M4A - voorbereiding leestoets 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Leestoets 1

Nieuw Nederlands - toetsweek 1

Lezen hoofdstuk 1 t/m 5

Hoofdstuk 1

Indeling van een tekst

Indeling tekst: inleiding

• Eerste deel van de tekst
• Het onderwerp wordt geïntroduceerd
• Vanaf de eerste zinnen weet je waarover de tekst gaat
• Bestaat meestal uit één alinea

Indeling tekst: middenstuk

• De verschillende kanten van een onderwerp komen aan de orde
• Dit gebeurt met behulp van deelonderwerpen
• Bijvoorbeeld: een tekst over phishing
• Deelonderwerpen kunnen dan zijn: gevaarlijke e-mails, criminaliteit, financiële schade, aangifte doen bij de politie, etc.

Indeling tekst: slot

• Laatste alinea van een tekst
• Het belangrijkste uit de tekst wordt nog eens herhaald of samengevat

Wat is een kernzin?

1. De eerste zin van de inleiding
2. De laatste zin van het slot
3. De belangrijkste zin van een tekst
4. De belangrijkste zin van een alinea

Wat is een deelonderwerp?

1. een onderwerp van een hoofdstuk
2. een aspect van het onderwerp
3. een aspect van het slot
4. een onderwerp van de eerste alinea

Wat vind je in het middenstuk van de tekst?

1. de inleiding
2. de mening van de schrijver
3. de conclusie
4. de deelonderwerpen

Waar vind je de belangrijkste informatie in een tekst?

1. Inleiding
2. Middenstuk
3. Slot

In welk deel van de tekst maak je kennis met het onderwerp?

1. Inleiding
2. Middenstuk
3. Slot

DOEL:

Informeren

De schrijver wil dat je iets te weten komt

DOEL:

Overtuigen

De schrijver wil zijn mening geven

DOEL:

Activeren

De schrijver wil dat je iets WEL gaat doen

DOEL:

Amuseren

De schrijver wil je vermaken

Oefenen les 1

1. Lees de tekst op pagina 9.

2. Schrijf de woorden die je niet kent in je schrift.

3. Kan je in je eigen woorden vertellen waar de tekst over gaat?

4. Maak vraag 1, 2 en 4 t/m 11.

Oefenen les 2

1. Lees de tekst op pagina 12-13.

2. Schrijf de woorden die je niet kent in je schrift.

3. Kan je in je eigen woorden vertellen waar de tekst over gaat?

4. Maak opdracht 4 (blz. 11-12.

Hoofdstuk 2

Feiten, meningen en argumenten

Lezen H2: Feiten, meningen en argumenten

Leg aan de hand van de onderstaande zinnen uit wat een feit en een mening is:

Ik ga morgen niet naar dat feestje, want de bus rijdt niet die kant op. 

Ik ga morgen niet naar dat feestje, want de muziek die daar gedraaid wordt, vind ik niet leuk. 

Hoofdstuk 3

Tekstverbanden en signaalwoorden

In welke zin wijzen de signaalwoorden op een chronologisch verband?

1. Ik wil langskomen, maar ik heb helaas geen tijd.
2. Ik ga eerst sporten, daarna kom ik langs.
3. Ik kom langs, omdat ik daar zin in heb.
4. Ik kom samen met mijn moeder op bezoek.

Welk tekstverband zie je in deze zin?
Ik kreeg een hapje en een drankje.

1. Opsommend
2. Tegenstellend
3. Vergelijkend
4. Oorzakelijk

Op welk tekstverband wijzen de signaalwoorden want en omdat?

1. Samenvattend verband
2. Voorwaardelijk verband
3. Toelichtend verband
4. Redengevend verband

Op welk tekstverband wijzen de signaalwoorden maar, toch en echter?

1. Opsommend verband
2. Tegenstellend verband
3. Samenvattend verband
4. Toelichtend verband

Hoofdstuk 4

Betrouwbaarheid van teksten

Wat doe je als je een tekst kritisch leest?

1. Je bekijkt de tekst en leest de eerste alinea
2. Je leest de eerste en de laatste zin van de alinea's
3. Je leest de tekst van het begin tot aan het eind goed door
4. Je leest de tekst en beoordeelt of de informatie juist en betrouwbaar is

Betrouwbaarheid van teksten

Informatie in teksten is niet altijd betrouwbaar.

Daarom moet je een tekst kritisch lezen.

Als je wilt controleren of een tekst betrouwbaar is, let je op

de bron,  de schrijver, het doel van de tekst.

Het doel van een tekst

Een tekst is objectief en onpartijdig als die alleen maar

informatie geeft.

Een tekst is subjectief en partijdig als die ergens van wil overtuigen of ergens reclame voor maakt. Als een tekst bedoelt is om jou te overtuigen of tot handelen aan te zetten (aansporen iets te doen), moet je dus extra goed opletten.

De schrijver van een tekst

Een schrijver is deskundig als hij zich uitgebreid in het onderwerp heeft verdiept of een ruime persoonlijke ervaring heeft met het onderwerp.

De bron van een tekst

Een bron moet bij voorkeur actueel zijn en dus niet te lang geleden zijn verschenen.

Dat kun je aan de bronvermelding zien.

Een bron die zo volledig mogelijk informatie geeft, is betrouwbaarder dan een bron die dat niet doet. Dat geldt ook voor een bron die informatie juist en controleerbaar aanbiedt.

Schoolboeken en de meeste nieuwsberichten zijn wel betrouwbaar, omdat ze als doel hebben de lezer informatie te geven.

Ook roddelbladen nemen het soms niet zo nauw met de waarheid. 

Reclameteksten zijn meestal niet erg betrouwbaar,

omdat ze als doel hebben de lezer aan te sporen iets te kopen

Hoofdstuk 5

Aanpak begrijpend lezen - in stapjes

Extra oefenen