RS - 22/23 - 2.6: Strafrecht: opsporing en vervolging

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 2 - Rechtsstaat

2.6 Strafrecht: opsporing en vervolging

Leerdoelen

• Je kunt het verband tussen het legaliteitsbeginsel en het strafrecht uitleggen.
• Je weet wat misdrijven en overtredingen zijn.
• Je weet wat opsporingsbevoegdheden zijn
• Je weet wat de verschillende manieren zijn voor het afhandelen van een strafzaak.

Rechtsstaat

burgers

bescherming

grondrechten

machtsmisbruik en willekeur

de staat

rechtssysteem

• Wie zorgt ervoor dat wij ons aan die rechtsnormen houden?

• En hoe zorgen we ervoor dat de overheid die macht die ze heeft niet misbruikt?
  

• Grondrechten
• Trias politica: machtenscheiding
• Legaliteitsbeginsel
  

• Eerlijk proces.
  
• Onschuldig tot het tegendeel bewezen is = onschuldvermoeden.
• Wettelijke regels voor behandeling verdachten (Wetboek van Strafvordering)
• Recht op een advocaat.
  

• Strafbaarheidsbeginsel
• Strafbepaling moet duidelijk zijn
  
• Ne bis in idem - regel
• Maximumstraf
• Strafuitsluitingsgronden
• Verjaring (bv. 12 jaar voor misdrijf)
  

Grondrechten en het strafrecht

Legaliteitsbeginsel en het strafrecht

Leg bij 1 van de regels van het strafrecht uit waarom je hiermee voorkomt dat grondrechten geschonden worden.

Leg uit hoe het legaliteitsbeginsel verbonden is aan het strafrecht en gebruik in je antwoord de ne bis in idem-regel of het verjaringstermijn.

Overtreding

• minder ernstig
• max. één jaar vast
• niet altijd strafblad
  

Misdrijf

• ernstig strafbaar feit
• max. levenslang
• altijd een strafblad
  

Criminaliteit = alle misdrijven die in de wet staan

Misdrijven

Sleep de strafbare feiten naar de juiste categorie

Overtredingen

moord

wildplassen

diefstal

fietsen zonder licht

mishandeling

vandalisme

hacken

rijden onder invloed

Opsporing (eerste 3 fases strafproces)

3 stappen:

1. Aanhouding
2. Opsporingsonderzoek (politie en officier van justitie)
3. Officier van justitie beslist over vervolging
   

• Staande houden
• Fouilleren
• Aanhouden
• 9 uur vasthouden op bureau
• In beslagname bewijs
  

• Binnengaan woning
• Afluisteren en aftappen
• Preventief fouilleren
• Langer dan 9 uur vast
• Infiltratie

• Seponeren
• Transactie
• Strafbeschikking
• Vervolgen

Machtenscheiding?

Maak een afbeelding van je antwoorden en lever deze in.

Tot welke macht behoort het Openbaar Ministerie (OM)?

1. Wetgevende macht
2. Uitvoerende macht
3. Rechtsprekende macht
4. Vierde macht

Waarom botst een strafbeschikking met de Trias Politica?

Wat is vervolgen?

1. Zaak komt niet voor de rechter
2. Je wordt veroordeelt door de rechter
3. Je krijgt een boete
4. Een blaadje met je overtreding er op.

Wat is afzien van verdere vervolging

1. Vervolging
2. Vrijspraak
3. Schikken
4. Seponeren

Wie bepaalt of er wordt overgegaan tot een schikking, seponeren of vervolging?

1. Politieagent
2. Rechter
3. Officier van justitie
4. Ministerie van Justitie en Veiligheid

Opsporing

• Wet bijzondere opsporingsbevoegdheden
• Computercriminaliteit III
• Wet opsporing terroristische misdrijven
  

Vervolging

• Wet afgeschermde getuigen
• Strafbeschikking
• Nationale terroristenlijst
  

Uitbreiding opsporings- en vervolgingsbevoegdheden

Maak een afbeelding van je antwoorden en lever deze in.

Opdracht 7 - Europese Unie (blz 100 - WB)

Geef plek in het schema: 

- Europees parlement

- Europese raad

- Europese commissie

- Raad van ministers

- Nationale parlementen

Klaar? Maak opdracht 8  op blz 101 van je werkboek

Werk in tweetallen

Stap 1: Probeer samen een argument voor juryrechtspraak te verzinnen.

Stap 2: Probeer een argument tegen juryrechtspraak te verzinnen

Stap 3: Wat is jullie mening over juryrechtspraak? Zou dit in NL moeten worden ingevoerd? Waarom wel/ waarom niet?

Stap 4: Probeer samen een argument tegen de doodstraf te verzinnen.

Stap 5: Probeer samen een argument voor de doodstraf te verzinnen.

Stap 6: Wat is jullie mening over de doodstraf? Zou dit in NL moeten worden ingevoerd? Waarom wel/ waarom niet?