Observeren en rapporteren

• zorggerelateerde vakken
• MBO
• Studiejaar 2

Observeren en  Rapporteren

Lesdoelen

- De student weet wat waarnemen en observeren is.

- De student weet wat rapporteren is.

- De student weet wat de functie van rapporteren is.

- De student weet welke vormen van rapportage er zijn.

- De student weet de voor- en nadelen van mondeling en schriftelijk rapporteren.

-De student kan rapporteren.

Vaardigheden in het beroepsmatig handelen:

Vaardigheden in het beroepsmatig handelen:

• Waarnemen
  
• Observeren
• Signaleren
• Rapporteren

Wat is waarnemen?

Waarnemen:

Opnemen van informatie d.m.v. de zintuigen

Onbewust, de hele dag, elk moment

Selectief waarnemen: Je bepaalt (bewust of onbewust) zelf wat je wilt waarnemen

Waarnemen

Waarnemen:

• Opnemen van informatie d.m.v. de zintuigen
• Onbewust, de hele dag, elk moment
• Selectief waarnemen: Je bepaalt (bewust of onbewust) zelf wat je wilt waarnemen

Met welke zintuigen kan je waarnemen en informatie verzamelen

Tastzin

Gezichtsvermogen

Gehoor

Reuk 

Waarnemen

• Oren= luisteren
• Ogen= kijken
• Tastzin= voelen
• Reukzin= ruiken
• Smaakzin = proeven

Iemand ziet erg rood. Welk zintuig kan je inzetten om te bepalen wat de temperatuur van de huid is

1. Gezichtsvermogen
2. Gehoor
3. Tastzin
4. Reuk

Wat is het verschil tussen waarnemen en observeren?

Observeren is het doelbewust gebruik maken van je zintuigen om informatie te verzamelen over de zorgvrager.

Observeren

Bewust, doelgericht iets waarnemen

Signaleren

• Het vaststellen van veranderingen bij de zorgvrager. 
• Signaleren van veranderingen kan leiden tot eventuele    acties.
• De stap na signaleren = rapporteren

Rapporteren

Waarom is rapporteren belangrijk?

Door te rapporteren leg je belangrijke informatie vast, krijg je inzicht in patronen, kun je problemen tijdig signaleren, kun je informatie doorgeven en inzicht krijgen in het gedrag.

Rapporteren

Het schriftelijk/mondeling verslag doen van gebeurtenissen of situaties die zijn waargenomen. 

Waarom rapporteren
we?

Waarom rapporteren we?

* Om te signaleren, informeren en te evalueren.

* Informele informatie uitwisselen.

* Advies geven.

* Handelen/dingen te verantwoorden.

* Om de doelgroep te leren kennen.

* Om de continuering van het werk te waarborgen.

* Als middel om feedback te geven óf te ontvangen.

* Om de doelgroep zo goed mogelijk 

rapportage

Wie rapporteert: 

EVV-er, verpleegkundige, verzorgende, arts, fysio, ergo 

(alle betrokken disciplines)

Wat rapporteer je: 

Alle informatie die belangrijk is voor goede zorgverlening. 

Bijvoorbeeld hoe het gaat met iemand, evt. problemen, behaalde doelen, veranderingen, wensen, afspraken, etc.

Noem twee voordelen van mondeling rapporteren.

Voordelen mondeling rapporteren

- Het is rechtstreeks.

- Vragen kunnen direct gesteld worden.

- Er is gelegenheid om toelichting te geven bij vragen.

- Spreken is vaak overtuigender.

- Je ziet hoe de ander reageert op de informatie en kunt dit direct bespreken.

Waar moet je op letten als je een rapportage schrijft? Noem drie punten.

Schriftelijke rapportage

• Eenduidig (begrijpelijk voor iedereen) 
• Objectief 
• Concreet 
• Zorgvuldig 
• Hoofd- en bijzaken scheiden 

Wat is een nadeel van schriftelijk rapporteren?

1. Er is beïnvloeding van anderen of door anderen.
2. Het is niet efficiënt.
3. Er is geen directe feedback dus je weet niet of informatie goed overkomt.
4. De kern van de rapportage gaat vaak verloren.

Wat zijn de gevaren van rapporteren?

Gevaren rapportage

• Gegevensvervuiling: Gegevens blijven ergens te lang staan, dus het gevaar dat je de verkeerde informatie verstrekt
• Gebruiksvervuiling: B.v. doorsturen, gevaar dat de informatie verkeerd terecht komt en/of voor verkeerde doeleinden gebruikt wordt.
• Ondoorzichtigheid: Door te veel gegevens aan elkaar te koppelen en niet meer weten waar het over gaat.

Hulpmiddel bij rapporteren 

SOAP methode 
Kan helpen om rapportage concreet en duidelijk op te schrijven 

SOAP methode

De SOAP-methode structureert het rapporteren. Dit geeft niet alleen een beter overzicht, maar biedt ook veel mogelijkheden om beter te observeren, te analyseren en om betere zorgplannen te maken.

SOAP methode

S: Subjectieve gegevens

O: Objectieve gegevens

A: Analyse van het probleem

P: Planning

Subjectief: Wat de cliënt zegt over zijn eigen belevingen.

Objectief: De directe observatie van de situatie door de medewerker.

Analyse: Een conclusie getrokken uit de subjectieve en objectieve gegevens die de medewerker heeft verzameld.

Plan: Wat de medewerker vervolgens gaat doen.

Filmpje is zonder geluid

Subjectief: 

Wat de cliënt zegt over zijn eigen belevingen.

Meneer zegt dat hij zich niet goed voelt. Hij heeft buikpijn en hoofdpijn

Objectief: 

De directe observatie van de situatie door de medewerker. Met andere woorden: het gedrag van de cliënt zoals de medewerker dit waarneemt.

Meneer heeft koorts (39.4 ) Hij heeft vandaag niet gegeten en alleen wat water gedronken

Analyse: 

Een conclusie getrokken uit de subjectieve en objectieve gegevens die de medewerker heeft verzameld.

Meneer heeft vermoedelijk een griepvirus opgelopen

Plan:

Hier schrijf je op wat je gedaan hebt of de volgende keer zou kunnen doen.

Graag vanavond en morgenochtend nog een keer de temperatuur opnemen en voldoende laten drinken.

VOORBEELD RAPPORTAGE VOLGENS SOAP

Subjectief:

Mevrouw weigerde haar middag-medicijnen en zei dat ze ze niet meer wilde hebben. 

Objectief:

Werd onrustig en raakte van streek.

Analyse: 

Weigert in de regel geen medicijnen, maar ik heb pas kort geleden met mevrouw kennisgemaakt en ze kent me niet goed.

Plan:

Ik zal wat tijd samen met haar doorbrengen zodat ze meer vertrouwd raakt met mijn gezelschap en vraag haar of zij de medicijnen later wil innemen.

Voordelen rapportage via systeem

* Dwingt tot nauwkeurigheid en volledigheid

* Bevordert (zorg)vraag-gerichte overdracht

* Geschreven vanuit feitelijke situatie

Wees specifiek!

Niet zo.. 

Mw. ging vandaag vaak naar het toilet.

Maar zo..

Mw. ging vandaag 5x naar het toilet , normaal is dit 3x

Privacy

WBS

Wet Bescherming Persoonsgegevens.

Zoek op wat deze wet precies betekent!