5.5 gedrag voorbereiding Gaia zoo

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom 

Denk om…

• Pak een Ipad en login bij lessonup
• Boek (dicht) + schrift, pen op tafel. Tas op de grond.
  
• Zitten op je eigen plek!

Planning

Let op: boek B nodig

• start H5 gedrag
• 5.5 uitleg
• 5.5 opdrachten maken

5.5 Prikkels en gedrag

Leerdoel:

- Je leert wat gedrag is;

- Je leert hoe gedrag ontstaat;

- Je leert hoe je gedrag bestudeert.

Aan het werk

Hoofdstuk $: gedrag 

Paragraaf 4.1 prikkels en gedrag

• werk samen met je buur
• Maken opdracht 1 op blz 9

werk op fluistertoon

Wat is gedrag?

Gedrag is alles wat een mens of dier doet.

Opdracht: 

• Bedenk met je buurman/buurvrouw naast je, waar jullie aan denken bij gedrag

Gedrag

Hoe ontstaat gedrag?

Gedrag wordt veroorzaakt door prikkels:

• Geuren
  
• Kleuren
  
• Emoties
  
• Vormen

Reactie daarop -> Respons 

Oorzaak van gedrag

Gedrag ontstaat doordat mensen en dieren reageren op inwendige en uitwendige prikkels.

– Inwendige prikkel -> komt vanuit het lichaam 

• Honger
  
• Sexuele drift
  
• Agressie
  

– Uitwendige prikkel -> komt van buiten

• Geuren
• Geluiden
• Smaak
• Enz.

Gedrag bestuderen

Ethologen bestuderen het gedrag van dieren.

Gedrag kun je opsplitsen in kleine stukjes: handelingen.

- Een ethogram is een lijst met beschrijvingen van de verschillende handelingen van dieren of mensen. 

- Een protocol bestaat uit de handelingen die een dier of mens gedurende een bepaalde tijd heeft laten zien.

Ethogram

Een deel van een ethogram van het gedrag "hond komt naar baas".

Wat is gedrag?

1. Alles wat een mens doet
2. Alles wat een dier doet
3. Alles wat een mens of dieren doet
4. Het observeren van dieren

Welke twee type prikkels onderscheiden we?

1. Binnen en buiten prikkels
2. Hoge en lage prikkels
3. Ronde en vierkante prikkels
4. Inwendige en uitwendige prikkels

Een lijst met beschrijvingen van de verschillende handelingen van dieren of mensen, noem je een....

1. Ethogram
2. Protocol
3. Etholoog
4. Bioloog

Doelen van de les

Jij kan benoemen welke soorten leren er zijn.

Jij weet wat reflexen zijn.

Jij kan uitleggen hoe je dieren kunt trainen.

Jij kunt het verschil tussen 'aangeboren' en 'aangeleerd' uitleggen

Aangeboren gedrag

Aangeboren gedrag is gedrag dat een dier of mens niet hoeft te leren, maar al vanaf de geboorte heeft.

Aangeboren gedrag en leren door spelen, vergroten de kans om te overleven.

Reflexen

Reflexen zijn snelle reacties die onbewust gebeuren.

Sommige reflexen houd je je hele leven (bijvoorbeeld pupilreflex), andere alleen gedurende een bepaalde periode (bijvoorbeeld zuigreflex).

Manieren om te leren

Je kunt dieren trainen door het juiste gedrag te belonen en het verkeerde gedrag te bestraffen.

Dieren en mensen leren door:

- imiteren 

- straffen en belonen

- oefenen

- inzicht

- inprenting

- gewenning

Imiteren

Gedrag wat je ziet na doen

Straffen en belonen

goed gedrag belonen en verkeerd gedrag straffen 

Oefenen

Gedrag herhalen; Dingen gewoon  proberen en kijken of het werkt

Inzicht

Inzien hoe iets werkt; nieuw gedrag bedenken 

Inprenting

Leren in een korte, gevoelige periode 

Gewenning

 Afleren om op prikkels te reageren

Aan het werk

Hoofdstuk 5: waarneming, gedrag en regeling

Paragraaf 5.5: gedrag 

• Maak opdracht 1 t/m 9
• werk op fluistertoon

Klaar?

Maak alvast een samenvatting van deze paragraaf!

Aan het werk

Hoofdstuk 5: waarneming, gedragen regeling

Paragraaf 5.5  gedrag en ethogram 

• Maak opdracht 1 t/m 9
• werk op fluistertoon

Klaar?

Maak alvast een samenvatting van deze paragraaf!

Aan het werk

4.1 Prikkels en gedrag

Maken opdracht 3 t/m 20