Transactionele Analyse op school

• Begeleiden
• MBO
• Studiejaar 2

Pauze

Transactionele Analyse

Oftewel...

een manier om te begrijpen hoe we communiceren 

en waar dat begint.

Planning vandaag

• Introductie TA
• Filmfragmenten 
• Pauze
• Toepassen

Transactionele Analyse (TA)

Centrale uitgangspunten

• Wederzijds respect 
• Herkennen wanneer je automatisch reageert zodat je een keuze kunt maken (of niet)

Persoonlijkheidstheorie

Communicatiemiddel

• 
  
• TA kijkt naar de ontwikkelingsgeschiedenis van mensen en de effecten daarvan op hun communicatie.
• Wat heb je er aan..... Je leert om jezelf beter te begrijpen,                het helpt bij effectiever communiceren met anderen.

Egotoestanden

Model voor onze persoonlijkheid

Helpt gedrag (van jezelf en de ander) te begrijpen en te zien wat er in onderlinge communicatie gebeurt.

Hoe verhoudt mijn gedrag zich t.o.v. mijn omgeving?

Filmfragmenten 1

1. Bekijk de filmfragmenten.

2. Welke ego posities herken je; ouder, volwassene, kind
   

0

EGO posities?
Ouder, volwassene, kind?

Wat weet je al over EGO posities?
Ouder, volwassene, kind?

0

EGO posities?
Ouder, volwassene, kind?

Functioneel model

5 manieren van reageren

Filmfragmenten 2

1. Bekijk nog een keer dezelfde filmfragmenten.

2. Welk type herken je, welk type ouder of kind...

3. Wat zeggen ze waardoor je dit type denkt te herkennen....

Welk type ouder? Welk type kind?
Waarom denk je dat?

Begeleiden vanuit de TA

• Ken je eigen positie in de communicatie
  
• Als jij de "slimme" bent en de ander is de "domme" dan komt er geen goed contact op gang
  
• Je doet ervaringen op tijdens het opgroeien
  
• Ervaringen bepalen hoe je naar jezelf en anderen kijkt
  

De kunst is om bewust een positie te kiezen in de communicatie

Wat was je laatste discussie, conflict?
(mag ook in de je directe omgeving)
In steekwoorden

Oefenen TA model

Opdracht

1. Maak drietallen 

2. Kies een situatie uit

3. Nummer 3 observeert en kijkt in het model welke positie beiden innemen en maakt aantekeningen

4. Na 5 minuten bespreek je na:

• Welke positie nam men wanneer aan? Aan welke opmerkingen merkte je dat?
• Hoe zou je van positie kunnen veranderen?

Situaties

1. Telefoongesprek tussen een coach en een boze ouder

2. Gesprek tussen een zorg/ondersteuningscoördinator en een teleurgestelde vader

3. Gesprek tussen leerlingen dat uit de hand loopt over een roddel

Situatie 1 - Telefoongesprek tussen een coach en een boze ouder

Context: De ouder belt de coach nadat hij een rapport heeft ontvangen waarin staat dat zijn kind onvoldoende presteert. De ouder voelt zich gefrustreerd en beschuldigt de school van onvoldoende begeleiding.

Rollen:

Coach (Verzorgende ouder): Probeert de situatie te kalmeren, legt uit hoe de school werkt aan de ontwikkeling van elke leerling en biedt aan om een persoonlijk gesprek te organiseren om samen naar oplossingen te zoeken.

Ouder (Kritische ouder): Uit frustraties en verwijten naar de school, eist betere resultaten en meer aandacht voor zijn kind.

Doel: De coach probeert de ouder te kalmeren en te bewegen naar een constructievere vorm van communicatie, terwijl hij ook empathie toont voor zijn frustraties.

Situatie 2 - Gesprek tussen een zorgcoördinator en een teleurgestelde vader

Context: De zorg/ondersteuningscoördinator moet de vader informeren dat het aanbevolen wordt dat zijn dochter naar het speciaal onderwijs gaat vanwege haar leerbehoeften, maar de vader is teleurgesteld en weigert deze realiteit te accepteren.

Rollen:

Zorgcoördinator (Volwassen egopositie): Legt op een rustige en feitelijke manier de situatie uit, bespreekt de voordelen van speciaal onderwijs en probeert begrip te tonen voor de emoties van de vader.

Vader (Aangepaste kind): Reageert emotioneel, ontkent de noodzaak van speciaal onderwijs, en houdt vast aan het idee dat zijn dochter op een reguliere school kan blijven.

Doel: De zorgcoördinator probeert de vader te ondersteunen en te leiden naar een acceptatie van de situatie, terwijl hij empathisch blijft en de voordelen van de voorgestelde oplossing benadrukt.

Situatie 3 - Gesprek tussen leerlingen dat uit de hand loopt over een roddel

Context: Een roddel verspreidt zich snel door de school dat een van de leerlingen iets ernstigs heeft gedaan. Het gesprek tussen de leerlingen escaleert snel van nieuwsgierigheid naar beschuldigingen en conflicten.

Rollen:

Leerling 1 (Kritische ouder): Beschuldigt de ander van het verspreiden van de roddel en veroordeelt het gedrag.

Leerling 2 (Vrije kind): Verdedigt zichzelf, ontkent betrokkenheid, en reageert boos en emotioneel.

Leerling 3 (Volwassen egopositie): Probeert te bemiddelen, stelt voor om naar de feiten te kijken en de waarheid te achterhalen voordat er conclusies worden getrokken.

Doel: De situatie proberen te de-escaleren, waarbij de leerlingen worden aangemoedigd om op een volwassen manier met het conflict om te gaan en samen naar een oplossing te zoeken.

Wat neem je uit deze les mee naar de praktijk?