Week 25 - Zinsontleding

• !
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 1

Zinsontleding- pv, wwg, ond

Wat gaan we vandaag doen?

•  Ik geef eerst een korte uitleg over de theorie van zinsontleding. 
• Daarna gaan we zelfstandig aan de slag. Ik schrijf de zin op het bord, daarna zoeken jullie het onderwerp, de persoonsvorm en het werkwoordelijk gezegde. 
• Aan het einde van de les heb jij dus een blad vol zinnen die je hebt ontleed. 
  

Wat is het onderwerp in de zin?

"De bal wordt geschopt door Max"

1. De bal
2. wordt
3. geschopt
4. door Max

Het onderwerp 

Diegene/Datgene die de handeling uitvoert of ondergaat. 

Het onderwerp is altijd gekoppeld aan de persoonsvorm of het werkwoordelijk gezegde. Je kan dus de meervoud of enkelvoud aanpassen (getalsproef).

                                                                    "Het meisje slaapt nog" 

                                                                    "De meisjes slapen nog"

Wat is de persoonsvorm in de zin?

"De bal wordt geschopt door Max"

1. De bal
2. wordt
3. geschopt
4. door Max

De persoonsvorm

Geeft aan in wat voor tijd de volledige handeling is uitgevoerd. 

"Het meisje slaapt rustig"

"Het meisje sliep rustig"

Er is een soort persoonsvorm waar dit niet geldt:

"Ga zitten!"

"Pak het boek"

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

"De bal wordt geschopt door Max

1. De bal
2. wordt geschopt
3. door
4. Max

Het werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden in een zin die een samenhangend geheel vormen. 

"Ik heb een boek gelezen"

Let op de scheidbare werkwoorden:

"Ik haalde de auto voor mij in"

Nu gaan jullie zelfstandig zinnen ontleden.

De zinnen staan op het bord, we kijken alles klassikaal na!

ZINSONTLEDING - lv

Benoem het ond, pv en wwg in de zin:

"Ik heb jou dat horen zeggen"

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin?
"Ik schoot de bal naar Max toe."

1. Ik
2. de bal
3. naar
4. toe

Het lijdend voorwerp

Wanneer de zin een wwg heeft, ondergaat er een zinsdeel die handeling. Het is altijd een zelfstandig naamwoord. Het kan soms ook een verwijswoord zijn. 

"Wim zag de mensen lopen"

"Wim zag hen lopen"