Gedrag beschrijven

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Het OOG: zet onderdelen op de juiste plaats

netvlies

gele vlek

oogzenuw

lens

Een lichtstraal valt op het oog.

Zet de onderstaande onderdelen van het oog, waar deze lichtstraal achtereenvolgens doorheen gaat, in de juiste volgorde.

Lens

Hoornvlies

Glasachtig lichaam

Netvlies

Oogkamer

Thema 6 basisstof 3: Gedrag beschrijven

Leerdoelen

• Je kunt toelichten wat gedrag is en hoe gedrag wordt ingedeeld.
• Je weet hoe je een ethogram en een protocol kunt maken.
  

Wat is GEEN gedrag?

1. Leerling slaapt in de les.
2. Bloem draait zich naar de zon.
3. Hond rolt in het gras.
4. Vogel zit stil op een tak.

Ethologie

• Studie van gedrag
• Gedrag = alle waarneembare activiteiten van een dier 
• Adequaat gedrag = aangepast aan de omgeving en vergroot overlevingskansen

Organisatie van gedrag

Handeling / Gedragselement:

Elke activiteit, bijvoorbeeld zitten, kauwen of slapen.

Gedragssystemen:

Groep samenhangende handelingen met een gemeenschappelijk doel, bijvoorbeeld voedsel zoeken of voortplanten.

Gedragsketen:

Handelingen, binnen een gedragssysteem, die elkaar in een vaste volgorde opvolgen, bijvoorbeeld de balts.

Foerageergedrag

Gedragsketen

Handeling

Onderzoek naar gedrag

We proberen gedrag te

        kwalificeren (wat doet een dier) -ethogram

        kwantificeren (hoe vaak doet een dier iets) - protocol

• Gedrag moet objectief beschreven worden (zonder persoonlijk 

   waardeoordeel)

  

Is dit een ethogram
en/of een protocol?

1. Zowel een ethogram als een protocol
2. Ethogram
3. Protocol
4. Geen van beiden

Hoe beschrijft een etholoog gedrag? En wat is dan een juist voorbeeld?

1. objectief; de kat tikt een bolletje wol voor zich uit.
2. subjectief; de kat tikt een bolletje wol voor zich uit.
3. objectief; de kat is vrolijk aan het spelen met een bolletje wol.
4. subjectief; de kat is vrolijk aan het spelen met een bolletje wol.

Welke uitspraak over een ethogram klopt NIET?

1. Je schrijft op wat een dier doet met een afkorting
2. Een gedragshandeling wordt omschreven
3. Je schrijft de gedragsketens van een dier op
4. Het is een lijst met beschrijvingen van gedrag

Is dit een ethogram
en/of een protocol?

1. Zowel een ethogram als een protocol
2. Ethogram
3. Protocol
4. Geen van beiden

Om de gegevens te verkrijgen hebben de wetenschappers verschillende gedragselementen vd olifanten als reactie op de doeken geturfd in een protocol.
Noteer drie gedragselementen die in dit protocol zullen voorkomen.