Water

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 3: Water

§ 1: ijs - water - waterdamp

Vast              Vloeibaar        Gasvormig

  IJs                 Water           Waterdamp

Leerdoelen 3.1 ijs, water, waterdamp

• Je kunt de drie fasen benoemen.
• Je kunt de drie fasen van water herkennen in de praktijk.
  
• Je kunt weet wat een kristalstructuur is.
  
• Je kunt verschillende soorten neerslag beschrijven.

WAter

WATER

Waterdamp en ijs zijn twee andere vormen (fasen) van water

• Bevriezen = stollen: water >> ijs 
• Smelten: ijs >> water
• Koken = verdampen: water >> waterdamp 
• Damp afkoelen = condenseren: damp >> water

De fase driehoek

WAter

De fase driehoek

Waterdamp?

In het rode vierkant zie je 'mist' of 'nevel'.

In het zwarte rondje zie je 'waterdamp' of 'gas'.

Druppeltje = zichtbaar = Mist

Stoom/damp = onzichtbaar = Gas

Water in de natuur

REGEN

SNEEUW

HAGEL

RIJP

IJZEL

IJZEL

DAUW

Kristallen

Sneeuw komt in vormpjes die zich herhalen

Kristalvorming

Herhalende structuren

Dauw

Wanneer waterdamp kan condenseren vanuit de lucht

Rijp

Waterdamp dat door de kou direct verandert in ijs 

Gas >> Vast

RIJP

IJZEL

waterdamp dat direct bevriest

ijskoude regen dat direct bevriest

Welke uitspraak over ijzel is waar?

1. IJzel bestaat uit kristallen
2. IJzel is een vaste stof
3. IJzel is een vloeistof
4. IJzel is een gas

Wat is de fase van ijs ?

1. vast
2. vloeibaar
3. gas

Wat is de fase van sneeuw?

1. Vast
2. Vloeibaar
3. Gas

Waterdamp en stoom zijn gassen die je kunt zien.

1. waar
2. niet waar

Mist is een vorm van water.
In welke fase is het water in de mist?

1. gasvormige fase
2. vaste fase
3. vloeibare fase

Welk soort neerslag
zie je hier?

1. Dauw
2. Rijp
3. IJzel
4. Sneeuw

Waar bevindt zich waterdamp?

1. A
2. B

Pak je boek

blz.: 82

Water heeft bij 20 °C een dichtheid van 1 g/cm3. Dat betekent dat 1 cm3 water van 20 °C een massa heeft van 1 g. De dichtheid van ijs is maar 0,9 g/cm3. IJs heeft dus een kleinere dichtheid dan water. 

IJs is ‘lichter’ dan water en blijft daardoor drijven. 

Plus De dichtheid van water en ijs

Warme stoffen...

1. Zetten uit
2. Krimpen

Warmte...

1. Daalt
2. Stijgt

dichtheid = massa/volume

• Stoffen die uitzetten, krijgen een groter volume
• Maar de massa blijft hetzelfde
• Dus als het volume groter wordt
• Wordt de dichtheid kleiner

• Daarom stijgt warme lucht of warm water bijvoorbeeld

dichtheid = massa/volume

Maar zo werkt water niet!!

Water is speciaal >> ijs (koud) gaat juist naar boven

Zorgt dat waterdieren onder water kunnen leven in de winter

Warmte stijgt... Toch??

Niet altijd bij water!!

Wolken zijn dus geen gasvormig water

Waterdamp is gasvormig en is onzichtbaar

Wolken zijn gewoon kleine waterdruppeltjes (vloeistof)

Uitademen in kou = klein wolkje maken
(waterdamp wordt vloeistof = condenseren)