2. de industriele samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

2. De industriële samenleving

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe werk- en woonomstandigheden van de arbeiders waren
• Je kunt uitleggen wat een klassenmaatschappij is en hoe die verschilde van een standensamenleving
• Je kunt enkele belangrijke uitvindingen noemen die in de 19e eeuw zijn gedaan
• Je kunt uitleggen hoe de wetenschap zich in de 19e eeuw ontwikkelde

De sociale kwestie 

De werk- en woonomstandigheden van de arbeiders

De sociale kwestie

De sociale kwestie = de discussie over de werk- en leefomstandigheden van de arbeiders. 

Grote gezinnen, slechte woningen, kinderarbeid, lage lonen, lange werkdagen, drankgebruik, hygiëne...

Klassen-samenleving

• Leerdoel: Je kunt uitleggen wat een klassenmaatschappij is en hoe die verschilde van een standensamenleving
• Industriële samenleving: Inkomsten bepalen klasse 
• Ondernemersklasse
  
• Middenklasse
  
• Arbeidersklasse
  
• Groot verschil in arm en rijk

Je kunt enkele belangrijke uitvindingen noemen die in de 19e eeuw zijn gedaan:

De verbrandingsmotor van Daimler

Elektriciteit: geen gaslampen maar elektrisch licht op straat 

Staal uit cokes en ijzererts

Telegraaf en telefoon (Bell)

Hygiënische leefomstandigheden (schoon drinkwater!!!)

Vaccinaties en verdovingen (koepokkenvaccin)

Kunstmest 

Wetenschap in de 19e eeuw

Naast filosofie (denk aan de Verlichting) ontstond er meer kennis op medisch gebied. Er ontstond meer kennis en theorie over de economie (In navolging van Adam Smith uit de Verlichting).

Sociologie, psychologie en psychiatrie, biologie (Charles Darwin beschreef de evolutietheorie)

Wetenschappelijke geschiedschrijving 

(Leopold von Ranke schreef 'Wie es eigentlich gewesen')

Wat is de Sociale Kwestie?

1. De vraag of bijzonder onderwijs ook financiële steun moesten krijgen
2. Sociale partijen wilden via nieuwe wetten een verzorgingsstaat oprichten
3. De vraag of de politiek verantwoordelijk was voor hulp aan de armen
4. Besef dat er iets gedaan moest worden aan de leef/werkomstandigheden van arbeiders

Wat is wetenschap?

1. Het verzamelen van kennis door mythes te bestuderen
2. Het verzamelen van kennis door het de natuur te vragen
3. Het verzamelen van kennis door een bewijs te vinden
4. Het verzamelen van kennis door goed onderzoek te doen

Tijdens de Industriële ______ bedacht Charles Darwin zijn _______theorie

1. Revolutie, Evolutie
2. Revolutie, Devolutie
3. Evolutie, Revolutie
4. Revolutie, Revolutie

Darwins idee was dat:

1. Soorten altijd hebben bestaan
2. Soorten kunnen veranderen

Waarom botste de evolutietheorie van Darwin met de ideeën van de gelovigen?

1. Omdat het het bestaan van God tegenspreekt.
2. Omdat het niet overeenkomt met hun scheppingsverhaal.
3. Omdat Darwin niet gelovig was en was zijn theorie dus sowieso fout.
4. Omdat het nieuw was in die tijd en de gelovigen alles bij het oude wilde houden.

Bij het vak geschiedenis moet je het verschil weten tussen feiten en verzinsels.

Welke zin over Darwin is een verzinsel?

1. Darwin heeft een wereldreis gemaakt met het onderzoeksschip The Beagle.
2. In 1859 publiceert Darwin een boek waarin hij zijn evolutietheorie beschrijft.
3. Darwin was ongelukkig getrouwd, want zij geloofde in het scheppingsverhaal en hij niet.
4. Darwin was een echte beoefenaar van de wetenschap.

Welke uitvinding is dit?

1. Stoommachine
2. Waterpomp
3. Schietspoel
4. Spinning Jenny

Wat is geen uitvinding uit de 19e eeuw?

1. (gloei)lamp
2. fiets
3. telefoon
4. Koelkast

Belangrijke personen en begrippen

• Uitvindingen
• Nieuwe wetenschappen
• sociale kwestie
• klassensamenleving
• Darwin
• Daimler
•