H6 STRAFRECHT: opsporing en vervolging

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

 STRAFRECHT

OPSPORING EN VERVOLGING

Havo 

paragraaf 

2.6 Blik over de grens

2.7 Uitdagingen voor de rechtsstaat

VWO

2.6 Strafrecht - opsporing en vervolging

2.7 Strafrecht berechting

2.8 De rechtsstaat in internationaal perspectief

2.9 Big Data kansen en bedreigingen

Onder welke macht valt de politie?

1. wetgevende macht
2. uitvoerende macht
3. rechterlijke macht
4. geen van allen

WELKE STELLING IS JUIST / ONJUIST?

1) Een rechtsstaat is een staat waarin burgers met grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur van bedrijven
2) Het legaliteitsbeginsel betekent o.a. dat ook de overheid zich aan de wet moet houden

1. 1 is juist, 2 is onjuist
2. 1 is onjuist, 2 is juist
3. beide zijn juist
4. beide zijn onjuist

WELKE STELLING IS JUIST / ONJUIST?

1) Het strafrecht valt onder het publiekrecht
2) Het publieke recht is het rechtsgebied dat gaat over de verhoudingen tussen burger en overheid

1. 1 is juist, 2 is onjuist
2. 1 is onjuist, 2 is juist
3. beide zijn juist
4. beide zijn onjuist

Rechtsstaat

burgers

bescherming

grondrechten

machtsmisbruik en willekeur

de staat

rechtssysteem

• Wie zorgt ervoor dat wij ons aan die rechtsnormen houden?

• En hoe zorgen we ervoor dat de overheid die macht die ze heeft niet misbruikt?
  

• Grondrechten
• Trias politica: machtenscheiding
• Legaliteitsbeginsel
  

Overtreding

• minder ernstig
• max. één jaar vast
• niet altijd strafblad
  

Misdrijf

• ernstig strafbaar feit
• max. levenslang
• altijd een strafblad
  

Criminaliteit = alle misdrijven die in de wet staan

Wat is vervolgen?

1. Zaak komt niet voor de rechter
2. Je wordt veroordeelt door de rechter
3. Je krijgt een boete
4. Een blaadje met je overtreding er op.

Wie bepaalt of er wordt overgegaan tot een schikking, seponeren of vervolging?

1. Politieagent
2. Rechter
3. Officier van justitie
4. Ministerie van Justitie en Veiligheid

welke rechten heb je in het strafrecht?

Lees paragraaf 2.6 vwo en 2.3 havo

* Noteer in je schrift welke maatregelen er worden besproken om onze veiligheid te garanderen

* Noteer in je schrift welke risico's dat heeft voor onze vrijheid

Lees bron 22 pagina 60

Welke keuzes heeft justitie gemaakt met betrekking tot veiligheid en vrijheid?

Wat is er mis gegaan?

Schrijf een aantal punten op die je in deze les hebt geleerd

Aan het einde van de les kan ik:

• Uitleggen wat de kern van de rechtsstaat is aan de hand van de begrippen rechtshandhaving, geweldsmonopolie en rechtsbescherming.
  
• Kan aan de hand van voorbeelden verschil tussen misdrijven en overtredingen uitleggen.
• Beschrijven van stappen van onderzoek na misdrijf tot veroordeling.
  
• Uitleggen welke bevoegdheden agenten en de officier van justitie heeft.
  
• Beschrijven hoe een rechtszaak verloopt en welke soorten straffen er zijn. 
  

Fasen in het strafproces

1. Aanhouding.
2. Opsporing onder leiding van een officier van justitie.
3. Vervolging door het Openbaar Ministerie.
4. Berechting door een rechtbank.
5. Eventueel hoger beroep en cassatie.
6. Uitvoering van de opgelegde straf.

Sociale grondrechten

1. beschermen ons tegen de overheid
2. zijn plichten van de overheid

een journalist moet naar de gevangenis, omdat hij kritiek heeft op de regering

1. rechtsstaat
2. dictatuur

Met welk beginsel van de rechtsstaat heeft dit voorbeeld te maken: Als op zes april de boete voor te snel rijden verhoogd wordt, betaalt iemand die op vijf april te snel reed de oude boete.

1. Grondrechten
2. Onafhankelijke rechtspraak
3. Legaliteitsbeginsel
4. Machtenscheiding

Leg uit wat schikken, seponeren en vervolgen betekenen.

Leerdoelen

• Je kunt het verband tussen het legaliteitsbeginsel en het strafrecht uitleggen.
• Je weet wat misdrijven en overtredingen zijn.
• Je weet wat opsporingsbevoegdheden zijn
• Je weet wat de verschillende manieren zijn voor het afhandelen van een strafzaak.

Rechtspraak in verschillende landen vergeleken

2.6 Blik over de grens

Ben je er voorstander van om rechtspraak uit andere landen ook in Nederland in te voeren?

Het doel van straffen?

• Afschrikken ( > zodat mensen geen misdrijven gaan plegen)
• De samenleving veiliger maken
• Wraak/vergelding
• Resocialiseren
• Voorkomen van eigen richting

Uitdaging rechtsstaat

Vraag steeds wat is in deze situatie rechtvaardig 

en wenselijk?

Botsende grondrechten vrijheid van geloof/meningsuiting 

Havo 

paragraaf 

2.6 Blik over de grens

2.7 Uitdagingen voor de rechtsstaat

VWO

2.6 Strafrecht - opsporing en vervolging

2.7 Strafrecht berechting

2.8 De rechtsstaat in internationaal perspectief