Blok 3 t/m 5 spelling 3VM

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

- Uitleg meervouds-n bij verwijzingen

Lesdoelen

Spelling Blok 3 t/m 5:

- Je kunt samenstellingen op de juiste manier schrijven.

- Je weet wanneer je een -n schrijft achter woorden als alle(n), beide(n), sommige(n) etc.

- Je kunt citaten herkennen en schrijven volgens de regels.
- Je kunt komma's op de juiste manier gebruiken.

Wat is een samenstelling?

Samenstelling

Maak een samenstelling van: bes + sap

Maak een samenstelling van: beer + hol

Maak een samenstelling van: beer + goed

Maak een samenstelling van: seconde + wijzer

Maak een samenstelling van: vitamine + pil

Maak een samenstelling van: kat + luik

Maak een samenstelling van: station + straat

Maak een samenstelling van: gala + avond

Maak een samenstelling van: spin + wiel

Meervouds - n bij verwijzingen

Wanneer schrijf je sommige(n), alle(n), enkele(n), andere(n), vele(n) etc.?

1. Als er een zelfstandig naamwoord achter staat, schrijf je geen -n.                        Alle jongens hebben een voetbalbroek aan.
2. Verwijst het woord naar personen, schrijf je het met -n.                   Sommigen van deze groep sporten liever in een jogging.
3. Verwijst het woord niet naar personen, schrijf je het zonder-n.                      De boeken uit de mediatheek gaan alle mee naar beneden.

UITZONDERING!

- Staat er geen zelfst. nw. achter, maar kun je dat wel  invullen? 

Dan schrijf je het zonder -n.

De meeste zitten op hun plek, want de leerlingen willen snel beginnen.

- Bij alle(n) en beide(n) vul je wel een -n in als het verwijst naar personen.

Meneer Biesheuvel en meneer Visser hebben iets gemeen. Ze geven beiden aardrijkskunde.

Staat er een znw achter?

Nee

Heeft het woord

betrekking op personen?

Nee

Schrijf geen -n

Ja

Schrijf geen -n

Ja

Schrijf wel -n

De fiets en scooter zijn... smerig.

1. beide
2. beiden

Stefan en Guido zijn ... smerig.

1. beide
2. beiden

... van de boeken zijn te laat.

1. Sommige
2. Sommigen

... van de leerlingen zijn te laat.

1. Sommige
2. Sommigen

In de kamer was onder... een luie kat

1. andere
2. anderen

In de kamer was onder ... Froukje.

1. andere
2. anderen

Deze winkels gaan... verhuizen.

1. alle
2. allen

Deze gezinnen gaan... verhuizen.

1. alle
2. allen

Citaat en eigen zin

Directe rede: Je geeft de woorden die iemand zegt, letterlijk weer = een citaat.

Indirecte rede: je schrijft op wat iemand zegt, maar je geeft iemands woorden niet letterlijk weer. Eigen zin.

Mirthe vertelde dat ze erg moe was.

1. eigen zin (indirect)
2. citaat (direct)

Jesse zei: 'Wanneer gaan we weer naar opa en oma?'

1. eigen zin (indirect)
2. citaat (direct)

'Wouter', riep Eline, 'ga je mee?'

1. eingen zin (indirect)
2. citaat (direct)

Een citaat (directe rede)

- Zet je tussen aanhalingstekens. 

Soorten zinnen:

• Daan zei: 'Vandaag heb ik een lange dag op school.'
• 'Ik moet straks nog boodschappen doen', zei Mariska. 
• 'Morgen', zei meneer Blom, 'deel ik de toetsen uit.'

>>> Aanhalingstekens dus na de leestekens (.!?), 'behalve' als het citaat wordt onderbroken. 

Schrijf een citaat (directe reden) bij de volgende zin:
De oude vrouw vroeg aan Sneeuwwitje of ze een mooie veter wilde kopen.

Maak van deze zin een eigen zin (indirecte rede):
De prins vroeg: "Wie is dat mooi meisje?"

Kommagebruik - het kan levens redden

Kom we eten opa!

Kom we eten, opa!

Zoek de fout...

Zoek de fout 

Waar ontbreekt de komma?

Wat doet dit met de betekenis van de zin?

De komma ontbreekt in de volgende zin:

'Ben je minimaal 15 jaar beschikbaar op twee avonden en op zaterdag.'

 

De komma moet achter '15 jaar'. Zo dus: Ben je minimaal 15 jaar, beschikbaar op twee avonden en op zaterdag?

 In de huidige vorm (zonder komma) betekent de zin eigenlijk dat je 15 jaar lang beschikbaar zou moeten zijn.

Tussen de delen van een opsomming in een zin. Voor en en of schrijf je geen komma.

Wil je koffie, thee of iets anders?

Tussen twee persoonsvormen in een zin die niet bij elkaar horen.

Als ik deze rekening betaal, verrekenen we het wel.

Voor of na een aanhef, uitroep of naam.

Jeroen, kom je zo?

Kom we eten, opa.

Hallo, kan ik u helpen?

Voor de signaalwoorden maar, want, omdat, doordat, tenzij, mits, zodat, zodra

Het regent, maar ik moet nog naar huis.

Neem de zin over en voeg eventueel een komma toe.
Mijn lievelingsvakken zijn Nederlands Engels en tekenen.

Neem de zin over en voeg eventueel een komma toe.
Als het niet regent gaan we met de fiets.

Neem de zin over en voeg eventueel een komma toe.
Bah het stinkt hier!

Neem de zin over en voeg eventueel een komma toe.
Ik ga snel naar huis want ik moet om vier uur sporten.

Wat heb je deze les geleerd?