Herh. H.5 NN5 Lezen en woordenschat 3TL/3GL

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3,4

Hoofdstuk 5  3GT NN5

Heb je duidelijk je eigen naam ingevuld? 

Dit is belangrijk omdat: 

• Ik wil zien WAT je hebt gedaan
• Ik dan kan zien OF je het hebt gedaan
• Ik kan zien HOE je het hebt gedaan 
• En het belangrijkste: Ik kan zien of je het hebt begrepen. 

Ga terug als je je naam nog niet hebt ingevuld en begin opnieuw. 

Wat zijn signaalwoorden?

1. Ze geven een signaal, zodat je weet waar je gebleven bent met lezen.
2. Ze geven aan wat voor soort tekst het is.
3. Ze geven aan met welk verband je te maken hebt.
4. Ze geven voor welk publiek de schrijver de tekst heeft geschreven.

Wat is een feit?

1. Een uitspraak over iets wat waar of niet waar is. Controleerbaar.
2. Een uitspraak over iets wat waar of niet waar is. Niet controleerbaar.

Wat is een mening (standpunt)?

1. Wat iemand ergens van vindt. Controleerbaar. Je bent het ermee eens.
2. Wat iemand ergens van vindt. Controleerbaar. Je bent het ermee oneens.
3. Wat iemand ergens van vindt. Niet controleerbaar. Je kunt er eens of oneens mee zijn.
4. Wat iemand ergens van vindt. Niet controleerbaar. Je kunt er niets van zeggen.

Wat is een argument (reden)?

1. Een uitleg waarmee je een feit verdedigt.
2. Een uitleg waarmee je een mening verdedigt.
3. Een uitleg waarmee je een reden verdedigt.
4. Iets wat je moet controleren.

0

FEIT

- Uitspraak over iets wat waar of niet waar is

- Een feit kan je controleren

Voorbeeld van een feit:

De helft van de veertienjarigen in Nederland krijgt €50,00 kleedgeld per maand.

Je kunt controleren of dit waar is door in de krant te kijken of het op internet op te zoeken.

MENING (STANDPUNT)

- Wat iemand ergens van vindt

Het is niet controleerbaar

-Je kunt het eens of oneens zijn

- signaalwoorden: ik vind, volgens mij, naar mijn mening...

Voorbeeld van een mening (standpunt):

Ik vind het goed dat jongeren kleedgeld krijgen.

ARGUMENT (REDEN)

- Een argument is een uitleg waarmee je een mening verdedigt.

- Signaalwoorden: want, namelijk, omdat, immers...

Voorbeeld van een argument (reden):

Ik vind het goed dat jongeren kleedgeld krijgen (mening), want dan leren zij met geld omgaan (argument).

CONCLUSIE

- Als alle argumenten (redenen) zijn gegeven, kan er een conclusie volgen.

- Korte herhaling van meningen en argumenten.

-Signaalwoorden: dus, concluderend, dat betekent...

Voorbeeld van een conclusie:

Het is dus goed dat jongeren kleedgeld krijgen, want dan leren zij met geld omgaan.

Lees (en beluister) de tekst.

In welke alinea('s) kun je de mening van de schrijver lezen?

1. alinea 1
2. alinea 2
3. zowel in alinea 1 en 2

In alinea 2 staat 'Ik vind dat'.
Dit is een signaalwoord voor het geven van een mening.
Welke ander signaalwoord voor mening staat ook in alinea 2?

De schrijver zegt: 'Ik vind dat de hond direct in beslag moet worden genomen'.

Welk argument (reden) geeft hij hiervoor?

De schrijver zegt: 'Een pittig gesprek is volgens mij een slecht plan'.

Welk argument (reden) geeft hij hiervoor?

Is er iets wat je nog niet zo goed snapt?
Zo ja, schrijf dit op.

Understatement

Overdrijving

Bevat de volgende zin een overdrijving?

Gerard gaat dood van de honger.

1. ja
2. nee

Bevat de volgende zin een overdrijving?

Die jongens hebben een glaasje te veel op.

1. ja
2. nee

Bevat de volgende zin een overdrijving?

Jouw zusje is aan de stevige kant.

1. ja
2. nee

Bevat de volgende zin een overdrijving?

De deeltoets van H5 barst van de fouten.

1. ja
2. nee

Bevat de volgende zin een overdrijving?

De familie Kardashian zwemt in het geld.

1. ja
2. nee

Bevat de volgende zin een overdrijving?

De hond had er geen bezwaar tegen om uitgelaten te worden, want hij liet zijn plas al op de drempel lopen.

1. ja
2. nee

Doe oortjes in

en bekijk de volgende

korte filmpjes!

0

0

0

0

0

STIJLFIGUREN

gebruik je om indruk te maken op een luisteraar of lezer.
 

Het zijn taalmiddelen om dat wat je wilt zeggen, treffender of sterker uit te drukken.

Overdrijving

Minke schreef met koeienletters.

Minke schreef heel groot.

Understatement

Je gebruikt mooie woorden om iets minder erg te maken. 

Je bent een paar pondjes aangekomen.

De hond van de buren doet zijn behoeft altijd voor onze deur.

Wat wordt er bedoeld?

1. is dronken
2. mensen ontslaan
3. poept
4. heeft nodig

We verzuipen in het werk.

Wat wordt er bedoeld?

1. is dronken
2. mensen ontslaan
3. hebben het heel druk
4. heel vaak

Ik heb je nu al voor de honderdste keer gewaarschuwd.

Wat wordt er bedoeld?

1. is dronken
2. mensen ontslaan
3. niet geslapen
4. heel vaak

In de vakantie is in ons huis ongewenst bezoek geweest.

Wat wordt er bedoeld?

1. is dronken
2. mensen ontslaan
3. niet geslapen
4. ingebroken

Na de gymles kwamen we met onze tong op de schoenen bij Engels aan.

Wat wordt er bedoeld?

1. is dronken
2. mensen ontslaan
3. niet geslapen
4. doodmoe

Het gaat slecht met het bedrijf en de directie gaat reorganiseren.

Wat wordt er bedoeld?

1. is dronken
2. mensen ontslaan
3. failliet
4. hebben het heel druk

Hij heeft een glaasje teveel op.

Wat wordt er bedoeld?

1. is dronken
2. heeft dorst
3. niet geslapen
4. hebben het heel druk

De hond van de buren doet zijn behoefte altijd voor onze deur.

Overdrijving of understatement?

1. overdrijving
2. understatement

We verzuipen in het werk.

Overdrijving of understatement?

1. overdrijving
2. understatement

Ik heb je nu al voor de honderdste keer gewaarschuwd.

Overdrijving of understatement?

1. overdrijving
2. understatement

In de vakantie is in ons huis ongewenst bezoek geweest.

Overdrijving of understatement?

1. overdrijving
2. understatement

Na de gymles kwamen we met onze tong op de schoenen bij Engels aan.

Overdrijving of understatement?

1. overdrijving
2. understatement

Het gaat slecht met het bedrijf en de directie gaat reorganiseren.

Overdrijving of understatement?

1. overdrijving
2. understatement

Hij heeft een glaasje teveel op.

Overdrijving of understatement?

1. overdrijving
2. understatement

Ik heb van de zenuwen geen oog dicht gedaan.

Overdrijving of understatement?

1. overdrijving
2. understatement

GELEERD?

VERSCHILLENDE TAALMIDDELEN

HERKENNEN EN BEGRIJPEN

- overdrijving

- understatement

Is er iets wat je nog niet zo goed snapt?
Zo ja, schrijf dit op.