1.1 Woordsoorten en 1.2 Zinsdelen 3F 2MT1D/2D 14 en 21 maart

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Nederlands

Ter voorbereiding....

In tweetallen:

1. Schrijf de onderstaande zinnen op.
2. Benoem de woordsoorten die je (nog) kent.

Hij bestelt de boeken in de webshop.

Hij heeft de boeken besteld.

Hij heeft de bestelde boeken in huis.

LESDOEL

Elk woord in een zin kun je benoemen.

1. Grammatica 

Hoofdstuk  1.1 Woordsoorten (blz. 254 e.v.)

Hoofdstuk 1.2 Zinsdelen (blz. 260 e.v.)

Lesdoel

• Je herkent verschillende woordsoorten.
• Je weet waarom het belangrijk is om de woordsoorten te kennen.
• Je weet wat de persoonsvorm, het onderwerp en het gezegde in de zin is. 

Werkwoorden

1. persoonsvorm

2. infinitief

3. voltooid deelwoord

4. tegenwoordig deelwoord

Onderstreep alle ww's

klassikale opdracht

Deze tekst komt uit een logistiek lesboek van de studenten. De tekst is in de OneDrive opgeslagen.

De persoonsvorm (pv)

In elke zin staat een persoonsvorm, anders mogen we het geen "zin" noemen

De pv kan van tijd veranderen. Het werkwoord dat van  tijd verandert, is de persoonsvorm.

Maak de zin vragend. Dan komt de pv vooraan te staan

De jongen fietst naar school.

De jongen fietste naar school.

Fietste de jongen naar school?

Infinitief (inf)

De infinitief is het hele werkwoord.

 

 

Matthijs wil zijn theorie-examen de eerste keer halen.

Het voltooid deelwoord (vd)

Vandaag hebben we hard gewerkt.

Het bedrag wordt zo snel mogelijk overgemaakt.

Wat is de pv in deze zin?
Je kunt een nieuw vervoersbewijs aanvragen op de website.

Wat is de infinitief in deze zin?
Je kunt een nieuw vervoersbewijs aanvragen op de website.

Wat is de pv in deze zin?
Wegens ziekte heb ik de aanvraag uitgesteld.

Wat is het vd in deze zin?
Wegens ziekte heb ik de aanvraag uitgesteld.

Lw, znw, (stoffelijk) bnw

Voorzetsels

• Persoonsvorm
• Infinitief
• Voltooid deelwoord
• Tegenwoordig deelwoord

Taalverzorging 1.1

Maak opdracht 1, 2, 3 en 4, blz 259

1.2 Zinsdelen

Sleep de woorden uit deze zin naar het juiste vak. 

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

bijwoordelijke bepaling

gezegde

Onderwerp

Morgen

geef

ik

mijn verlofuren

de  teamleider

online

door.

Persoonsvorm (pv)

Je hebt eerst de persoonsvorm nodig. Die vind je door de zin in een andere tijd te zetten of de zin vragend te maken; de pv komt dan vooraan te staan.

                       Het werkwoord dat van tijd verandert, is de persoonsvorm.

Vandaag krijgen de nieuwe medewerkers hun bedrijfskleding.

Vandaag kregen de nieuwe medewerkers hun bedrijfskleding.

Krijgen de nieuwe medewerkers vandaag hun bedrijfskleding?

Gezegde (gez)

werkwoordelijk gezegde

                                        de persoonsvorm en alle andere werkwoorden in de zin

 ​

Stefan eet vaak hamburgers.

Stefan heeft vaak hamburgers gegeten.

Amal heeft van zijn spaargeld een nieuwe scooter kunnen kopen.

Wat is in deze zin het gezegde?
Vorige week besloot Mai om een nieuwe laptop aan te schaffen.

1. vorige week
2. besloot aan te schaffen
3. aan te schaffen
4. Mai

Wat is in deze zin het gezegde?
Ik zoek de gegevens van dat bedrijf op.

1. ik
2. zoek
3. zoek op
4. de gegevens

Klassikaal:

opdracht 1 en 2

apps.noordhoff.nl

Onderwerp (ond)

Het onderwerp vind je door te vragen: 

                                                             

                                                   wie/wat + gezegde?​

 ​

Vandaag krijgen de nieuwe medewerkers hun bedrijfskleding.

                                                 Wie krijgen?

                                                 de nieuwe medewerkers

Klassikaal:

opdracht 3

apps.noordhoff.nl

Lijdend voorwerp

het lijdend voorwerp vind je door te vragen:

                  

                              Wie of wat + gezegde+ onderwerp?

Voorbeeld:

Erik heeft Miriam begeleid.

vraag: Wie of wat heeft Erik begeleid?   lijdend vw = Miriam

Meewerkend voorwerp

Een woord(groep) is een meewerkend voorwerp als je er 

aan (of voor) voor kunt zetten én als je aan/voor kunt weglaten.

Voorbeeld:

Bijna elke gast geeft deze ober een fooi.

Stuur je mij een offerte?

De afspraak komt ons goed uit.

Bijwoordelijke bepaling

De bijwoordelijke bepaling geeft antwoord op vragen als:

Waar, wanneer, hoe, waarheen, waardoor, waarom?

Voorbeeld:

De auto staat in de parkeergarage.

De studenten gingen met de bus naar het sportcomplex.

En nu alles door elkaar

Schrijf de zinnen op, zet strepen tussen de zinsdelen en benoem de zinsdelen.

1. Niels bracht zijn stage vorig jaar in Tanzania door.
2. De opleiding tot ambachtelijk slager wordt al vele jaren aangeboden op het mbo.
3. De arts beloofde hem te allen tijde de waarheid te vertellen.

Volg de stappen! 

Zoek de...

1. pv (tijd veranderen)

2. gez (alle ww in een zin)

3. ow (wie of wat + gez)

4. lv (wie of wat + gez + ow) 

5. mw (aan/voor wie + gez + ow (+ lv)) 

6. bwp (plaats, tijd, richting, manier). 

-> 4,5,6 zitten niet altijd in een zin. 

Aan de slag 1.2

Maak online extra opdracht 5 en 6.

Heb je nog vragen of is alles duidelijk?