Energie en verbranding

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Groepen Stoffen

1. Organische stoffen -> energierijk +

              gemaakt door organismen.

2. Anorganische stoffen -> komen in de levenloze natuur en in organismen voor. Weinig energie.

Stoffen zijn opgebouwd uit moleculen en atomen

Een atoom  is het kleinste bouwsteentje van een stof. 

Voorbeeld: ijzer, koolstof, zuurstof, zilver, water. 

Ander woord is element.

Meerdere atomen bij elkaar is een molecuul

1 ijzeratoom + 1 ijzeratoom= 1 ijzermolecuul

1 waterstofatoom + 2 zuurstofatomen = 1 watermolecuul

molecuul

Bouwsteen van stoffen 

bv. DNA

molecuul en atoom

Moleculen

Moleculen bestaan uit atomen. 

Hiernaast zie je een molecuul Glucose, die uit 6 koolstofatomen, 12 waterstofatomen en 6 zuurstofatomen bestaan.

moleculen

• Moleculen zijn de kleinste deeltjes van een stof
• Die bestaan op hun beurt uit atomen
• Een watermolecuul - H O (2 atomen waterstof en 1 atoom zuurstof)

2

Energie

In moleculen is chemische energie vastgelegd door de binding tussen atomen.

Verbreek je die binding, dan komt de energie vrij, soms als beweging van een molecuul, soms als warmte, soms als licht. 

Chemische Energie

Chemische energie zit in de brandstof die je verbrandt. Denk bijvoorbeeld aan een steenkool of hout. 

Deze energie zit opgeslagen in de brandstof, zodra je de brandstof verbrandt komt deze vrij. 

Stralingsenergie

Doormiddel van straling wordt energie omgezet in een andere vorm.

Een voorbeeld hiervan is het licht dat uit de gloeilamp (stralingsenergie)  komt, dit wordt door elektrische energie opgewekt. 

Een ander voorbeeld is de verwarming.Als je deze aanzet wordt het water in de verwarming opgewarmt en vervolgens warmt de hele kamer op (stralingsenergie).

Maar ook zonlicht (stralingsenergie)  dat wordt opgevangen door zonnecollectoren,  kan het worden omgezet in elektrische energie. 

Zonne-energie is dus ook stralingsenergie. 

Fotosynthese

Een voorbeeld van stralingsenergie is de zon

(fossiel gebruik)

Vrije energie

* Licht

* Geluid

* Warmte

Voorbeeld: Wanneer je een lucifer aansteekt verbrand het chemische kopje. De chemische energie van het hout en kopje wordt omgezet in warmte en licht. Warmte en licht zijn vormen van vrije energie

Verbranding in de cellen

In alle cellen van ons lichaam vindt verbranding plaats. 

Voor verbranding in de cellen is zuurstof en brandstof nodig.  

Glucose is de brandstof.  Zuurstof adem je in.

Bij verbranding komen de verbrandingsproducten water,  koolstofdioxide en energie vrij. 

Energie komt vrij in de vorm van warmte en beweging. 

Het reactieschema:

glucose + zuurstof  --> koolstofdioxide + water + energie

Voorbeeld Endotherme reactie

Voorbeeld exotherme reactie

Het proces waarbij de cel voedingsstoffen opneemt en opbouwt tot cel onderdelen, dit kost energie.​

​

 ​

Bijvoorbeeld:
fotosynthese​

(maar ook wanneer water verdampt of ijs smelt)

​

Het proces waarbij chemische verbindingen worden afgebroken en energie vrijkomt.​​ 

Bijvoorbeeld:
verbranding​

(denk aan verbranden olie, hout, maar ook

wanneer mensen voedingsstoffen verbranden)

brandstof

Een brandstof is een energiedrager. Bij verbranding komt deze energie vrij.

verbrandingsdriehoek

Zuurstof

Waarom zo belangrijk?

Verbrandingsdriehoek!

Iedere cel in je lichaam heeft zuurstof nodig!

Zuurstof

Warmte                                                   Brandstof

                                                                   (glucose) 

Verbranding

(warmte)

Wat is nodig voor Verbranding?

Bij verbranding van brandstoffen hebt je 3 dingen nodig:

- Brandstof

- Zuurstof (voldoende)

- Ontbrandingstemperatuur

*hoger dan de ontbrandingstemp

van de stof

Verbranding in je lichaam

In je lichaam zijn diezelfde 3 voorwaarden nodig om verbranding te laten plaatsvinden. 

De brandstof die gebruikt wordt is je voedsel, de ontbrandingstemperatuur is je lichaamstemperatuur en de zuurstof adem je in.