H1/2 les 18-9 Afsluiten H1, Grieken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Wat gaan we deze les doen?

Beginnen met H2

Herhalen H1

Opdrachten oefenen H1

Feedbacktoets

Leren 10 tijdvakken + jaartallen + tijdvakiconen

Andere tijdsindelingen 
Leren tijdvak 1 (Hoofdstuk 1)

Tijdlijn van Hoofdstuk 1

Beschrijf wat er gebeurd bij de ontwikkeling van een dorp naar een stad.

Wat defenieert een natiestaat?

Hoofdstuk 2

Tijd van Grieken en Romeinen

3000 v.Chr.- 500 n.Chr.

Kenmerkende aspecten

• De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat.
  
• De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur.
  
• De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich over Europa verspreidde.
  
• De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest-Europa
  
• De ontwikkeling van het jodendom en christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten.
  

Griekenland

Verdeeld in veel stadstaten met elk hun eigen bestuur.

Mesopotamië

In de tijd van de Grieken regeerden in Mesopotamië de Perzen.

Griekse 

stadstaten

• Poleis (meervoud van polis) worden op verschillende manieren bestuurd

• Ze hebben wel vaak dezelfde 'Griekse' cultuur, taal en goden

• De bekendste poleis waren Athene en Sparta
• 
  
• Waarom dan geen natiestaat?

Griekse Stadstaten (2)

De Griekse cultuur verspreidde zich erg snel.

Door hongersnoden werden er veel koloniën gesticht.

Hierdoor kwamen de Grieken in contact met vele andere volken.

Waaronder de Feniciërs. 

Op het schrift van de Feniciërs baseerde de Grieken hun alfabet

Grieks - Romeinse vormentaal

Griekse cultuur

De grieken voelden zich verbonden met elkaar.

De ander noemden zij: barbaren.

Maar: ook voortdurend oorlog tegen elkaar.

Onder leiding van de Macedonische koning Alexander de Grote:

veroverde de Grieken Egypte, het Perzische rijk. 

Gevolg: enorme verspreiding van de Griekse cultuur. 

Tirannie

Democratie

Monarchie

Aristocratie

Sparta

• De edelen hebben de macht (aristocratie)
• Inwoners maakten aanspraak op burgerschap (mits actief in het leger)

• Oorlog en het leger zijn belangrijk

• Kinderen krijgen een zware, Spartaanse opvoeding

Athene Tirannie 

Grijpt met geweld de macht 

Alleenheerser 

Pisistratos (547- 527 v.Chr.)

Hippias (527-510 v.Chr.)

De Atheense 

democratie

• In Athene was het volk de baas. 
• Er werd gestemd over belangrijke beslissingen. (directe democratie)

Kleisthenes

• Democratische hervormingen 500 v.Chr.
  
• Alle vrije mannelijke burgers van Athene hebben directe inspraak.
  
• Ostracisme wordt ingesteld
  

Ostracisme

• Schervengerecht
• 6000 leden van de volksvertegenwoordiging stemmen om iemand voor 10 jaar te verbannen uit de stad.
  

De Atheense 

democratie

• Vrije mannelijke burgers hadden het voor het zeggen.

Niet alleen voorstanders

Plato: massa laat zich leiden door emoties. (macht en hebzucht)

Alleen de Elite (bekwame mannen moeten de macht krijgen)

Wetenschappelijk deken

Polytheistische godsdienst staat centraal.

Maar Griekse denkers komen in contact met andere culturen. (filosofen).

Natuurfilosofen: rationeel nadenken, observeren, onderzoeken.

Filosofen: rationeel nadenken over de werkelijkheid.

Opdracht 

Maak opdracht 15 (1.3) op stencil en lever deze in.

Maak daarna: de opdracht 'mamoetenjacht'  in teams om te oefenen met de stof van tijdvak 1.