BK2 Thema 5 Herhalen BS 1 t/m BS 3

BK 2 Thema 5 Erfelijkheid en evolutie
1 / 21
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolvmbo lwoo, kLeerjaar 2

Cette leçon contient 21 diapositives, avec diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

BK 2 Thema 5 Erfelijkheid en evolutie

Slide 1 - Diapositive

Programma:
Film over erfelijkheid
Film over erfelijke nierziekte
Film over down syndroom

Aan het werk

Slide 2 - Diapositive

Aan het werk:
Lezen BS 1 tot en met BS 3 en (af)maken opdrachten:
BS 1: 1, 2, 3, 5, 6, 7.
BS 2: 1, 2, 3, 5, 9.
BS 3: 1, 2, 3, 5, 7.

Klaar?- > Vraag om nakijkboek

Slide 3 - Diapositive

Erfelijke informatie
Elke celkern van elke lichaamscel bevat 46 chromosomen (23 paar).
Jij bent een organisme

Slide 4 - Diapositive

Zo gaat de celdeling:
1 moedercel 🡪 2 identieke dochtercellen
Alles wordt gekopieerd en chromosomen worden eerlijk verdeeld.

Slide 5 - Diapositive

Genotype
Genotype is de erfelijke informatie voor alle (duizenden) eigenschappen. Voor één eigenschap (één gen) heb je een paar stukjes DNA nodig.
Erfelijk= doorgegeven van je ouders
Je kunt je genotype niet veranderen!

Het genotype ontstaat op moment van bevruchting: de chromosomen van vader en moeder versmelten in één bevruchte eicel.

Slide 6 - Diapositive

Fenotype
Fenotype= alle eigenschappen van een orgamisme zowel zichtbare ( bv. oogkleur), maar ook onzichtbare ( je bloeddruk of bouw).
Fenotype wordt bepaald 
door: genotype, leefstijl en 
omgeving

Slide 7 - Diapositive

Filmpje:
https://schooltv.nl/video-item/erfelijkheid-vorming-van-geslachtscellen

Slide 8 - Diapositive

Alle erfelijke eigenschappen van mens liggen in 46 chromosomen (in elke lichaamscel bij de mens) 
Van elk chromosoom heb je 2, 1 van vader en 1 van moeder

Dus: 23 chromosomenparen in elke celkern en 
deze bevatten ook dezelfde erfelijke 
eigenschappen

Gen = 1 erfelijke eigenschap

Genen komen dus ook in paren voor.

Chromosomenparen

Slide 9 - Diapositive

Geslachtscellen
Eicellen en zaadcellen zijn geslachtscellen.
Geslachtscellen ontstaan door speciale celdeling, waarbij elke geslachtscel 1 chromosoom van elk paar krijgt.
Zo hebben geslachtscellen enkelvoudige chromosomen (niet in paren).

Zoveel verschillende 
mogelijkheden.
Bij eicel van vrouw idem.




Slide 10 - Diapositive

Bevruchting

Slide 11 - Diapositive

Geslacht
Het 23e chromosomenpaar zijn geslachtschromosomen.
Deze bepalen het geslacht:
Vrouw = XX
Man = XY

de vrouw geeft alleen geslachtschromo-
soom X door, de man X of Y

Slide 12 - Diapositive

Jongen of meisje?
Zaadcel met X en eicel met X wordt: bevruchte eicel XX -> meisje

Zaadcel met Y en eicel met X wordt: 
bevruchte eicel XY -> jongen

(de man bepaald dus het geslacht!)

Slide 13 - Diapositive

Genenparen: met dezelfde genen op dezelfde plaats 

Slide 14 - Diapositive

Genenparen
Een gen bevat de informatie voor één erfelijke eigenschap.
Genen komen voor in paren (net als de chromosomen). 

Je hebt bijvoorbeeld een genenpaar voor de haarvorm.
(steil, krullend of  golvend)

Zie volgende dia.

Slide 15 - Diapositive

Variatie in genotypen
Nakomelingen hebben andere combinaties van genen dan ouders, dus ander genotype.
Ook broers en zussen hebben ander genotype.

Bij geslachtelijke (zaadcel met eicel) 
voortplanting -> variatie in 
genotypen.
 (ongeslachtelijk voortplanten is bv. stekken plant)

Slide 16 - Diapositive

Mutatie: verandering genotype
  • Plotselinge verandering van het genotype ( bv. beschadiging DNA in chromosoom)
  • Mutatie, de genen zijn gemuteerd (veranderd).
  • Een individu bij wie gemuteerde genen tot uiting komen in fenotype: mutant

Slide 17 - Diapositive

Mutagene invloeden
Mutaties kunnen spontaan plaatsvinden maar meestal wordt het veroorzaakt door radioactieve straling, UV-straling, röntgenstraling of chemische stoffen (asbest of stoffen in sigarettenrook)

Dit noem je: mutagene invloeden.

Slide 18 - Diapositive

Mutagene invloeden kunnen kankerverwekkend zijn
Kanker: Ontstaat door een mutatie in genen die de celdeling regelen. Hierdoor gaan kankercellen zich ongeremd delen. 

Slide 19 - Diapositive

Slide 20 - Lien

erfelijkheid en down
https://schooltv.nl/video-item/bio-bits-onderbouw-mens-en-lichaam-afl6-erfelijkheid

Slide 21 - Diapositive