Straatcultuur

• Economie
• HBO
• Studiejaar 3

GKB 9: Straatcultuur

26-09-2022

ECN-V3A

Inleiding

• Je kan in eigen woorden uitleggen wat straatcultuur is en wat de oorsprong is.
• Je kan een aantal punten benoemen waaraan je straatcultuur aan kunt herkennen.
• Je kan een plan van aanpak opstellen hoe het best met de straatcultuur kunt omgaan in jouw onderwijspraktijk.

Wat verstaan jullie onder straatcultuur?

Definitie

 (Universiteit van de straat,2018)

Wat is het?

• Grote, abstracte verzamelnaam
• Adolescenten
• Werkt averechts
• Status
• Gebaseerd op gangstercultuur uit de Amerikaanse ghettos 

https://septemberonderwijs.nl/straatcultuur-in-de-klas-van-straatcultuur-naar-leercultuur-blog-2/ 

https://onderwijsontwikkeling.wordpress.com/2017/07/12/tfoe-scorro-die-tattas-begrijpen-ons-niet-straatcultuur-en-schoolcultuur/ 

https://ponsacademie.nl/straatcultuur-onder-jongeren/ 

Wat is het?

• Tegen gezag
• Onverschillige houding
• Sociale en financiële problemen thuis
• Respect en structuur
• Vernederd door maatschappij
• Kort lontje, staan op scherp
• Identificatie met de groep

 (Videos NL,2019,)

Waaraan herken je het?

• Wantrouwen jegens burgercultuur en gezag 
• Sterke mate van respect
• Bepaalde houdingen
• Primaire socialisatie
• Weinig controle

Kenmerken m.b.t. het onderwijs

• Vernieling
• Controle
• Spijbelen
• Agressie, rebels en brutaal
• Andere prioriteiten
• Respect, ontzag en status 

(Horeweg, A. & van Veen, D ,2015)

Hoe zien jullie straatcultuur terugkomen in jullie onderwijspraktijk?

Herken je dit?  

• Als je er iets van ze zegt: Waarom zegt u dat? U moet u altijd mij hebben!

• Als je ze even aanraakt: RAAK ME NIET AAN, wat raak jij me aan!

• Als u duidelijk iets gezien hebt: Dat heb ik niet gedaan. Dat lag er al.

• Na een botte opmerking: Als ik dat vind, dan mag ik dat toch zeggen? Dat is toch eerlijk!

Wat hebben deze jongeren nodig?

• Structuur
• Uitstraling
• Relatie
• Regels, consequent optreden
• Nieuwe kansen geven, complimenten
• Gedrag afkeuren, maar persoon niet
• Maak van je klas een team

(van Geel, 2021) 

Tips om de leercultuur terug te winnen

1. 'Iets begrijpen' is niet hetzelfde als 'er begrip voor hebben' 

2. 'Rekening houden met' betekent niet 'het accepteren'

3. Je kunt de wind niet veranderen, maar hoe de zeilen staan bepaalt u zelf

De karate-aanpak

Eigenschappen 
- uitstraling (beslistheid en overtuigingskracht)
- grenzen- ingrijpen
- non-verbale ondersteuning
- niet goedpraten

- harder
 - duidelijker 

(Kaldenbach,2005)

De judo-aanpak

- geen verwijten maken      'zodra ze afstand voelen is het oorlog'

- positief, respectvol contact                         bijv. hand geven

- uitleggen waarom een bepaalde regel er is   
ook al weet je dat ze dat zelf ook wel kunnen bedenken
- positie van helper
- met 'wederzijds respect' uit elkaar gaan   niet 'natrappen'

- eergevoel
- persoonlijke band 

(Kaldenbach,2005)

(Hadioui, 2015) 

Opdrachtbeschrijving

In viertallen overleggen jullie wat de beste aanpak zou kunnen zijn ten aanzien van de betreffende casus. 

Hiervoor hebben jullie 3 minuten de tijd.

Ieder groepje maakt zijn of haar oplossing kenbaar via LessonUp.

Hierna volgt een OLG

Casus 1

Leerling A is de laatste tijd opstandig in de lessen. Voorheen was hij een terug getrokken leerling die goeie cijfers haalde. Zijn gemiddelde is gezakt en staat op een onvoldoende. Hij heeft een grote mond en probeert onder een gesprek uit te komen. Hij voelt zich niet begrepen op school en beweerd dat hij school voor zijn verdere carrière als rapper toch niet nodig heeft. Je komt erachter dat hij is aangesloten bij een drillrap groep. Wat doe je als zijn mentor en welke stappen zou je aan de hand van deze uitspraak nemen. 

Casus 2

Leerling B gebruikt veel straattaal tijdens de les. Woorden zoals '' zemmel' 'chimeids' 'batras' 'ewaja' en 'stacks'. Hij gebruikt deze woorden ook tijdens het beantwoorden van je vraag. Je merkt dat het voor rumoer in de klas zorgt. Hoe reageer je hier op? 

Een leerling uit het straatleven benader je:
(Roos van Leary)

1. Leidend
2. Samenwerkend
3. Opstandig
4. Volgend

 (Vane,2015) 

Leerdoelen

• Je kan in eigen woorden uitleggen wat straatcultuur is en wat de oorsprong is.
• Je kan een aantal punten benoemen waaraan je straatcultuur aan kunt herkennen.
• Je kan een plan van aanpak opstellen hoe het best met de straatcultuur kunt omgaan in jouw onderwijspraktijk.

Bronnen

Hadioui, I. E. (2015). Hoe de straat de school binnendringt: denken vanuit de pedagogische driehoek van de thuiscultuur, de schoolcultuur en de straatcultuur. Bohn Stafleu van Loghum. 

Horeweg, A. & van Veen, D. (2015). Gedragsproblemen in de klas in het voortgezet onderwijs: een praktisch handboek. LannooCampus. 

Kaldenbach, H. (2005, 1 januari). Respect!: 99 tips voor het omgaan met jongeren in de straatcultuur (Dutch Edition) (01 editie). Prometheus. 

Straatcultuur onder jongeren, wat is het en hoe herken je het? (z.d.). Pons Academie. Geraadpleegd op 18 september 2022, van https://ponsacademie.nl/straatcultuur-onder-jongeren/ 

undefined [Videos NL]. (2019, 21 april). “Dit is een GANGSTERWIJK” - Danny zoekt problemen (en krijgt ze) [Video]. YouTube. Geraadpleegd op 18 september 2022, van https://www.youtube.com/watch?v=hO5BTL5pwuw

 universiteitvandestraat. (2018, 24 juni). Maak contact in vredestijd. Universiteitvandestraat.nl. Geraadpleegd op 18 september 2022, van https://universiteitvandestraat.nl/maak-contact-vredestijd/#:%7E:text=Straatcultuur%20en%20burgerlijke%20cultuur&text=De%20straatcultuur%20wordt%20gevormd%20door,omgangsvormen%20in%20de%20dominante%20burgercultuur. 

van Geel, J. (2021, 5 maart). Straatcultuur in de klas: van straatcultuur naar leercultuur | Blog. September Onderwijs - trainingen, loopbaan & onderwijsadvies. Geraadpleegd op 18 september 2022, van https://septemberonderwijs.nl/straatcultuur-in-de-klas-van-straatcultuur-naar-leercultuur-blog-2/ Vane, S. (2015). Werken met de Roos van Leary. Boom Lemma.