Hoofdstuk 4 - Begrijpend lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4

Opsomming  Tegenstelling   Voorbeeld    Oorzaak - Gevolg

Instructie

Werk elke slide één voor één door. Lees goed wat er verteld wordt en maak alle opgaven en vragen. Zowel die in Lesson-Up als in je boek. Als je vragen hebt, dan kun je die via Teams of in de klas aan mij stellen.

Legenda

• Theorie 
• Oefening
• Extra oefening
• Extra uitdaging
• Evaluatie

Welke woorden gebruik
jij als jij voorbeelden
van iets gaat geven?

Ga naar bladzijde 90 en maak de startopdracht.
Voer de juiste lettervolgorde in. Doe dit op deze manier:
a-b-c

Twee nieuwe tekstverbanden

In het vorige hoofdstuk heb je twee tekstverbanden geleerd.

In dit hoofdstuk komen daar twee bij:

-Voorbeeld

- Oorzaak - Gevolg

Voorbeeld

Het Tekstverband voorbeeld kent de volgende signaalwoorden:

- bijvoorbeeld

- zo

- zoals

- denk aan

- neem nou

- onder andere

Voorbeeld van Tekstverband voorbeeld:

Veel streaming-diensten, zoals Netflix en Videoland, bieden allerlei internationale series aan. Denk aan bijvoorbeeld series uit Zweden of een drama uit Colombia.

Uitleg:

In deze zin worden er eerst voorbeelden gegeven van streaming-diensten en daarna van internationale series. De signaalwoorden waar je dat aan kan zien zijn:

Zoals

Denk aan

Oorzaak - Gevolg

Het Tekstverband Oorzaak-Gevolg kent de volgende signaalwoorden:

- daardoor

- doordat

- de oorzaak hiervan is

- waardoor

- ten gevolge van 

Oorzaak-Gevolg zegt iets over een situatie die gebeurd is en wat daarna plaatsvindt. 

Dit kan ook andersom in een tekst staan. Dus dat het gevolg eerst genoemd wordt en daarna de oorzaak.

Voorbeeld Oorzaak-Gevolg

Doordat het heel hard regende, was Jip compleet doorweekt aangekomen op school.

Uitleg:

In deze zin  is de oorzaak:  het regende heel hard. Het gevolg is: Jip kwam doorweekt op school.

Het signaalwoord van dit tekstverband is in deze zin: doordat.

Werkboek

De volgende vragen gaan over Tekst 1 op bladzijde 91

Wat is het onderwerp van tekst 1 op blz 91?

1. 21
2. uitspraak van getallen
3. twintigeen

Welk signaalwoord voor oorzaak-gevolg staat in alinea 2?

Aan welk signaalwoord herken je een voorbeeld in de laatste zin van de tekst?

Waar zijn Arabisch, Slavische talen, Deens etc. voorbeelden van?

Voorbeeld

Tegenstelling

Opsomming

Oorzaak-Gevolg

echter

waardoor

zoals

neem nou

daarentegen

bijvoorbeeld

en

hoewel

ook

doordat

Pauze

Neem even 5 minuten pauze. Drink even wat, ga op de zitzak zitten of kijk even op je mobiel

Werkboek

Ga naar bladzijde 91 en maak opdracht 2.

De tekst die hierbij hoort staat op bladzijde 92.

Maak vraag 4 t/m 12 en ga daarna door naar de volgende slide.

Nakijken

4 zoals

5 Je krijgt een voorbeeld van een hilarisch onderzoek.

6 opsomming

7 A Door aan te tonen dat katten soms een vaste en soms een vloeibare vorm hebben.

8 een ander onderzoek (van de Koreaan Jiwon Han)

9 a Je houdt het kopje bij het oor vast → je vergroot de kracht waarmee de drank tegen de rand botst → de koffie gaat over de rand

b je loopt achteruit → je struikelt of botst → je knoeit

10 oorzaak en gevolg

11 alinea 2

12 D 

Werkboek

De volgende vragen gaan ook nog over tekst 2 op bladzijde 92.

Wat betekent 'hilarisch' (Alinea 1)

1. lachwekkend
2. gevaar
3. uitkomst
4. gedachtegang

Wat betekent 'redenering' (Alinea 2)

1. lachwekkend
2. gevaar
3. uitkomst
4. gedachtegang

Wat betekent 'bevindingen' (Alinea 3)

1. lachwekkend
2. gevaar
3. uitkomst
4. gedachtegang

Wat betekent 'risico' (Alinea 3)

1. lachwekkend
2. gevaar
3. uitkomst
4. gedachtegang

Schrijf een zin waarin je gebruikmaakt van een signaalwoord van het tekstverband Oorzaak-Gevolg.

Hoe gaat het tot nu toe?
Wat vind je makkelijk?
Wat vind je nog moeilijk?

Werkboek

Ga naar bladzijde 93 en maak opdracht 4.

De tekst die hierbij hoort staat op bladzijde 94.

Maak vraag 3 t/m 13 en ga daarna door naar de volgende slide.

Nakijken

3 B Hyperloop

4

a gigantische (al. 1) 4 reusachtige, enorm grote

b extreem (al. 1) 2 buitengewoon

c introduceren (al. 3) 6 voor het eerst aan een groot publiek laten zien

d technologie (al. 5) 5 toepassing van wetenschap in de techniek

e accepteert (al. 5) 1 aanneemt

f obstakels (al. 5) 3 hindernissen

5 B De wereld lijkt kleiner, doordat we sneller en verder kunnen reizen.

6 alinea 1

7 er is bijna geen lucht in de buis → de trein heeft nauwelijks weerstand → de trein kan extreem snel heen en weer

Nakijken

8 zoals

9 1 oplossing van het fileprobleem, 2 er kunnen vrachtwagens van de weg gehaald worden, 3 een nieuwe manier van leven wordt geïntroduceerd

10 Dat je hier woont, maar in Parijs werkt

11

signaalwoord verband

al. 3 met als gevolg oorzaak – gevolg

al. 3 bijvoorbeeld voorbeeld

al. 4 Doordat oorzaak – gevolg

al. 4 daardoor oorzaak – gevolg

al. 5 maar tegenstelling

12 er is minder brandstofverbruik tijdens het vervoer van goederen

13 A met een conclusie en een toekomstverwachting

Leespauze

Pak een leesboek uit de kast en ga 10 minuten lezen.

Je kan de timer hiervoor gebruiken.

Waar gaat je boek over?

Welke 4 tekstverbanden
ken je nu?

Voorbeeld

Tegenstelling

Opsomming

Oorzaak-Gevolg

ten slotte

tegenover

neem nou

verder

om te beginnen

onder andere

daardoor

hoewel

denk aan

waardoor

Hoe gaat het tot nu toe?
Wat vind je makkelijk?
Wat vind je nog moeilijk?

Opdracht

Maak een schema van de 4 tekstverbanden, die je nu hebt geleerd. Zet per tekstverband de juiste signaalwoorden erbij.

Als je het af hebt, laat je het door mij controleren.

Vertel me hoe het ging. Waar moet je nog mee oefenen?
Gebruik minimaal 2 zinnen om antwoord te geven op deze vraag.

Einde hoofdstuk 4.