3H Cellen les 2 onderdelen cel

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Cellen

Waarom heb je gekozen voor biologie?

Welke onderwerpen binnen biologie vind je interessant?

Wat wil je in de toekomst iets met het vak biologie gaan doen?

Leerdoel

Dierlijke cel:

- kern

- cytoplasma

- membraan

- mitochondriën

- endoplasmatisch reticulum

- ribosomen

- golgi systeem

Opdracht

Teken een grote dierlijke cel in je schrift/blaadje.

Benoem:

Celkern

Celmembraan

Cytoplasma

Maak veel ruimte in het cytoplasma

Hoe bestudeer je cellen?

Microscopie:

Lichtmicroscopie (tot 1000x)

Elektronenmicroscopie (tot 100.000x)

transmissie-elektronen microscoop (TEM, 2D)

Scanning elektronenmicroscoop (SEM, 3D)

Celorganellen

1. Celkern
2. Cytoplasma
3. Membraan
4. Mitochondriën
5. Ribosomen
6. Endoplasmatisch reticulum (ER)
7. Golgisysteem

Celkern

In het kernplasma ligt het DNA.

NA ligt opgerold in de vorm van chromosomen.

Kernporiën:

Maakt transport naar cytoplasma mogelijk.

Wanneer zijn de chromosomen zichtbaar in de celkern?

1. Altijd
2. Alleen tijdens celdeling
3. Nooit

Cytoplasma

Hier drijven de organellen in.

Grotendeels water.

Celmembraan

Laag om de cel heen. 

0:43-2:26

Celmembraan

Laagje om de cel heen.

Houdt de celorganellen bij elkaar en is verantwoordelijk voor transport van verschillende stoffen in en uit de cel.

0:43-2:26

Ribosomen

Bouwen eiwitten uit aminozuren.

Aminozuren zijn kleine bouwsteentjes die samen een eiwit kunnen vormen.

Mitochondrium

De energiefabriekjes van de cel.

Hier wordt glucose verbrandt en de 

vrijgemaakte energie wordt vastgelegd in moleculen van de stof ATP. (adenosinetrifosfaat)

ATP moleculen kun je vergelijken met opgeladen batterijen die ergens anders in de cel gebruikt kunnen worden als er ergens energie nodig is

Endoplasmatisch reticulum

Ligt om de celkern heen.

Bestaat uit lagen membranen.

Ruw ER: 

Bevat ribosomen

Glad ER: 

Bevat geen ribosomen

Endoplasmatisch reticulum

Functie: Plek voor het maken van (membraan)eiwitten en transport naar het golgi- systeem.

De membranen vormen blaasjes. Kleine stukjes kunnen zich afsnoeren en zich verplaatsen door het cytoplasma.

Golgi systeem

Golgi systeem

Distributie centrum:

Transporteert eiwitten binnen/buiten de cel.

In welk celorganel zit het DNA?

1. Cytoplasma
2. ribosoom
3. golgi apparaat
4. celkern

In welk celorganel vindt de productie van ATP plaats?

1. ribosoom
2. ER
3. Golgi systeem
4. mitochondrium

Welk organel bewerkt eiwitten na het ribosoom?

1. celkern
2. golgi-systeem
3. ER
4. mitochondriën

Opdracht

Teken in je cel de ontbrekende onderdelen:

Endoplasmatisch reticulum (glad en ruw)

Ribosomen

Golgi systeem

Mitochondrium

Aan het werk...

1. Maak een begrippenlijst van deze les. De begrippen staan genoemd in de planner.

2. Maak de oefenopdrachten (1 t/m 3) die je als link in de planner ziet staan. 

3. Bekijk het filmpje. Link staat in de planner.