5.2 baas boven baas deel I

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Start opdracht

Doorlezen Hoge en lage edelen

blz 86 van je tekstboek

Hoofdstuk 5 Steden en Staten

Leerdoel(en):

je kunt uitleggen: 

- wie hoge en lage edelen waren,

- welke conflicten er waren tussen hoge en lage edelen en

- wat stadsrechten waren. 

Programma

1. Uitleg par. 5.2

2. Opdrachten maken

3. Afsluiten

De Nederlanden

• Nederland als één land bestond nog niet in de Middeleeuwen. 

• Er waren veel kleine gebieden (zeventien gewesten), die bij elkaar 'De Nederlanden' heetten.

• In die gebieden was een heer, edelman, (bijv. graaf of hertog) de baas. Hij maakte de wetten.

De Nederlanden maakten deel uit van het Rooms-Duitse Rijk. De graven en hertogen in Nederland waren officieel leenmannen van de Duitse keizer, maar die had meestal niet meer veel macht over zijn leenmannen. In 1018 werden de legers van de Duitse keizer zelfs verslagen door te troepen van de graaf van Holland.

Blij met de stad!

• Alle inwoners van een graafschap moesten gehoorzaam zijn aan de heer.
  
• Ook de inwoners van steden, maar die wilden liever eigen baas zijn.
  
• De heer vond een machtige en rijke stad helemaal niet erg: al die rijkdom!
  
• De inwoners van de stad en heer maken afspraken, vastgelegd in stadsrechten.

De stad Dordrecht kreeg in 1220 stadsrechten van graaf Willem I van Holland. Daarmee is het één van de oudste steden van Nederland

Stadsrechten

Document waarmee burgers van een stad het recht kregen om zelf hun stad te besturen. 

Wat zijn voordelen voor de stad?

Voordelen voor de heer?

opdracht lezen Wie was Floris V? Geef daarna kort antwoord op deze vraag.

De Nederlanden

Bijv. :

Floris V was de graaf van de gewesten

Holland en Zeeland. 

Lage edelen bestuurde namen 

hoge edelen stukjes van het land. Ze waren leenmanen van de hogere edelman.

Waarom werd Floris V juist door andere (lagere) edellieden vermoord?

1. Hij veroverde veel gebieden.
2. Hij gaf inwoners van steden stadsrechten.
3. Hij beschermde de boeren
4. Hij bouwde de Ridderzaal.

Floris V was graaf van

1. Holland
2. Utrecht
3. Zeeland
4. Holland en Zeeland

In welk kasteel werd Floris V gevangen gehouden?

1. Muiderslot
2. Slot Loevenstein
3. Kasteel de Haar
4. Kasteel Doornenburg

Holland was in de tijd van Floris V een ..?

1. Hoofdstad
2. Nederzetting
3. Vesting
4. Gewest

Wat bouwde Floris V af?

1. Kasteel Muiderslot
2. Ridderpaal
3. Binnenhof
4. De stad Middelburg in Zeeland

Door wie werd Floris V vermoord?

1. door boeren
2. door een andere graaf
3. door stedelingen
4. door lagere edellieden

Waarom werd Graaf Floris V vermoord in 1296?

1. Hij gaf edelen meer macht
2. Hij gaf boeren meer vrijheid
3. Hij wilde op kruistocht gaan
4. Geen van bovenstaande

Deze vraag gaat over 'zelfstandige burgers'

Op het plaatje hiernaast wordt Floris V in 1296 gevangen genomen.

Welke zin over Floris V is juist?

1. Floris V benoemde de burgemeesters in het gewest Holland.
2. Floris V werd steeds machtiger, terwijl andere edelen hun macht verloren.
3. Floris V werd vermoord door boze boeren en stadsbewoners.
4. Floris V had van Overijssel een belangrijk gewest gemaakt.

Leerdoel(en):

je kunt uitleggen: 

- wie hoge en lage edelen waren, 

- welke conflicten er waren tussen hoge en lage edelen en

- wat stadsrechten waren. 

Huiswerk 

doorlezen 5.2

maken 1, 4, 5