ABCDE methode

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

ABCDE methode 

Lesprogramma

- Uitleg Primary survey, ABCDE methode

- Meerwaarde ABCDE methode in de ouderenzorg

- Uitleg letters volgens Kijken – Luisteren – Voelen principe

- Opdracht: Collage ABCDE methode 

Primary Survery

- analyseren en ondervangen van levensbedreigende zaken

- hierna de secondary survey ( = uitgebreide top – teen onderzoek met bijbehorende diagnostiek) 

- in secondary survey worden niet levensbedreigende oorzaken behandeld 

ABCDE methode

- levensbedreigende aandoeningen identificeren en direct behandelen

- vanuit principe Threat first what kills first

- geeft het belang aan van de juiste volgorde van onderzoek en behandeling van een vitaal bedreigde patiënt

Problemen in de A zullen sneller tot de dood leiden dan problemen in de B, C en etc.

Wat zou de meerwaarde van het gebruik van de ABCDE methode in de ouderenzorg kunnen zijn?

A = airway 

- luchtweg beoordelen 

- luchtweg vrij maken/ vrij houden 

- CWK stabiliseren 

Wat zijn signalen van een bedreigde luchtweg?

Welke geluiden kunnen hoorbaar zijn bij een gedeeltelijke obstructie?

Wat zijn mogelijke oorzaken van een luchtwegobstructie?

Wervelkolom van een patiënt moet worden beschermd totdat letsel van het CWK definitief is uitgesloten middels een CT scan

1. Juist
2. Niet juist

De JAW thrust manoeuvre is toepasbaar binnen CWK immobilisatie

1. Juist
2. Niet juist

Bij verslikking pas je eerst de Heimlich greep toe alvorens je tussen de schouderbladen van het slachtoffer klopt om het stukje vrij te krijgen

1. Juist
2. Niet juist

B = breathing 

- beoordeling effectiviteit ademhaling op zowel ventilatie (luchtverversing in de longen) als oxygenatie (opname van zuurstof vanuit de longen in het bloed)

- geen reservecapaciteit aan zuurstof (behalve in de longen).

- zuurstofniveau daalt snel in het lichaam. Velen belangrijke processen in het lichaam kunnen niet langer plaatsvinden. 

Wat zijn voorwaarden voor een goed functionerende ademhaling?

Wat zijn alarmerende parameters bij de B?

Problemen in de zuurstofvoorziening 

1. Verminderde zuurstofspanning in de buitenlucht (bijv. in de bergen)

2. Onvoldoende ademhaling ten opzichte van de vraag van het lichaam (hypoventilatie)

3. Stoornissen in de gaswisseling (diffusie)

4. Verandering van het longweefsel (longaandoening)

5. Problemen met rode bloedcellen die onvoldoende zuurstof kunnen verwerken (anemie, koolstofmonoxide)

Bij Kussmaul ademhaling is er sprake van hyperpnoe en tachypnoe

1. Juist
2. Niet juist

Patiënten met anemie kunnen ook cyanose laten zien

1. Juist
2. Niet juist

Bij perifere cyanose is er sprake van een blauwe verkleuring van de vingers en tenen (acra)

1. Juist
2. Niet juist

C = circulation

- Wat is de hemodynamische toestand van de patiënt?

- Tekenen van een shock? 

- Zijn er in- of uitwendige bloedingen?

Wat zijn voorwaarden voor een goede circulatie?

Cardiogene shock

Hypovolemische shock

Distributieve shock

Obstructieve shock

Myocardinfarct

Overmatig verlies van bloed/vocht

Sepsis, allergie 

Spanningspneumothorax, longembolie

Een MAP (Mean Arterial Pressure) van < 60 geeft aan dat er sprake is van een verstoorde orgaanperfusie

1. Juist
2. Niet juist

Ouderen hebben een beperkte mogelijkheid om de hartfrequentie te verhogen in reactie op bloedverlies

1. Juist
2. Niet juist

Een normale capillairy refill tijd moet minimaal < 5 sec zijn.

1. Juist
2. Niet juist

D = disability 

- Er wordt gezocht naar tekenen van acute neurologie

- Hypoxie en een shock kunnen een oorzaak zijn van een verlaagd bewustzijn.

- Er zijn geen neurologische problemen die prioriteit hebben boven de ABC.

Daarom ABC zekeren voordat ondersteld wordt dat een verlaagd bewustzijn door een primair neurologisch probleem is veroorzaakt.

Wat zijn benodigdheden voor goed functionerende hersenen?

Oorzaken fysiologische verstoringen

• Intracraniële afwijkingen: CVA – hersenbloeding

• Infectie hersenen/ hersenvliezen

• Vergiftigingen van medicatie, drugs of alcohol

• Hypoglykemie

• Trauma

• Insult

De FAST test is een snelle test om een CVA te herkennen

1. Juist
2. Niet Juist

Slechts een CT scan kan uitsluitsel geven over het onderscheid tussen een bloeding en een infarct

1. Juist
2. Niet Juist

Minimale score van de Glascow Coma Score = 5

1. Juist
2. Niet juist

E = exposure/enviroment

- Wordt gekeken naar de huid, verschillende lichaamsdelen en de temperatuur

- Patiënt wordt ontbloot helemaal bekeken

Bij onderkoeling gebruik je een reddingsdeken met de gouden kant naar binnen

1. Juist
2. Niet Juist

Een ernstig onderkoelde patient mag je niet actief verwarmen

1. Juist
2. Niet Juist

Patiënten die als gevolg van een hypothermie een hartstilstand hebben gekregen, mogen niet dood worden verklaard tot dat zij een temperatuur van 32 graden hebben bereikt.

1. Juist
2. Niet Juist

Opdracht

Maak met je leerteam een collage van interventies/ hulpmiddelen (zoveel mogelijk!) die je per letter gebruikt. Wees creatief (wetende dat je in de VVT niet alle hulpmiddelen direct bij de hand hebt).