1.5 Ontwikkeling van Gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Planning

1. Kijk HW na

2. Herhaal 1.4

3. Bespreek 1.5 - Ontwikkeling van gedrag

4. Maak opdrachten

5. Begin met herhaling voor toets op 24 sept. (par. 1.1 t/m 1.5)

Gedragssysteem

Gedrag: Opeenvolging van handelingen (gedragselementen)

Gedragssysteem: Gedragselementen met eenzelfde doel

Gerdragssysteem voorbeelden:

Voedingsgedrag

Verzorgingsgedrag

Baltsgedrag

Maar soms bestaat gedrag in een vaste volgorde...

Gedragsketen (paringsgedrag van stekelbaarsjes)

De ene handeling leidt tot de volgende handeling, samen vormen de handelingen een gedragsketen

Belangrijk!!

Maak deze opdracht, daarna bespreken (3min)

1.5 Ontwikkeling van gedrag

Aangeboren gedrag (Reflex en Instinct)

Aangeleerd gedrag

Conditioneren (klassiek/operant)

Imitatiegedrag (rolpatronen)

Inprinting

Trial and error

Gewenning

Aangeboren gedrag

Gedrag komt uit instinct

- Moederinstinct 

(onderscheidend vermogen)

- Overlevengsinstinct

Gedrag komt uit reflex 

- slikreflex,  zuigreflex,  terugtrekreflex

Klassiek/Operant conditioneren

- Klassiek: Een bepaald gedrag wordt gekoppeld aan een bepaalde prikkel, wat eerst het gedrag niet opriep. Dat gekoppelde gedrag is dan geconditioneerd.

-Operant: Een bepaald gedrag wordt meer gestimuleerd of afgeleerd door belonig en bestraffing

Inprinting

Het leerproces dat vroeg in het leven is waarbij interactie een rol speelt.

- Korte en gevoelige periode

- Het leren kennen van ouders

/soortgenoten

Konrad Lorenz

Imitatie 

Leren door het gedrag van soortgenoten.

Gedrag wordt aangeleerd door na-apen

(Vader-zoon)

(Moeder-dochter)

Trial and error

Proefondervindelijk leren

Levert het gedrag het gewenste resultaat op?

Het gedrag wordt in een vergelijkbare situatie onieuw vertoond.

Gewenning

Continu blootstelling aan dezelfde prikkel zodat je er niet meer op reageert.

- Afleren van gedrag

- Voorkomen van overbelasting zenuwstelsel 

Opdrachten maken

1.5: Opdrachten: 60-67, 69,

(Maak daarna: Toepassen: Dieren als speurders)

Klaar? Nakijken!

Helemaal alles gedaan? --> 

Begin te leren voor Biologie HF1 toets / stel vragen!