan en de zon hebben onenigheid

Rationalisering

Het steeds slimmer zoeken naar oplossingen om om te gaan met de uitdagingen uit de omgeving

Rationalisering

“het proces van het ordenen en systematiseren van de werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken en

van het doelgericht inzetten van middelen ten einde zo efficiënt en effectief mogelijke resultaten te bereiken”.

Twee delen van rationalisering 

Wetenschappelijke rationaliteit:

 het ordenen en systematiseren van de werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken 

Technische rationaliteit: 

 doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en effectief mogelijke resultaten te bereiken

Steeds meer rationalisering?!

Vanaf 17e eeuw begon ´de verlichting´.

- Wetenschap steeds meer centraal. 

- Godsdienstige tradities en bovennatuurlijke minder centraal.

´Sinds wanneer´ is de aarde rond?

Wat doe je als je ziek bent geworden?

 

Rationalisering

Landbouwsamenleving: toenemende mate van controle over de natuur

Doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en effectief mogelijke resultaten te bereiken

Efficient

Effectief

Het Janssen-vaccin is heel goed in het voorkomen van ernstige corona (85 procent) en ziekenhuisopnames (100 procent). 

Het vaccin beschermt voor alle leeftijden even goed, van jong tot oud, zegt het bedrijf.

Het Janssen-vaccin kan in een gewone koelkast bewaard worden en één prik is voldoende. Het Janssen-vaccin zit zo in elkaar dat je lichaam na de prik zichzelf steeds opnieuw vaccineert. De immuunreactie wordt meerdere keren opgewekt.

Mcdonaldisering van de maatschappij

• Efficiëntie, effectiviteit, voorspelbaarheid, beheersbaarheid

Noem een vb van Mcdonaldisering van de Albert Heijn

'Ikea stopt met papieren catalogus' -> welk onderdeel van rationalisering zie je hier terug? Maak weer gebruik van 1) concept 2) context 3) toepassen

Aan de slag!

Ga aan de slag met opdrachten uit de studiewijzer. Kijk ze ook na en schrijf eventuele vragen op!

6.1: opdracht 1

6.2: opdracht 3

6.3 opdrachten 6 & 7

6.4: opdrachten 9 & 11