5.4 - zonder werk

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 5

Paragraaf 4 - Zonder werk

3TL

Wat moet je kennen en kunnen?

• Uit kunnen leggen wanneer je ook al weer werkloos bent (vraag/ aanbod)
•  Weten wat de oorzaken van werkloosheid zijn.
• 5 verschillenden soorten van werkloosheid kunnen noemen en aan kunnen geven wanneer iemand bij welk soort hoort.
• Maatregelen van de overheid tegen werkloosheid kennen en uit kunnen leggen waarom dit werkloosheid tegen gaat. 

Even terugkijken!

1. Kunnen uitleggen wat een arbeidsmarkt is.
2. Weten wie vraag en aanbod zijn op de arbeidsmarkt.
3. Weten welke mensen bij de beroepsbevolking horen.
4. Weten wat er in de wet gelijke behandeling geregeld is.
5. Uit kunnen leggen wanneer je in de formele of informele sector werkt. 

Hoe ontstaat werkloosheid, gebruik in je antwoord de termen vraag en aanbod

Werkloosheid

Als er meer aanbod (werknemers) van arbeid is en minder vraag (werkgevers) naar arbeid is er werkloosheid

Denkstappen:

1. er zijn meer mensen die een baan zoeken dan dat er vacatures zijn
2. er is werkloosheid
   
3. werkgevers hebben keuze uit werknemers
   
4. de arbeidsvoorwaarden zullen slechter worden voor werknemers 

Oorzaken werkloosheid?

Oorzaken van werkloosheid

• Het slechter gaat met de economie (vooral conjunctuurgevoelige bedrijven) 
• Mechanisatie en automatisering 
• Opleiding past niet bij de banen die er zijn  
• Bedrijven vertrekken naar het buitenland 
• Stijging beroepsbevolking 

Soorten werkloosheid

1. Conjuncturele werkloosheid
2. Structurele werkloosheid
3. Seizoenwerkloosheid
4. Regionale werkloosheid
5. Frictiewerkloosheid

Conjuncturele werkloosheid

•  = werkloosheid die ontstaat doordat er minder vraag is naar producten (bijvoorbeeld doordat er minder export is of dat consumenten minder geld te besteden hebben)

• Mensen kopen minder producten --> bedrijven gaan minder producten maken --> bedrijven hebben minder werk --> er ontstaat conjuncturele werkloosheid.

Structurele werkloosheid

= Werk dat niet meer terugkomt (blijvende werkloosheid)

 

Oorzaken Structurele werkloosheid

• Verouderde producten worden minder verkocht en geproduceerd
• Als robots/ machines/ computers de productie van mensen overnemen verdwijnen er banen.

• Bedrijven verplaatsen de productie naar het buitenland --> Door de lage loonkosten daar kunnen ze goedkoper produceren.

• Als werkzoekenden niet de geschikte opleiding hebben voor de banen die er op dat moment zijn.
  

Andere soorten werkloosheid

• Frictie werkloosheid =  Je bent korte tijd werkloos, omdat je net klaar bent met school of, omdat je een nieuwe baan zoekt. 
• Seizoenswerkloosheid = Je bent werkloos, omdat jouw werk aan een seizoen gebonden is. (vb. strandtent, ijssalon, ijsbaan)
• Regionale werkloosheid = Je bent werkloos, omdat er in een bepaald deel van het land minder werk is of dat het werk hier verdwijnt.

Structurele werkloosheid

Conjucturele werkloosheid

Frictiewerkloosheid

Seizoenswerkloosheid

Regionale werkloosheid

Soorten weerkloosheid

Werkloosheid is in Groningen hoger dan in de randstad

Het gaat slecht met de economie en je hebt tijdelijk geen werk

Je bent kort werkloos voordat je na je opleiding een goede baan vindt

Je werkt bij de receptie op een camping in Zuid-Frankrijk 

Werkloosheid door blijvende veranderingen, bijv machines ipv mensen of verhuizing fabriek naar lagelonenlanden

Wat kan de overheid doen volgens jou doen tegen werkloosheid?

Maatregelen overheid tegen werkloosheid

• Lagere belastingen voor bedrijven → meer investeringen bedrijven
• Lagere loonbelasting voor werknemers → meer bestedingen consument
• Lagere btw-tarieven → meer bestedingen consument
• Bijscholing of omscholing van werklozen → grote kans op werk
• Verlaging van het minimumloon → bedrijven nemen sneller mensen aan
• Subsidies voor bijvoorbeeld innovatie (vernieuwing)  → betere concurrentiepositie bedrijven
• De overheid start zelf projecten →  bijvoorbeeld tunnel Nijverdal →  Er is meer werk bij bijvoorbeeld wegenbouwbedrijven.

Welke vorm van werkloosheid krijg je wanneer bedrijven zich naar het buitenland verplaatsen?

1. regionale werkloosheid
2. conjuncturele werkloosheid
3. seizoenswerkloosheid
4. structurele werkloosheid

Conjuncturele werkloosheid is blijvend.

1. waar
2. niet waar

Welke werkloosheid is niet tijdelijk?

1. seizoenswerkloosheid
2. structurele werkloosheid
3. regionale werkloosheid
4. frictiewerkloosheid

Wat betekent regionale werkloosheid?

1. Werkloosheid die niet bekend is bij UWV.
2. Dat er in een bepaald seizoen meer werkloosheid is.
3. Dat er in een bepaalde provincie meer werkloosheid is.
4. Dat er geen werk is voor bepaalde opleidingen.

Wanneer de mens wordt overgenomen door een machine is dat ... werkloosheid

1. frictie
2. structurele
3. machinale
4. conjuncturele

Is er hier sprake van conjuncturele werkloosheid?

1. ja
2. nee

Welke 5 soorten werkloosheid zijn er ook al weer?

Leg uit waarom werkloosheid ook goed kan zijn voor een economie.

Wat moet je kennen en kunnen?

• Uit kunnen leggen wanneer je ook al weer werkloos bent (vraag/ aanbod)
•  Weten wat de oorzaken van werkloosheid zijn.
• 5 verschillenden soorten van werkloosheid kunnen noemen en aan kunnen geven wanneer iemand bij welk soort hoort.
• Maatregelen van de overheid tegen werkloosheid kennen en uit kunnen leggen waarom dit werkloosheid tegen gaat.