AF les 3

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

AF les 3

Bewegingsstelsel

Wat kennen we nu al?

Les 1: Cellen, weefsels, organen

Les 2: Orgaanstelsels

Vandaag

• Skelet
• Botverbindingen
• Spieren

Te vinden in Canvas week 3

Kennistest

80% van de vragen juist bij elke checking. Dit houdt in dat je bij 8 vragen er minimaal 7 goed zult hebben. 

Wat weet je al van het beweegstelsel?

Bewegingsstelsel

Skelet, gewrichten en spieren

Bestaat uit: 

Botweefsel--> botcellen, kalkzouten, bindweefselvezels

Kraakbeenweefsel--> kraakbeencellen, die cellen maken een veerkrachtige, bijna doorzichtige tussenstof

Spierweefsel --> spiercellen

Functies van het skelet

• Inwendige organen, zoals de longen en het hart, beschermen.
  
• Steun geven aan het lichaam (houding, vorm).
  
• Zorgen voor beweeglijkheid van het lichaam (gewrichten).
  
• Bloedcellen (erytrocyten) vormen in het rode beenmerg.
  
• Opslag en afgeven van mineralen (o.a kalk., kalkzouten geven stevigheid aan botten).
  

Uit hoeveel botten bestaat jouw skelet?

1. 106
2. 206
3. 176
4. 236

Bot 

Bot bestaat uit 3 lagen, van buiten naar binnen:

• Periost/beenvlies: Bindweefsel met bloedvaten en zenuwen
• Beenschors: Compact botweefsel
• Beenmerg: Rood (aanmaak bloedcellen), geel (vet)

Botverbindingen

1. Naadverbinding (onbeweeglijk)
2. Kraakbeenschijf (kleine beweging mogelijk)
3. Gewricht (synoviaverbindingen, maakt het mogelijk om botstukken t.o.v elkaar te bewegen).

Wat is een gewricht?

1. Een bloedvat dat door het bot loopt.
2. Een verbinding tussen twee botten.
3. Een zenuw die door het bot loopt.
4. Een spier die aan een bot vastzit.

Gewricht

Functie van gewrichten;

Gewrichten maken het mogelijk om de botstukken van het skelet ten opzichte van elkaar te bewegen.

De vorm van het gewricht bepaalt welke beweging het gewricht kan maken. De banden in het gewrichtskapsel zorgen ervoor dat een gewricht niet te ver door kan bewegen

Gewricht

• 2 boteinden → gewrichtskapsel
  
• boteinden bekleed met kraakbeen
  
• tussen de boteinden→ gewrichtssmeer (synovia)
  
• gewrichtskop--gewrichtskom
  
• gewrichtskapsel: binnenkant bekleed met slijmvlies > maakt gewrichtssmeer aan
  
• buitenkant gewrichtskapsel
  strak bindweefsel met  gewrichtsbanden (beperkt beweeglijkheid, verstevigen het kapsel)

Gewricht

Dus een gewricht bestaat uit:

• Kop en een kom, bedekt met een laagje kraakbeen
  
• Een gewrichtsspleet, die gevuld is met gewrichtssmeer
  
• Gewrichtskapsel dat de botten met elkaar verbindt
  

Gewrichtskraakbeen

• gewricht soepel laten bewegen zonder veel wrijving
  
• Kwetsbaar (geen eigen bloedvaten, geneest slecht)
  
• Na genezing is het vaak niet meer mooi glad > loopt niet meer soepel en doet pijn (artrose)
  

Soorten gewrichten

Scharniergewrichten, zoals de knie en in de vingers;

Bolvormige (kogel)gewrichten zoals de heup en het schoudergewricht;

Cilindergewrichten zoals het gewricht tussen het spaakbeen en de ellepijp;

Zadelgewricht, het gewricht tussen de duim en de hand.

Een ................... is een verbinding tussen twee ................. 

Door een gewricht kunnen botten makkelijk .......................

Gewricht

Botten

bewegen

De bolle kant van een gewricht

De holle kant van een gewricht

vloeistof in gewricht

zorgt dat botten bij elkaar blijven

gewrichtskom

gewichtskogel

gewrichtssmeer

gewrichtskapsel

Schernier-gewricht

rol-gewricht

Kogel-gewricht

Rug en wervelkolom

Spieren

Functies van spieren

• Spieren zorgen dat gewrichten gebogen kunnen worden.
• Spieren zorgen dat gewrichten gestrekt kunnen worden.
• Slechte doorbloeding van spieren veroorzaakt spierpijn.
• De spieren produceren veel warmte

Antagonisten

Spieren met een tegengestelde werking:

De ene spier buigt de arm (biceps), de andere spier strekt de arm (triceps)

Hoeveel spieren heeft een mens?

1. Meer dan 300
2. Meer dan 400
3. Meer dan 500
4. Meer dan 600

Spieren

Opgebouwd uit spiervezels.

Kunnen samentrekken en ontspannen.

Bindweefsel houdt de spieren bijeen (spierbundel).

Einde van de spier is de pees.

Pees verbind spier met skelet.

Aansturing van spieren

• Spieren worden aangestuurd door motorische zenuwen (ruggenmerg en hersenen)
• Delen van de hersenen beschadigd --> Verlamming
•  Paralyse = een spier kan niet meer bewust bewogen worden
• Parese = een spier kan nog wel bewust bewogen worden, maar er zit geen kracht meer in (krachtverlies)

Atrofie en hypertrofie

Spieratrofie = spier wordt onvoldoende gebruikt, hij wordt dunner.

Spierhypertrofie = dikker worden van de spier door training.

Als je een spier samentrekt, wordt de spier....

1. korter en dikker
2. langer en dunner
3. korter en dunner
4. langer en dikker

Wat is spieratrofie?

1. het dikker en sterker worden van spieren
2. het dunner en slapper worden van spieren
3. het vervormen van een gewricht

Opdrachten Canvas

Gewricht

Aandoeningen rug en ledematen

Kennistoets: Beenderen en spierstelsel

Kennistoets: Spijsverteringsstelsel