Drogredenen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Drogredenen

Drogredenen

• fouten in redeneringen en argumentaties
  
  
• als je ze herkent, kun je een argumentatie onderuit halen
  
  
  
  

1. Autoriteitsargument
2. Vals dilemma
   
3. Overhaaste generalisatie
   
4. Verkeerde vergelijking
5. Persoonlijke aanval

6. Ontduiken van de bewijslast
7. Cirkelredenering
8.Vertekenen van het standpunt

9. Bespelen van het publiek

Autoriteitsargument

• De autoriteit is onbetrouwbaar (belang bij de zaak).
• Hij/zij is geen autoriteit op het betreffende gebied.

De Olympische Spelen kunnen beter niet Tokyo gehouden worden, want dat vinden premier Rutte en Najib Amhali.

Standpunt, want autoriteit zegt het.

Vals dilemma

Er worden twee mogelijkheden genoemd, terwijl er meer zijn.

Je moet op de SP stemmen, tenzij je een rechtse regering wilt.

Overhaaste generalisatie

Overhaaste generalisatie.

Zuid-Europeanen hebben geen respect voor dieren. In Spanje houden ze immers nog altijd stierengevechten. 

De hele groep, want één voorbeeld (algemeen, want voorbeeld).

Verkeerde vergelijking

Je vergelijkt ten onrechte twee zaken met elkaar.

Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. In de bus zitten ze toch ook niet.

De enige manier waarop de economische crisis opgelost kan worden, is een wereldoorlog. In de jaren '30 was dat ook de remedie.

Persoonlijke aanval

De persoon wordt aangevallen in plaats van het standpunt (onder de gordel): dom, onbetrouwbaar, lelijk enz.

Geert Wilders: 'Doe eens normaal, man!'

Wat weet jij nu van gezondheid? Je weegt zelf 105 kilo!

Ontduiken van bewijslast

Iemand beweert iets om vervolgens de andere partij 'bewijs' van het tegendeel te vragen.

'Bewijs dan maar eens dat het niet waar is!'

Die vaccinatie tegen baarmoederhalskanker is natuurlijk volslagen onnodig. Laten ze eerst maar eens aantonen dat het vaccin echt op grote schaal werkt.

Cirkelredenering

Een standpunt wordt ondersteund door het herhalen van hetzelfde standpunt.

Standpunt, want standpunt.

Vertekenen van standpunt

De andere partij wordt woorden in de mond gelegd.
'Ik heb geen zin in een film.' 'Oh, je zit liever de hele avond op de bank.'

'Doe effe normaal, man!' Rutte beweerde dat Wilders de Turkse president Erdogan een aap had genoemd. Dat was niet wat Wilders had gezegd. 

Bespelen van het publiek

De spreker doet een beroep op de emoties van de luisteraar; het wordt moeilijk om ertegenin te gaan.

Je bent toch niet goed bij je hoofd als je daar wilt wonen!

Iedereen snapt dat dit het beste besluit is.

Ajoub wordt een groot schrijver, want hij heeft veel gelezen en bovendien Nederlands gestudeerd.

1. vals dilemma
2. onjuist beroep op kenmerk of eigenschap
3. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
4. vertekenen van standpunt

Bij hen thuis gaan ze er prat op dat ze zo weinig televisie kijken. Ze zullen zich wel ver boven anderen verheven voelen.

1. cirkelredenering
2. Onjuist beroep op kenmerk of eigenschap
3. bespelen van het publiek
4. ontduiken van bewijslast

Marcel Proust en Gerard Reve behoren tot de top 10 van Europese Schrijvers. Zie je nu wel dat homoseksuelen veel artistieker zijn dan hetero's?

1. vals dilemma
2. overhaaste generalisatie
3. overdrijven van voor- en nadelen
4. verkeerde vergelijking

Volkswagen heeft met behulp van sjoemel-software de waarden van de CO2-uitstoot te gunstig voorgesteld. Zie je nu wel dat autofabrikanten ordinaire bedriegers zijn.

1. onjuiste oorzaak- gevolgrelatie
2. overhaaste generalisatie
3. verkeerde vergelijking
4. persoonlijke aanval

Het huwelijk is een verouderd instituut. Het stamt uit de tijd van publieke onthoofdingen en slavernij. Ook die hebben we al lang afgeschaft.

1. het vergelijkingsschema
2. vertekenen van standpunt
3. ontduiken van bewijslast
4. cirkelredenering

Natuurlijk kun je beter vegetariër zijn. Maarten 't Hart is het ook niet voor niets en die is behalve schrijver ook nog bioloog.

1. onjuist beroep op autoriteit
2. het vergelijkingsschema
3. cirkelredenering
4. vertekenen van standpunt

Hij kan wel zoveel beweren over de multiculturele samenleving; hij laat zijn dochters wel een hoofddoek dragen.

1. vertekenen van standpunt
2. cirkelredenering
3. ontduiken van bewijslast
4. persoonlijke aanval

Die griepprik is natuurlijk volslagen onnodig. Laat ze eerst maar eens bewijzen dat hij echt op grote schaal werkt.

1. ontduiken van bewijslast
2. autoriteitsargument
3. bespelen van het publiek
4. cirkelredenering

Voor wiskunde heb je talent nodig, want je kunt nog zoveel oefenen, bijles nemen enz.,
uiteindelijk moet je het in je hebben.

1. persoonlijke aanval
2. cirkelredenering
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Iedereen weet dat alle literaire prijzen onderling verdeeld worden onder de schrijvers die
ook jurylid zijn.

1. ontduiken van bewijslast
2. vertekenen van standpunt
3. cirkelredenering
4. bespelen van het publiek

Als jij sympathiseert met dierenactivisten die 's nachts nertsboerderijen overvallen, ben je in wezen tegen alles wat we als beschaafde samenleving hebben opgebouwd.

1. het kenmerk- of eigenschapsschema
2. vertekenen van standpunt
3. persoonlijke aanval
4. vals dilemma

Je zegt nu wel dat je tegen geweld bent, maar als je wordt overvallen en je hebt een vuurwapen bij je, schiet je dan je aanvaller neer of laat je je beroven?

1. overdrijven van voor-/nadelen
2. vals dilemma
3. persoonlijke aanval
4. verkeerde vergelijking

Jij wilt gewoon de stemming van het kerstdiner verpesten door te zeggen dat je het liefst vegetarisch eet.

1. verkeerde vergelijking
2. vertekenen van standpunt
3. cirkelredenering
4. onjuist beroep op autoriteit

Geen enkel weldenkend mens zal de volgende week een reis naar Londen ondernemen.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. persoonlijke aanval
3. bespelen van het publiek
4. overhaaste generalisatie

"Wie niet ziet dat de herinneringskunst van een vader die zijn verongelukte zoon herdenkt, tegelijk ook scheppingskunst is en dat Tonio een intiem verhaal is dat een openbaar verhaal wordt omdat de vader een groot schrijver is, die zou je met alle 633 pagina’s om de oren willen slaan."

Arjan Peters, de Volkskrant, 29 oktober 2011

1. bespelen van het publiek
2. onjuist beroep op autoriteit
3. cirkelredenering
4. vals dilemma

"De minister denkt dat kinderen slimmer worden als je de lat lekker hoog legt. Wat een onzin! Als leerkracht heb je de taak om kinderen te ontwikkelen, ook als het niet zulke heel slimme kinderen zijn. Je kunt een bloem niet laten bloeien door aan de knop te trekken. Dan gaat hij stuk en heb je niets."

Noor Hartsuijker, de Volkskrant, 6 oktober 2011

1. cirkelredenering
2. overhaaste generalisatie
3. onjuist beroep op een kenmerk of eigenschap
4. verkeerde vergelijking

"Bush is geen pakkend verteller, maar de gebeurtenissen spreken voor zich en grijpen nu misschien nog meer aan dan op het moment zelf, toen de shock - en dus de verdoving - nog te groot was. Mij vergaat het althans zo, en ik denk dat ik daarin niet de enige ben. Mensen die beweren dat 11/9 een gewone aanslag was, alleen wat groter, begrijpen niet waarover ze het hebben. Vooral de chaos en onzekerheid blijven je bij."
Dirk-Jan van Baar, HP/De Tijd, 12 november 2010

1. onjuist beroep op autoriteit persoonlijke aanval
2. cirkelredenering
3. persoonlijke aanval
4. bespelen van het publiek

Welke drogreden vind je het lastigst?