2.3 Schaduw

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1,2

2.3 Schaduw

DEZE LES

• Wat weet je nog van?
• Uitleg '2.3 schaduw'
• Learnbeat inloggen
• Zelfstandig werken

JE GAAT LEREN OVER

• Wat een puntbron is
• uitleggen hoe schaduwen ontstaan
• uitleggen waar de grootte van een schaduw van af hangt
• rekenen met vergrotingen

Wat weet je nog van?

Kennistest

Waardoor ontstaat een regenboog

1. Door erg fel zonlicht
2. Door zware regenval
3. Door zonlicht en regen
4. Door mist en zonlicht

Wat is een voorbeeld van een lichtbron?

1. Zon
2. Lamp
3. Televisie
4. Maan

Welke kleur zie je als je rood
en groen licht mengt?

1. Geel
2. Roze
3. Lichtblauw
4. Wit

Kleuren mengen met licht en verf is anders. Wat is het verschil?

Licht mengen <> verf mengen  

Je ziet een blad als een groen voorwerp. Hoe komt dat?

1. Alle andere kleuren licht verdwijnen
2. Het blad absorbeert het groene licht
3. Het blad absorbeert andere kleuren licht
4. Andere kleuren licht worden weerkaatst

Lichtstralen

Lichtstralen zijn recht.

Waar het licht op valt, wordt verlicht.

Daar waar geen licht komt, noemen we schaduw.

puntbron

Lichtstralen zijn recht

Kleine lichtbronnen noemen we puntbronnen.

Bij een puntbron komen alle lichtstralen vanaf 1 plek.

Brede lichtbron

Bij een brede lichtbron of meerdere lichtbronnen komt er van meerdere plekken licht.

Hierdoor ontstaat er verschil tussen schaduw en halfschaduw

Schaduw tekenen

Teken vanaf de lichtbron een rechte lijn langs de rand van een voorwerp.

Teken een tweede rechte lijn vanaf de lichtbron naar de andere rand van het voorwerp

Hoe groot is de schaduw?

De grootte van de schaduw is te berekenen.

N = de vergrotingsfactor

Vergrotingsfactor

De grootte van de schaduw hangt af van de afstanden:

Als het scherm 2 keer zo ver is, 

                         is de vergrotingsfactor ook 2

6 m

3 m

En dan is het beeld ook 2 keer zo groot...

3 m

6 m

24 cm

48 cm

Vergrotingsfactor formule  

N = vergrotingsfactor

Lengte

schaduw

Lengte

voorwerp

Vergrotingsfactor formule

N = vergrotingsfactor

b = beeld afstand (schaduw)

v = voorwerp afstand

v

b

Rekenvoorbeeld 1

Een scherm staat op 80 cm van een lamp.

Een voorwerp staat op 40 cm van de lamp.

Hoe groot is de vergrotingsfactor?

BEREKENING

G = Gegevens en Gevraagde:

afstand scherm-lamp = 80 cm

afstand voorwerp-lamp = 40 cm

vergrotingsfactor = ?

F = Formule:

N = afstand schaduw tot lamp : afstand voorwerp tot lamp

I = Invullen:

N = 80 / 40

R = Rekenen:

N = 80 / 40 = 2

E = Eenheid:

geen

Rekenvoorbeeld 1

Een scherm staat op 80 cm van een lamp. Een voorwerp staat op 40 cm van de lamp.

Hoe groot is de vergrotingsfactor?

Rekenvoorbeeld 2

Rekenen met schaduwen:  Een scherm staat op 120 cm van een lamp.

Een pop van 12 cm hoogte staat op 60 cm van de lamp.

Hoe groot is de schaduw van de pop?

lengte schaduw = N × lengte voorwerp

afstand scherm-lamp = N × afstand voorwerp-lamp
N is de vergrotingsfactor 

BEREKENING

G = Gegevens en Gevraagde:

afstand scherm-lamp = 120 cm

afstand voorwerp-lamp = 60 cm

lengte voorwerp (pop) = 12 cm

de lengte van de schaduw = ? cm

F = Formule:

afstand scherm-lamp = N × afstand voorwerp-lamp

I = Invullen:

120 = N × 60

N = 2 (120 = 2 × 60 of = 2)

R = Rekenen:

lengte schaduw = N × lengte voorwerp

lengte schaduw = 2 × 12 cm = 24 cm

E = Eenheid:

eindantwoord is in cm genoteerd

Rekenvoorbeeld 2

Een scherm staat op 120 cm van een lamp.

Een pop van 12 cm hoogte staat op 60 cm van de lamp.

Hoe groot is de schaduw van de pop?

lengte schaduw = N × lengte voorwerp

afstand scherm-lamp = N × afstand voorwerp-lamp
N is de vergrotingsfactor 

VRAGEN?

Wisselmoment: vragen?