1. Manie en bipolaire stoornis

• Ziektekunde
• MBO
• Studiejaar 3

Introductie

Diede Janssen 

29 jaar 

Arts & docent 

[e-mail]

06-40560210

Waar sta ik op deze foto?

1. Op een atletiekbaan
2. Bij een tenniswedstrijd
3. In een honkbalstadion
4. Op de schaatsbaan

Wat wil je nog van mij weten?

Beschrijf jezelf met één woord.

Afspraken voor periode 3

• Je bent op tijd in de les aanwezig 

• Je komt voorbereid naar de les

• Als je de beurt krijgt, geef je antwoord via de microfoon

De lessen Ziektekunde van de GGZ-branche vind ik ...

😒🙁😐🙂😃

Verdieping in de GGZ-branche

Les 1 

Manie en bipolaire stoornis

Introductie

• Inleiding & herhaling 
• Filmpje
• Theorie
• Opdracht 
• Nabespreken (theorie)
• Vragen
• Afsluiting  

Herhaling

Werking van een zenuw: 

- Impulsopwekking

- Geleiding en overdracht 

- Synaps

- Neurotransmitter

Exciterend = stimulerend

Inhiberend = remmend 

Herhaling

Stemmingsstoornis: unipolair & bipolair?

• Depressieve episode
• Manische episode
• Hypomane episode
• Gemengde episode

Waar denk je aan bij manie en bipolaire stoornis?

Bipolaire stoornis

Manisch - depressieve stoornis 

Episoden met extreme stemmingsschommelingen 

         Depressief / manisch / hypomaan / gemengde episode 

Depressieve fase: 3 maanden

Manische fase: 1 maand 

Bipolaire stoornis

1. Bipolaire I stemmingsstoornis 

       ≥ 1 x een manische episode

2. Bipolaire II stemmingsstoornis 

       Geen manie, ≥ 1 x hypomane + depressieve episode

3. Cyclothyme stemmingsstoornis 

       ≥ 2 jaar snelle opeenvolging van verhoogde en verlaagde                     stemming, zonder klachtenvrije periode van 2 maanden

Wat zijn symptomen van een manie?

Symptomen van een manie

• Overmatig opgewekt, druk, verhoogde prikkelbaarheid 
• Snel omslaan van stemming bij tegenslag
• Versneld denken / verhoogd associatievermogen
• Zelfoverschatting 
• Overactiviteit 
• Ontremming 

Ontstaan en beloop

Familiaire belasting / sociale factoren

Verstoring in de hersenen: neurotransmitter / elektrolyten

1e episode: +/- 20 jaar oud 

Stemmingsepisode: weken tot maanden

Manie korter dan depressie 

Opdracht

Opdracht op Blackboard

'Opdracht tijdens de les' 

In groepjes 

              Nabespreken

Nabespreken opdracht

Vraag 1

Nabespreken opdracht

Vraag 2

Wat kun je zeggen over voorkomen van bipolaire stoornis bij:

a. Man / vrouw?

b. Mensen in verschillende landen?

c. Een heftige levensgebeurtenis?

d. Verschillende beroepen?

Nabespreken opdracht

Vraag 3: 

Met welke stoornis komt de bipolaire stoornis vaak samen voor?

a. Angststoornissen: sociale fobie, specifieke fobie

b. Stoornis in het alcoholgebruik

c. ADHD en andere impulsregulatiestoornissen

d. Onbehandelde somatische aandoeningen

Wat weet je van de behandeling
bij een bipolaire stoornis?

Behandeling

Medicatie

• Stemmingsstabilisatoren

            Lithiumzout / anti-epileptica / antipsychotica 

• Antipsychotische middelen
• Slaapmiddelen

Moeilijke therapietrouw -> stabiel ... -> niet meer nodig?! 

Behandeling

Doel: stabilisatie 

Acute behandeling

Voortgezette behandeling = terugvalpreventie

Onderhoudsbehandeling 

Behandeling

Psycho-educatie 

• Kennis vergroten over het ziektebeeld
• Bevorderen van zelfmanagement
  
• Herkennen van ontregeling (signaleringsplan)
  
• Leefstijlaanpassing
  
• Oplossings- en communicatievaardigheden
  
• Samenwerking zorgvrager, omgeving en hulpverleners

Behandeling

Psychotherapie > gedragsverandering en inzicht 

• Cognitieve gedragstherapie

           Gedachten en gedrag 

• Interpersoonlijke en sociaal-ritmetherapie (IP-SRT)
  

           Acceptatie van ziekte en medicatiegebruik

           Minder problemen met andere personen & stabilisatie ritme 

• Mindfullness

            Leven in het moment, meditatie 

Quiz!

1. Ontremming zie je bij een manie alleen op lichamelijk gebied.

1. Juist
2. Onjuist

2. Het versnelde denken leidt nogal eens tot onbezonnen beslissingen, zoals grote aankopen doen.

1. Juist
2. Onjuist

3. De goede en opgewekte stemming is altijd oprecht en wordt niet als afwijkend ervaren.

1. Juist
2. Onjuist

4. De verhoogde zelfwaardering kan leiden tot grootheidswanen.

1. Juist
2. Onjuist

5. De overactiviteit van de manische zorgvrager is niet zonder gevaar. Door uitputting kan hij overlijden.

1. Juist
2. Onjuist

6. Een manie komt bijna altijd voor in combinatie met een depressie.

1. Juist
2. Onjuist

7. De behandeling van de bipolaire stoornis richt zich op stabiliseren.

1. Juist
2. Onjuist

8. Psycho-educatie en een signaleringsplan zijn onderdeel van de behandeling van de bipolaire stoornis.

1. Juist
2. Onjuist

9. Voor een zorgvrager in een manische fase is het goed dat hij tv kijkt tijdens rustmomenten.

1. Juist
2. Onjuist

10. Bij het stellen van grenzen bij niet-toelaatbaar gedrag blijf je rustig.

1. Juist
2. Onjuist

Afsluiting

• Inleiding & herhaling 
• Filmpje
• Theorie
• Opdracht 
• Nabespreken
• Vragen
• Afsluiting  

Volgende week

• Schizofrenie! 

Opdracht met juist/onjuist