Zenuwcellen en zenuwen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Waarnemen en reageren

Basisstof 4: Zenuwcellen en zenuwen

leerdoelen

1. Je kunt de delen van het zenuwstelsel benoemen en van elk deel de functie beschrijven.
2. Je kunt de bouw, de ligging en de werking van zenuwcellen uitleggen.
3. Je kunt uitleggen uit welke delen de hersenen bestaan en wat de functie in van elk deel.

(Centrale) zenuwstelsel

Het zenuwstelsel bestaat uit alle zenuwen en het centrale zenuwstelsel 

Het centrale zenuwstelsel: 

bestaat uit 

grote hersenen, kleine hersenen, hersenstam  en ruggenmerg.

weg van impulsen

Voordat je kan reageren op prikkels moet er een weg lopen van impulsen.

De impulsen lopen via zenuwcellen. 

Elke zenuwcel bevat een cellichaam en uitlopers.

In het cellichaam zit de celkern. Door de uitlopers worden de impulsen voorgeleid.

3 type zenuwcellen

Gevoelszenuwcel: geleiden impulsen van zintuigen naar het centrale zenuwstelsel.

Bewegingszenuwcel: geleiden impulsen van het centrale zenuwstelsel naar spieren of klieren.

Schakelcellen: geleiden impulsen binnen het centrale zenuwstelsel.

Gevoelszenuwcellen

Bij de gevoelszenuw ligt de celkern dicht bij het centrale zenuwstelsel.

Heeft 1 lange uitloper die impulsen naar het cellichaam toe geleidt.

Schakelcellen

Verbindt de uitlopers met van de gevoelszenuwcellen en bewegingszenuwcellen met elkaar.

Ze liggen geheel in het centrale zenuwstelsel

Bewegingszenuwcellen

Het cellichaam (met kern) ligt in het centrale zenuwstelsel. 

Bewegingszenuwcellen hebben 1 lange uitloper naar een spier of klier toe.

Met isolerende laagjes

Zenuwen

Via duizenden uitlopers worden er heel veel impulsen tegelijk verstuurd.

De uitlopers (samen in een bundel) zijn de zenuw.

Elke uitloper in een zenuw heeft een dun isolerend laagje. Dit zorgt ervoor dat de impulsen binnen de uitloper blijven.

Om de zenuw heen ligt een stevige laag voor bescherming namelijk bindweefsel.

3 type zenuwen,

bundels dus!

Gevoelszenuw: bevat alleen uitlopers van gevoelszenuwcellen

Bewegingszenuw: bevat alleen uitlopers van bewegingszenuwcellen

Gemengde zenuw: bevat van bewegingen en gevoelszenuwcellen uitlopers

Opdrachten

BS 4 (Blz 36): 2,3,4, 6,8,9,10 en 13

Lens

Pupil

Iris

Hoornvlies

Harde oogvlies

Vaatvlies

Netvlies

Glasachtig lichaam

Oogzenuw

Oogspier

Welk onderdeel van het oog zorgt voor de hoeveelheid lichtinval in het oog?

1. Netvlies
2. Pupil
3. Hoornvlies
4. Lens

De lens in je oog zorgt voor

1. een kleurig beeld
2. een scherp beeld
3. het beschermen tegen stofjes
4. het afsluiten van je oog

wenkbrauw

traanklier

traanbuis

pupil

wimper

iris

ooglid

harde oogvlies

Grote hersenen

Hersenstam

Kleine hersenen

Ruggenmerg

Schakelcel

Bewegingszenuwcel

Gevoelszenuwcel

Van welk type zenuwcel is de uitloper in de afbeelding?

1. Bewegingszenuwcellen
2. Gevoelszenuwcellen
3. Schakelcellen

Wat voor type zenuwcel zie je bij type 2?

1. Bewegingszenuwcel
2. Gevoelszenuwcel
3. Schakelcel
4. Uitlopers

Wat is de belangrijkste functie van de kleine hersenen?

1. Coördinatie
2. Ruimtelijk inzicht
3. Moeilijke problemen oplossen

Evenwichtsorgaan

Centrale kamer

Ovale venster

Trommel

vlies

Trommelholte

Gehoorzenuw

Slakkenhuis

Buis van Eustachius

Gehoorbeentjes

Onderdelen

oor

Trommelvlies

Oorschelp

Oorsmeer

kliertjes

Gehoorgang