Nw gez + zww, hww en kww

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Naamwoordelijk gezegde

We hebben behandeld: pv, ow en het gezegde

1) werkwoordelijk gezegde (alle ww in zin)

2) naamwoordelijk gezegde (alle ww in zin + naamwoordelijk deel*)

*bijvoeglijk naamwoord/zelfstandig naamwoord

Koppelwerkwoorden

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen
heten, dunken, voorkomen

Met een koppelwerkwoord KOPPEL je het naamwoordelijk deel aan het onderwerp (zijn uitwisselbaar/geven eigenschap van ow aan)

Onze buren zijn heel vriendelijk. 
Nwgez: zijn [heel vriendelijk]

ZWBBLSHDV

Mijn beste vriend is onmisbaar.
Mijn beste vriend wordt onmisbaar.
Mijn beste vriend blijft onmisbaar.
Mijn beste vriend blijkt onmisbaar.
Mijn beste vriend lijkt onmisbaar.
Mijn beste vriend schijnt onmisbaar.
Mijn beste vriend heet Jim.
Mijn beste vriend dunkt me onmisbaar.
Mijn beste vriend komt me onmisbaar voor.

Voorbeelden

1. Mijn broer was liever in Amerika gebleven.
wwgez = was gebleven

2. Mijn broer was liever leraar Nederlands gebleven
nwgez = was [leraar Nederlands] gebleven 

De koppelwerkwoorden zijn..
Let op! Er zijn meerdere antwoorden goed.

1. Zijn, worden, blijven
2. lijken, blijken, schijnen
3. Heeft, worden, drinken
4. Heten, dunken, voorkomen

De grote kamerplant is donkergroen.

1. WG
2. NG

Hij ligt al een week ziek in bed.

1. WG
2. NG

Hij is al een week ziek.

1. WG
2. NG

Moeilijk om verschil tussen NG/WG te zien
10=moeilijk, 1=makkelijk

110

Oefenen met het naamwoordelijk gezegde

Maak in je werkboek blz. 22 t/m 34

Soorten werkwoorden

zelfstandig werkwoord (zww)

koppelwerkwoord (kww)

hulpwerkwoord (hww)

Zelfstandig werkwoord (zww)

Als een werkwoordelijk gezegde (wg) uit één werkwoord bestaat, is dat het zelfstandig werkwoord. Het werkwoord heeft een duidelijke betekenis.

Zww is het belangrijkste werkwoord van de zin in een wg!

In een wg is er altijd maar één zww in de zin. De rest van de ww zijn hww.

Zijn vader zingt onder de douche.

zingt= zelfstandig werkwoord

Koppelwerkwoord (kww)

Koppelwerkwoorden: zijn, worden, blijken, lijken, blijven, schijnen, heten, dunken, voorkomen.
 

Een koppelwerkwoord staat altijd in een naamwoordelijk gezegde. 

Naamwoordelijk gezegde is wat iets of iemand is. Dus ng + naamwoordelijk deel.  

Kww is het belangrijkste werkwoord van de zin met een ng!

In een ng is er altijd maar één kww! De rest van de ww zijn hww.

Hulpwerkwoord (hww)

Een hulpwerkwoord is het 'hulpje' van het belangrijkste werkwoord. 

Je kunt heel veel hulpwerkwoorden hebben, maar altijd maar één zww of kww!

Ingmar kan ook mooi zingen.

kan= hulpwerkwoord

zingen= zelfstandig werkwoord

Femke wil later dokter worden.

wil= hulpwerkwoord

worden= koppelwerkwoord

Hoeveel koppelwerkwoorden (kww) kunnen in een naamwoordelijk gezegde (ng) staan?

1. 1 kww
2. 2 kww
3. 3 kww
4. 4 kww

Kan er een kww in een wg staan?

1. Ja
2. Nee

Er kunnen tien hulpwerkwoorden in een zin staan.

1. Waar
2. Niet waar

Benoem de koppelwerkwoorden

Wat is het belangrijkste werkwoord in de zin?
Ik word zo rood als een boei.

1. Word = zww (wg)
2. Word = kww (ng)

Wat is het belangrijkste werkwoord in de zin?
De roos blijft de mooiste bloem.

1. Blijft = zww (wg)
2. Blijft = kww (ng)

Wat is het belangrijkste werkwoord in de zin?
Hij heeft mijn telefoon afgepakt.

1. Heeft = zww (wg)
2. Heeft = kww (ng)
3. Afgepakt = zww (wg)
4. Afgepakt = kww (ng)

Wat is het belangrijkste werkwoord in de zin?
De krokodil moest huilen.

1. Moest = zww (wg)
2. Moest = kww (ng)
3. Huilen = zww (wg)
4. Huilen = kww (ng)

Wat is het belangrijkste werkwoord in de zin?
Zij is in het hotel gebleven.

1. Is = zww (wg)
2. Is = kww (ng)
3. Gebleven = zww (wg)
4. Gebleven = kww (ng)

Wat is het belangrijkste werkwoord in de zin?
Zij is later dokter geworden.

1. Is = zww (wg)
2. Is = kww (ng)
3. Geworden = zww (wg)
4. Geworden = kww (ng)

Wat is het belangrijkste werkwoord in de zin?
Hij heeft de hele avond televisie gekeken

1. Heeft = zww (wg)
2. Heeft = kww (ng)
3. Gekeken = zww (wg)
4. Gekeken = kww (ng)