Hfst 2 DoD ET16 - Mill

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hoofdstuk 2:

Is democratie de enige vorm waarin mensen tot bloei kunnen komen? Wat betekent 'tot bloei komen'? Welke soort samenleving of staatsvorm past daarbij?

Kwestie 2:
Komen mensen het best tot bloei in een democratie?

Wiens ouders zijn niet in Nederland geboren?

Waarom zijn ze naar Nederland gekomen?

Zou jij graag ergens anders willen wonen? Heb je daar dezelfde vrijheden als in Nederland?

Zonder democratie minder vrijheid?

Komen mensen het best tot bloei in een democratie?

Mill

De mens komt alleen tot bloei in een vrije, representatieve democratie.

Rousseau

Tot bloei komen betekent vrij zijn. Dat kan alleen in een directe democratie. Dat komt het dichtst bij de menselijke natuur.

Plato

Democratie is een gevaar voor de mens. Het leidt tot een gevoel van leegte en individualisering.

Tocqueville

De democratie is kwetsbaar. Het kent gevaren voor het welzijn van de mens. Maar daar zijn oplossingen voor. 

Nietzsche

Democratie maakt van de mens een kuddedier en houdt de bloei van de mens tegen!

wb p.9, schema bij vraag 3

Aan de slag

ET16 - Ik kan uitleggen en evalueren dat betrokkenheid bij het politieke proces volgens Mill creativiteit, betrokkenheid bij de samenleving en algemeen welzijn bevordert.

Daarbij kan ik betrekken:

• het verband tussen Mills mensbeeld en het ontplooiingsliberalisme;
  
• het verband tussen Mills opvatting over representatieve democratie en het utilisme;
  
• Mills pleidooi voor stemrecht voor eenieder – onder voorwaarden – maar tegen gelijk stemrecht;
  
• Mills pleidooi voor een systeem van evenredige vertegenwoordiging en tegen het systeem van het districtenstelsel.

Aan de slag

• Lees 2.1 t/m p.52
• Noteer de definities van utilisme en ontplooiingsliberalisme
• Maak wb p.10, vraag 2 en 3

Aan de slag

Mills mensbeeld:  

de mens zoekt genot en wil pijn vermijden.

> utilisme

ET 16.1 het verband tussen Mills mensbeeld en het ontplooiingsliberalisme 

Mills mensbeeld:  

de mens zoekt genot en wil pijn vermijden.

> utilisme

Hoogste vorm van genot: gebruik van creativiteit, verstand en samenzijn met anderen. 

> zelfontplooiing.

ET 16.1 het verband tussen Mills mensbeeld en het ontplooiingsliberalisme 

Vrijheid als voorwaarde ontplooiing 

> dus ontplooiingsliberalisme

ET 16.1 het verband tussen Mills mensbeeld en het ontplooiingsliberalisme 

Vrijheid als voorwaarde ontplooiing 

> dus ontplooiingsliberalisme

ET 16.1 het verband tussen Mills mensbeeld en het ontplooiingsliberalisme 

Vrijheid bij Mill: kunnen denken en voelen wat je wil, vrije meningsvorming en -uiting, je eigen doelen kunnen nastreven, samenleven met wie je wil, kunnen verenigen.

Waar kun je jezelf het best ontplooien?

...in een democratie. 

Democratie betekent: 

• Betrokkenheid bij bestuur door actieve bemoeienis
• Intellectuele oefening (door meningsvorming en -uitwisseling). 

Dat leidt tot ontplooiing. Ontplooiing is de hoogste vorm van geluk. 

ET 16.2 het verband tussen Mills opvatting over representatieve democratie en het utilisme

Utilisme en democratie:

Betrokkenheid en vrije uitwisseling van meningen 

leidt tot beste idee (datgene wat genot maximaliseert).

ET 16.2 het verband tussen Mills opvatting over representatieve democratie en het utilisme

Samengevat:

"De ideale staatsvorm is voor Mill een vorm die het menselijk geluk maximaliseert door burgers de mogelijkheid te geven hun eigen opvattingen te onderzoeken, hun eigen doelen na te streven, maar ook een sociaal gevoel te ontwikkelen waardoor men rekening houdt met anderen." - p.51/52

Aan de slag

• Maak wb p.10, vraag 2 en 3

Aan de slag

Mill: vaderlandsliefde ontstaat alleen uit betrokkenheid en bemoeienis bij politiek bestuur. 

Plato: vaderlandsliefde is van nature aanwezig. 

Verschil in mensbeeld

Aan de slag

• Lees 2.1.3, p.53-54
• Maak vraag 4

Aan de slag

Een gesprek over discriminatie levert meer genot op dan een avond scrollen op TikTok.

Stelling

Aan de slag

ET16 - Ik kan uitleggen en evalueren dat betrokkenheid bij het politieke proces volgens Mill creativiteit, betrokkenheid bij de samenleving en algemeen welzijn bevordert.

Daarbij kan ik betrekken:

• het verband tussen Mills mensbeeld en het ontplooiingsliberalisme;
  
• het verband tussen Mills opvatting over representatieve democratie en het utilisme;
  
• Mills pleidooi voor stemrecht voor eenieder – onder voorwaarden – maar tegen gelijk stemrecht;
  
• Mills pleidooi voor een systeem van evenredige vertegenwoordiging en tegen het systeem van het districtenstelsel.

Mill is voor evenredige vertegenwoordiging vanwege:

• praktische redenen
• omdat de minderheid zo ook is vertegenwoordigd en dus betrokken blijft (i.t.t. districtenstelsel)

ET 16.4 Mills pleidooi voor een systeem van evenredige vertegenwoordiging en tegen het systeem van het districtenstelsel.