VWO 3.6 Bacteriën

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat weet je nog van de vorige les?

Planning vandaag 

B5 herhalen

uitleg B6

opdrachten B6

Bouw van een schimmel 

Gisten zijn eencellige schimmels . Meercellige schimmels bestaan meestal uit lange, dunne draden: de schimmeldraden. 

Voortplanting 

Bij gisten vindt voortplanting plaats door celdeling. Bij gistcellen die zich delen, ontstaat een knop. Uit deze knop ontstaat een nieuwe gistcel.

 

Meercellige schimmels planten zich meestal voort door middel van sporen, cellen waaruit een nieuwe schimmel kan ontstaan. Bij veel soorten schimmels ontstaan de sporen aan het uiteinde van schimmeldraden die omhoog groeien. Bijvoorbeeld bij de penseelschimmel.

Nut en schade 

Een belangrijke functie van schimmels is dat ze in de natuur de resten van dode organismen opruimen.

Sommige soorten schimmels kunnen ziekten veroorzaken bij planten, dieren of mensen. Dit noem je een infectie. 

Biotechnologie 

Biotechnologie is een verzamelnaam voor technieken waarbij mensen organismen gebruiken om producten te maken. Veel technieken uit de biotechnologie worden al eeuwenlang toegepast. Zo gebruiken mensen schimmels bij de productie van voedingsmiddelen, zoals brood, bier, wijn en kaas.

B6: Bacteriën 

Waar gaat deze basisstof over?

• Bouw
• Voortplanting
• Nut en schade
• Biotechnologie
  
  
• Je kunt kenmerken noemen van bacteriën.
• Je kunt uitleggen dat bacteriën zowel nuttig als schadelijk kunnen zijn, en hiervan voorbeelden noemen.

Bouw van bacteriën 

Bacteriën zijn prokaryoten: eencellige organismen zonder celkern.

Voortplanting

Bacteriën planten zich voort door celdeling. Er ontstaan dan twee kleinere cellen. Deze groeien tot ze even groot zijn als de oorspronkelijke cel.

Nut en Schade

• Bacteriën zitten in en op je lichaam, beschermen en helpen jou. 
  
  
•  De meeste soorten bacteriën voeden zich met dode resten van organismen. In de bodem ruimen bacteriën de resten van dode organismen op. Hierbij komen voedingsstoffen vrij die planten kunnen opnemen.
  
  
• Naast veel nuttige soorten bacteriën kunnen ook schadelijke bacteriën in je lichaam terechtkomen en daar ziekten veroorzaken.

Biotechnologie 

Net als schimmels worden ook bacteriën gebruikt bij het maken van voedingsmiddelen. Bijvoorbeeld yoghurt en zuurkool. 

Bacteriën zijn prokaryoten

1. Waar
2. Niet waar

Wat zijn bacteriën voor ons?

1. Vrienden
2. Vijanden
3. Allebei
4. allebei niet

Bacteriën hebben ...

1. Celkern, celwand & celmembraan
2. Vacuole, celwand & bladgroenkorrels
3. Celkern & celwand
4. Celwand & celmembraan

Bacteriën zijn

1. Eencellig
2. Meercellig

Opdrachten maken 

• 3.6 opdrachten maken  1 t/m 8